Przepis art. 26 kodeksu pracy nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Nie ma zatem przeszkód do przyjęcia, że dniem rozpoczęcia stosunku pracy stanowiącym o nawiązaniu stosunku pracy był dzień wolny od pracy. Pracodawca jest obowiązany do spełnienia wszystkich obowiązków względem pracownika od dnia nawiązania stosunku pracy i bez znaczenia jest to, czy jest to dzień ustawowo wolny od pracy. Przykładowo może to być także pierwszy dzień miesiąca kalendarzowego, którym jest sobota wolna od pracy.
Pamiętaj że art. 26 kodeksu pracy stanowi, że:
stosunek pracy nawiązuje się w dniu określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy
Stan faktyczny[1]
Pracodawca X sp. z o.o. zawarł dnia 31 grudnia 2014 r. z pracownicą Y umowę o pracę na czas określony tj. od 1 stycznia 2015 r. do 28 lutego 2015 r. W umowie wskazano, jako dzień rozpoczęcia pracy 2 stycznia 2015 r., ponieważ 1 stycznia jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Z tego tytułu ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego od 1 stycznia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję, w której stwierdził, że pracownica Y podlegała obowiązkowi ubezpieczeniowemu od 2 stycznia 2015 r., a nie od 1 stycznia 2015 r. Od tej decyzji pracodawca X sp. z o.o., złożył odwołanie, w którym domagał się uznanie przez ZUS, że pracownica Y była objęta ubezpieczeniem społecznym od 1 stycznia 2015 r. do 28 lutego 2015 r.
Rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego w Katowicach[2]:
Sąd orzekł, że nawiązanie stosunku pracy nastąpiło 1 stycznia 2015 r. i od tego czasu pracownica Y podlegała ubezpieczeniu społecznemu. Według Sądu nie budzi najmniejszych wątpliwości, że wolą stron stosunku pracy było nawiązanie go na pełne dwa miesiące tj. od 1 stycznia 2015 r. do 28 lutego 2015 r., co znalazło odzwierciedlenie w określeniu czasu jej trwania w umowie, zgłoszeniu pracownicy Y do ubezpieczeń społecznych, a także w świadectwie pracy.
Zdaniem Sądu, stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono – w dniu zawarcia umowy. Zgodnie z art. 29 § 1 kodeksu pracy, podanie terminu rozpoczęcia pracy stanowi obligatoryjny element umowy o pracę. Przepis art. 26 kodeksu pracy, nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Sąd Apelacyjny uznał, że co do zasady nie ma przeszkód do przyjęcia, że dniem rozpoczęcia stosunku pracy stanowiącym o jego nawiązaniu, był dzień wolny od pracy.
Nawiązanie stosunku pracy z dniem jej faktycznego rozpoczęcia następuje tylko wtedy, gdy strony nie zawarły (pomimo ustawowego obowiązku, określonego w art. 29 § 1 kodeksu pracy) umowy i do jej zawarcia doszło w sposób dorozumiany (konkludentny).
Po dokonaniu przez Sąd analizy postanowień spornej umowy o pracę stwierdził, że zawiera ona wykluczające się ze sobą wnioski: z jednej strony stosunek pracy nawiązano na okres od 1 stycznia 2015 r. do 28 lutego 2015 r., a z drugiej dla ustalenia daty nawiązania stosunku pracy z punktu widzenia art. 26 kodeksu pracy wskazano 2 stycznia 2015 r.
Należy jednak mieć na względzie, z zachowaniem częściowej aktualność powyżej oznaczonego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Katowicach, że od 26 kwietnia 2023 r. zmienił się przepis regulujący termin nawiązania stosunku pracy. W znowelizowanym brzmieniu Kodeksu pracy stosunek pracy nawiązuje się bowiem jedynie w dniu określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy: Dz.U.2022.1510 t.j.
--
[1] Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 stycznia 2017 r. (sygn. akt III AUa 2337/15)
[2] Ibidem.
