Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na danym terenie ma możliwość zgłaszania uwag zarówno do istniejącego planu, jak i do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczącego tego terenu. Uwagi do planu lub jego projektu może wnieść każdy, kto kwestionuje istniejący plan lub ustalenia przyjęte w wyłożonym do publicznego wglądu projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo wnosi uwagi na etapie sporządzania planu. Poza tym istnieje możliwość zgłoszenia uwag do planu zagospodarowania przestrzennego województwa.
Wprowadzenie
Warunki zagospodarowania przestrzennego na terenie prowadzonej/ planowanej działalności, co do zasady określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego bądź studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. W przypadku braku określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu, wydawana jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu). Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego musi być zgodny z planem zagospodarowania przestrzennego województwa.
Uczestniczenie przez mikroprzedsiebiorcę w procedurze sporządzania planu jest z punktu widzenia jego interesu niezwykle istotne, ponieważ ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego kształtują, wraz z innymi przepisami, sposób wykonywania prawa własności nieruchomości. Jest to ważkie dla mikroprzedsiębiorcy zarówno w aspekcie wykonywania działalności w granicach nieruchomości należącej do przedsiębiorcy, jak i wpływu (oddziaływania) działalności przedsiębiorcy na nieruchomości sąsiednie, a także wpływu nieruchomości sąsiednich na nieruchomość przedsiębiorcy.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego określa bowiem przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. W planie może być bowiem określone możliwość prowadzenia przykładowo działalności wytwórczej, usługowej czy handlowej na konkretnie określonej lokalizacji czy też dopuszczalnym poziomie hałasu.
Etapy zgłaszania uwag
O podjęciu przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego wójt (burmistrz lub prezydent miasta) ogłasza w miejscowej prasie oraz przez obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. W ogłoszeniu takim powinna być podana forma, miejsce oraz termin składania wniosków do planu. Termin składania wniosków nie może być krótszy niż 21 dni od dnia rzeczonego ogłoszenia. W przypadku planu zagospodarowania przestrzennego województwa, marszałek województwa ogłasza w prasie ogólnopolskiej oraz przez obwieszczenie w urzędach gmin, starostwach powiatowych, urzędzie marszałkowskim i urzędzie wojewódzkim o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu, określając formę, miejsce i termin składania wniosków dotyczących planu, nie krótszy niż 3 miesiące od dnia ogłoszenia.
Jest to pierwsza faza sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego / planu zagospodarowania przestrzennego województwa (dalej też: „m.p.z.p."/„p.z.p.w."). Pomiędzy tym etapem, a właściwym etapem zgłaszania uwag przez przedsiębiorcę, treść projektu m.p.z.p. i p.z.p.w. będzie podlegała uzgodnieniom i opiniowaniu przez właściwe organy, co nie stoi na przeszkodzie, żeby już na tym etapie przedsiębiorca zgłaszał wnioski co do treści planu. Na tym etapie jest to nawet wskazane, aby jak najwcześniej takie wnioski złożyć.
Po wspomnianym etapie opiniowania oraz uzgadniania treści projektu wójt (burmistrz, prezydent miasta, marszałek wójewództwa) zobowiązany jest wprowadzić zmiany wynikające z uzyskanych opinii i dokonanych uzgodnień oraz ogłosić, jak poprzednio (w prasie oraz przez obwieszczenie) o wyłożeniu projektu planu do publicznego wglądu.
Należy podkreślić, iż ww. informacja o wyłożeniu powinna nastąpić co najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia. Wyłożenie do publicznego wglądu projektu planu zagospodarowania przestrzennego powinno trwać nie krócej niż 21 dni w przypadku miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i 30 dni w przypadku planów zagospodarowania przestrzennego województwa. W tym czasie powinna zostać również zorganizowana dyskusja publiczną nad przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami.
Z punktu widzenia ochrony interesu mikroprzedsiebiorcy w procedurze uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa należy zwrócić uwagę, iż w ogłoszeniu o wyłożeniu do publicznego wglądu projektu m.p.z.p./p.z.p.w. organ wykonawczy gminy jednocześnie ma obowiązek wyznaczyć termin, w którym mikroprzedsiębiorca, niezależnie od formy (osoba fizyczna i prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej) może wnosić uwagi dotyczące projektu planu. Okres ten nie może być krótszy niż 14 dni od dnia zakończenia okresu wyłożenia projektu planu.
Termin wnoszenia uwag
Jak wyżej wskazano, ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje dwa terminy, w których przedsiębiorca może wypowiedzieć się co do kształtu przyszłego planu zagospodarowania przestrzennego i złożyć odpowiednio wnioski bądź uwagi. Oba terminy wyznacza odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta lub marszałek województwa.
Pierwszy termin nie może być krótszy niż 21 dni od dnia ogłoszenia o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie krótszy niż 3 miesiąca od dnia ogłoszenia o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa. Na tym etapie przedsiębiorca może zgłaszać „wnioski", co do oczekiwanego kształtu opracowywanego wówczas jeszcze projektu m.p.z.p. oraz p.z.p.w.
Następnie mikroprzedsiębiorca ma, co najmniej 14 dni na zgłoszenie swoich uwag już do przygotowanej treści projekt od terminu jego wyłożenia do publicznej wiadomości. (Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego wykładany jest na co najmniej 21 dni, a Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa na co najmniej 30 dni. W tym czasie przedsiębiorca może zapoznać się z jego treścią i przeanalizować część graficzną planu.)
Przekroczenie terminu do składania uwag powoduje pozostawienie ich bez rozpoznania. Jest to tzw. „właściwy etap wnoszenia uwag", ponieważ odnosi się już do konkretnego projektu m.p.z.p./ p.z.p.w.
Forma wnoszenia uwag
Jak wyżej wskazano, uwagi w postaci „wniosku” do projektu należy wnieść z zachowaniem ściśle określonego terminu, w formie pisemnej. Jako wniesione z zachowaniem formy pisemnej uznaje się również Uwagi wniesione w postaci elektronicznej, tj. (i) opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, (ii) opatrzone podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP lub (iii) za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
Zgłaszając wnioski, na wstępnym etapie procedury planistycznej, tj. po tym, jak wójt (burmistrz, prezydent miasta lub marszałek województwa) ogłosi o przystąpieniu do sporządzania planu, mikroprzedsiębiorca może rozpocząć swoje pismo w następujący sposób:
„WNIOSEK
Niniejszym wobec obwieszenia wójta… (burmistrza/ prezydenta miasta/ marszałka województwa) o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego/planu zagospodarowania przestrzennego województwa dla ….., na postawie art. 17 pkt 1)/ art. 41 pkt 1) Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wnoszę o:…”.
Treść wnoszonych uwag
Treść i charakter uwag uzależniona jest od skutku, jaki mikroprzedsiębiorca chce osiągnąć oraz etapu procedury planistycznej. W początkowej fazie, w momencie gdy właściwy organ gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta lub marszałek województwa) informuje o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego/ planu zagospodarowania przestrzennego województwa, wówczas wnioski przedsiębiorcy będą miały, co do zasadny charakter bardziej ogólny, niż w kolejnych fazach, gdy projekt m.p.z.p. /p.z.p.w. nabierze już pewnego kształtu. Jednakże już na tym etapie możliwe jest zasygnalizowanie interesu mikroprzedsiębiorcy, np. iż na danym terenie przeznaczenie terenu powinno być wyłącznie pod zabudowę mieszkalną lub usługową, czy też, iż kubatura budynków nie powinna liczyć nie więcej niż 4 kondygnacje.
Natomiast już po wyłożeniu projektu m.p.z.p./p.z.p.w. do publicznego wglądu, tj. we „właściwej” fazie zgłaszania uwag, mikroprzedsiębiorca może i powinien formułować już konkretne uwagi wobec faktu, iż będą miały odniesienie do konkretnych zapisów projektu m.p.z.p./p.z.p.w.
Oczywiście również na tym etapie, uwagi przedsiębiorcy mogą mieć charakter bardziej ogólny, np. wniosku o zmianę lub uzupełnienie, jednakże zbyt ogólne uwagi zazwyczaj nie odnoszą zamierzonego skutku. Należy również pamiętać, iż do uwag zgłoszonych w wyznaczonym terminie po wyłożeniu projektu m.p.z.p/p.z.p.w. do wglądu wójt, burmistrz, prezydent miast lub marszałek województwa zobowiązani są się odnieść.
Uwaga do projektu planu miejscowego wnoszona jest nie po to, aby uzyskać efekt w postaci odpowiedzi na nią, ale po to, aby przy jej pomocy zmodyfikować przygotowywany akt prawa miejscowego, jakim jest miejscowy plan. Ponadto ustosunkowanie się do uwagi - nawet negatywne - nie może naruszyć czyjegokolwiek interesu prawnego lub uprawnienia, gdyż nie wywołuje odrębnych skutków prawnych, zwłaszcza skutków zewnętrznych, i można je kwestionować, zaskarżając uchwałę o planie.
[tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 16 lipca 2010 r., II SA/Kr 283/10, LEX nr 674218, za: Zachariasz I., Komentarze do Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym]
Do kogo zgłaszać uwagi?
Uwagi należy zgłaszać do właściwego organu wykonawczego gminy, tj. odpowiednio do wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub marszałka województwa.
Rozpatrywanie uwag
Po upływie terminu do składania uwag do m.p.z.p./p.z.p.w. organ przystępuje do ich rozpatrywania. Następnie w przypadku uwzględnienia rozpatrywanych uwag, organ wprowadza je do projektu m.p.z.p./p.z.p.w., i o ile zmiany są daleko idące, ponawiana jest faza uzgodnień i opiniowania przez właściwe organy.
Ostatecznie m.p.z.p. uchwala rada gminy, a p.z.p.w. sejmik województwa po stwierdzeniu, że nie narusza on ustaleń studium, rozstrzygając jednocześnie o sposobie realizacji zapisanych w planie inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej oraz zasadach ich finansowania, zgodnie z przepisami o finansach publicznych. Część tekstowa planu stanowi treść uchwały, część graficzna oraz wymagane rozstrzygnięcia stanowią załączniki do uchwały.
Sama ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie wspomina, w jaki sposób rozpatrywane są zgłoszone uwagi. Uwagi uwzględniane ze względu na zgłaszany w nich najczęściej indywidualny interes, powinny być rozpatrywane również indywidualnie, a nie w sposób ogólny.
Na koniec należy podkreślić, iż nieskorzystanie przed mikroprzedsiębiorcę z prawa do wnoszenia uwag przed uchwaleniem planu nie uniemożliwia późniejszego kwestionowania prawidłowości podjętej uchwały.
Tereny, których przeznaczenie plan miejscowy zmienia, mogą być wykorzystywane w sposób dotychczasowy do czasu ich zagospodarowania zgodnie z tym planem, chyba że w planie ustalono inny sposób ich tymczasowego zagospodarowania.
