Podobieństwo nazw stron internetowych podmiotów i przedmiotu ich działalności w świetle przepisów o nieuczciwej konkurencji i prawa własności intelektualnej.

Użytkownik naszego portalu zwrócił się zapytaniem w przedmiocie nieuczciwego konkurowania podmiotów, prowadzących działalność o tym samym profilu. W celu promowania swoich usług zdecydował się on na założenie strony internetowej. Jednak interesujące go nazwy witryn, zostały wykupione przed nim przez inne podmioty w celu dalszej odsprzedaży. Przedsiębiorca więc zdecydował się na założenie strony internetowej o podobnie brzmiącej nazwie, lecz tożsamej z jego firmą. Od pewnego czasu obserwuje mniejszy ruch na swojej stronie. Okazuje się, że nazwy domen, takie same jak nazwa jego strony internetowej, zostały sprzedane przedsiębiorcom, świadczącym usługi w tym samym zakresie, co on. Podejrzewa, że potencjalni klienci składają zapytania na konkurencyjnej stronie internetowej, mylnie przyjmując, że kontaktują się właśnie z nim. Wobec tego wnosi o analizę sprawy pod kątem praktyk o charakterze nieuczciwej konkurencji.

Poniżej odpowiedź naszych ekspertów:

Według danych z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w Polsce zarejestrowanych jest ponad 2,5 miliona działalności gospodarczych. Z pewnością większość z nich posiada własną stronę internetową. Jest to bowiem skuteczny sposób promowania swoich usług, towarów i zdobywania klientów. Warto również dodać, że część przedsiębiorstw opiera się wyłącznie na korzystaniu z Internetu. Istnieje więc duże ryzyko, że nazwy firm przedsiębiorców i ich witryn mogą być do siebie podobne. Podobieństwo to może być przypadkowe lub zamierzone. Drugi przypadek wymaga analizy pod kątem działania o charakterze nieuczciwego konkurowania i naruszenia przepisów prawa własności intelektualnej.

Omawiane zagadnienie zostało uregulowane w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z art. 3 przywołanej ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W ustępie drugim tego przepisu, ustawodawca wymienia przykładowe zachowania, świadczące o złamaniu zasad uczciwej konkurencji (pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa itd.)

Jest to katalog otwarty, na co wskazuje użycie określenia „w szczególności”. Ponadto prawodawca powołał się na kategorię pojęciową dobrych obyczajów. Należy zatem stwierdzić, że przypadki sporów na tym tle za każdym razem powinno się badać indywidualnie, zaś przy ocenie wystąpienia przesłanki nieuczciwego konkurowania znaczenie ma faktyczna działalność podmiotów konkurujących, a także subiektywne odczucie przedsiębiorcy, bądź konsumenta.

W literaturze przedmiotu obecne jest pojęcie typosquattingu. Zjawisko to zalicza się do praktyk nieuczciwej konkurencji. Polega ono na używaniu domeny internetowej podobnej do konkurenta, przy czym działanie to musi być celowe. Podobieństwo w przypadku typosquattingu jest rozumiane jako celowe zastosowanie tzw. literówki w nazwie witryny, prowadzące do tego, że uczestnicy obrotu gospodarczego są wprowadzani w błąd, co do tożsamości podmiotu.

Warto dodać, że musi być to łudzące podobieństwo do firmy i domeny internetowej konkurenta. Innymi słowy – potencjalny kontrahent zostaje, często wbrew powziętemu wcześniej zamiarowi, skierowany do witryny, należącej do konkurenta, który celowo zastosował w jej nazwie literówkę. Takie działanie nastawione jest na przypadkowość wyszukiwania podmiotu, błąd lub pomyłkę.

Generalną przesłanką, na podstawie której można wyodrębnić to działanie jako czyn nieuczciwej konkurencji jest celowość. Milowym krokiem w zwalczaniu typosquattingu jest orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 lipca 2018 roku (sygn. akt VII Aga 376/18). Sąd przede wszystkim uznał typosquatting za nieuczciwą praktykę konkurencyjną. Wywiódł to z naruszenia dobrych obyczajów, o którym mowa w art. 3 ust. 1 u.z.n.k.

Uzasadnienia typosquattingu należy szukać we wprowadzeniu w błąd poszukujących informacji o danym podmiocie i jego usługach, a następnie doprowadzenie do przekierowania na stronę konkurenta. To działanie uderza zarówno w interesy przedsiębiorcy, będącego ofiarą typosquattingu jak i jego potencjalnych klientów, mogących być w błędzie, co do tożsamości kontrahenta. Nie ma przeszkód, aby domena internetowa stanowiła oznaczenie towarów i usług w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zatem typosquatting może być uznany za czyn, o którym mowa w art. 10 u.z.n.k. Warunkiem przyjęcia takiego twierdzenia jest to, czy dana strona internetowa, poza zarejestrowaniem, jest także używana.

Dla oceny czy doszło do naruszenia prawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, istotne jest ustalenie momentu, w którym podobne do siebie domeny internetowe zaczęły być wykorzystywane. Jeśli to Użytkownik naszego portalu był pierwszy w czasie, rzeczywiście może być on ofiarą nieuczciwych praktyk rynkowych. Ważne jest nadto czy zastosowanie pauzy ( - ) przez konkurenta w nazwie swojej witryny, może być uznane za literówkę.

Sąd badając przesłanki typosquattingu w przywołanym wcześniej orzeczeniu, nieuczciwość tego czynu wywiódł ze sprzeczności z dobrymi obyczajami. Jest to kryterium niezwykle ocenne; nie można z przekonaniem uznać, że literówka z większą mocą przesądza o niedopuszczalności opisywanego działania, niż zastosowanie znaku interpunkcyjnego. Zatem dopuszczalnym może być twierdzenie, że zastosowanie pauzy w nazwie domeny, tak samo jak literówka, wprowadza w błąd zainteresowanych uczestników obrotu. Można także stwierdzić, że meritum tego czynu stanowi, obok celowości, podobieństwo nazwy konkurencyjnej strony internetowej, a nie literalne rozumienie pojęć.

Z punktu widzenia Użytkownika portalu, niezwykle ważnym terminem jest znak towarowy. Zgodnie z art. 120 ust. 1 i 2 Ustawy prawo własności przemysłowej znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony. Znakiem towarowym, może być w szczególności wyraz, włącznie z nazwiskiem, rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk.

Domena internetowa jest uznawana za rodzaj znaku towarowego i podlega prawnej ochronie, o ile jest zarejestrowana. Nie każdy wniosek o rejestracje spotka się z pozytywnym rozstrzygnięciem. Istnieją przesłanki negatywne do objęcia ochroną znaku towarowego. Przede wszystkim oznaczenie musi być używanego komercyjnie oraz nie może być opisowe bądź rodzajowe. Oznacza to, że strona internetowa o ogólnej nazwie (np. drzwi) nie może być zarejestrowana jako znak towarowy. Pełen katalog przeszkód rejestracyjnych znajduje się w art. 129¹ Ustawy prawo własności przemysłowej.

W celu wzmocnienia ochrony, przedsiębiorca powinien zarejestrować domenę internetową, którą administruje. O ile oczywiście jej nazwa nie podlega odrzuceniu na podstawie wyżej przywołanego prawa. Warto zaznaczyć, że nie można być właścicielem strony internetowej w rozumieniu Kodeksu cywilnego, a jedynie jej użytkownikiem. Rejestracji dokonuje Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wniesionego podania. Można je złożyć osobiście, faksem lub za pomocą systemu teleinformatycznego i udostępnionego formularza. Szczegółowy opis procedury oraz formularze znajdują się na stronie internetowej UPRP - https://uprp.gov.pl/pl.

Zatem Użytkownik naszego portalu powinien po zarejestrowaniu domeny rozważyć podjęcie działań, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt. 1-6 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji: w razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać: 1) zaniechania niedozwolonych działań; 2) usunięcia skutków niedozwolonych działań; 3) złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie; 4) naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych; 5) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych; 6) zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Stan prawny na dzień 21 stycznia 2021 roku

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1913).
2. Ustawa Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 roku (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 286).
3. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740)
4. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 lipca 2018 roku (sygn. akt VII Aga 376/18).
5. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 11 lipca 2013 roku w sprawie C-657/11.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT w 2021.