Różnice kursowe

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej w następującym stanie faktycznym:

W dniu 30.06.2023 została wystawiona faktura proforma z terminem płatności 30.06.2023 w której były wykazane: kwota netto w zł, kwota VAT w zł, kwota netto USD i kurs waluty. Firma wskazała, aby kwotę netto zapłacić na konto walutowe oraz kwotę VAT na konto prowadzone w złotówkach. Płatność została zrealizowana 30.06.2023 wykorzystując podane kwoty w złotówkach, w związku z realizacją przelewu do innego banku płatność na koncie walutowym została zaksięgowana 03.07.2023 z datą operacji 30.06.2023 przez co bank przeliczył otrzymaną kwotę po kursie z dnia 03.07.2023 i powstała niedopłata w kwocie 10 USD. Czy w takiej sytuacji powstały różnice kursowe? Czy kontrahent musi w takiej sytuacji dopłacić różnice? jeżeli tak to w jaki sposób powinien on ją obliczyć, jeżeli dokonuje płatności w złotówkach Czy w przypadku dopłaty firma musi wystawić korektę faktury?

Różnice kursowe powstają w wyniku różnic pomiędzy wartościami - wartością faktury a wartością rzeczywistej zapłaty po przewalutowaniu na złotówki. Zgodnie z przepisami wartość wyrażoną w obcej walucie należy przeliczyć na PLN według średniego kursu ogłoszonego przez NBP poprzedzającego dzień wystawienia faktury. W przypadku konta walutowego jest to wartość w obcej walucie, którą należy przeliczyć zgodnie z średnim kursem NBP poprzedzającym dzień dokonania zapłaty (dzień księgowania na koncie bankowym).

Zgodnie z art. 24c. ust. 1 ustawy o PIT różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

Zgodnie z ustawą o PIT dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.         Natomiast ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wpływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Wyliczona wartość różnic kursowych od transakcji sprzedaży może stanowić pozostały przychód lub koszt uzyskania przychodu. Różnice kursowe należy wyliczyć biorąc pod uwagę datę wystawienia faktury oraz datę dokonania płatności. Po przeliczeniu różnic kursowych od wartości sprzedaży a rzeczywistym terminem dokonania płatności (przy założeniu wpływu na rachunek walutowy, wynik różnic kursowych jest:

• dodatni - wartość faktury (wykazana w KPiR) jest niższa niż kwota zapłaty po przeliczeniu wg średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury oraz sprzed dnia otrzymania zapłaty, wówczas różnice kursowe stanowią pozostały przychody firmy,
• ujemny - wartość faktury (wykazana w KPiR) jest wyższa niż kwota zapłaty po przeliczeniu wg średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury oraz sprzed dnia otrzymania zapłaty, wówczas różnice kursowe stanowią koszty uzyskania przychodu firmy.

Z art. 24c ust. 4 u ustawy o PIT wynika, że przy obliczaniu różnic kursowych, w odniesieniu do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań, stosuje się:

• kursy faktycznie zastosowane lub
• kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania lub dokonania zapłaty – gdy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu.

Faktycznie zastosowany kurs waluty to taki kurs, który został rzeczywiście, realnie zastosowany do przeprowadzenia operacji gospodarczej w ten sposób, że na jego podstawie, w oparciu o wyrażoną w nim cenę waluty, doszło do operacji finansowej przewalutowania. Chodzi tu o kurs waluty, po którym podatnik faktycznie sprzedał lub nabył walutę obcą.

Jak wyjaśnił NSA w wyroku z 26.01.2016 r. (II FSK 3030/13), 

jeżeli otrzymanie należności lub zapłata zobowiązania nie wiązały się z faktycznym zastosowaniem jakiegokolwiek kursu waluty, ponieważ realizacja płatności następowała w określonej walucie bez zamiany wyrażonej w niej wartości na inną walutę (...), do obliczenia wartości różnic kursowych należy (...) zastosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, w którym różnice kursowe wystąpiły.

Podatnik prowadzący PKPIR ustala różnice kursowe wyłącznie metodą podatkową określoną w art. 24c ustawy o PIT.. Jest to podstawowy sposób wykazywania przychodów i kosztów podatkowych z tytułu różnic kursowych, który nie wymaga zawiadomienia US. O tym, kiedy dochodzi do powstania dodatnich różnic kursowych, mówi art. 24c ust. 2 updof. Natomiast ujemne różnice kursowe powstają na skutek okoliczności wskazanych w art. 24c ust. 3 updof.

Różnice kursowe powstają, gdy wartość przychodu lub kosztu wyrażonego w walucie obcej jest inna niż wartość tego przychodu lub kosztu w dniu zapłaty (art. 24c ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy o PIT).

U podatnika prowadzącego PKPIR powstają także różnice kursowe od własnych środków pieniężnych (art. 24c ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 3 ustawy o PIT). Mają one odzwierciedlać rzeczywiste przysporzenia i straty podatnika z tytułu obrotu własnymi środkami i wartościami pieniężnymi w walucie obcej. Jak czytamy w interpretacji KIS z 6.04.2018 r. (0111-KDIB1-2.4010.70.2018.1.AW), 

są one ustalane na okoliczność wypływu środków i wartości pieniężnych w sensie wyzbycia się ich dla podmiotu trzeciego (…). A zatem każda wypłata środków pieniężnych w walucie obcej skierowana do podmiotu trzeciego skutkuje powstaniem tego rodzaju różnic, z wyjątkiem wypłaty związanej ze spłatą bądź udzieleniem kredytu (pożyczki).

Pamiętaj!

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w  https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy :)

Stan prawny: 7 lipca 2023 roku

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.).