Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Podatek

Publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej (definicję normatywną zawiera art. 6 Ordynacji podatkowej). Podatek jest daniną publiczną, wynikającą z władztwa państwowego, a więc opartą na prawie publicznym. Przeciwieństwem podatku, jako świadczenia publicznoprawnego, są świadczenia pieniężne wynikające ze stosunków cywilnoprawnych. 

Opłacanie podatków warunkuje istnieje sektora finansów publicznych i zapewnienie utrzymania państwa.

Definicję podatku wymaga rozwinięcia, aby w pełni ująć jego istotę.
Nieodpłatność podatku, oznacza, że jego uiszczenie nie daje podatnikowi lub jego płatnikowi podstaw do dochodzenia roszczeń od podmiotu, do którego podatek jest odprowadzany - państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

Przymusowość podatkowa oznacza, że w celu realizacji wykonania zobowiązania podatkowego lub jego zabezpieczenia organy podatkowe mogą wykorzystać procedury, także egzekucyjne, określone we właściwych przepisach. Przymusowość nie stanowi uszczerbku dla przepisów o zwolnieniach podatkowych i ulgach.

Podatek jest świadczeniem bezzwrotnym. Oznacza to, że co do zasady nie podlega on zwrotowi. Ten może nastąpić jedynie w ściśle określonych przypadkach np. nadpłata. Cecha ta odróżnia podatki od należności związanych z kredytami czy pożyczkami, które muszą być zwrócone po określonym czasie. Zapłata podatku nie jest świadczeniem wzajemnym, stąd Skarb Państwa czy jednostki samorządu terytorialnego nie są dłużnikami podatnika.

Podatek jest świadczeniem pieniężnym, co oznacza, że powinien być zawsze określony w pewnej kwocie pieniędzy i w walucie. Jego stawka określana jest w odpowiednich przepisach, zaś wysokość w ramach tzw. samoobliczenia lub w decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.Jest on świadczeniem, które jest uiszczane wyłącznie przez podmioty zobowiązane na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy.

W ramach płacenia podatków wyróżnia się specjalne podmioty uczestniczące w postępowaniu spadkowym: podatnika zobowiązanego do zapłaty podatku, płatnika podatku, którego zadaniem jest jego obliczenie, pobranie i uiszczenie (np. pracodawca), organy podatkowe, Skarb Państwa (w szerokim rozumieniu).

Podatki powinny być wprowadzane w formie ustawowej. Zgodnie z art. 217 w zw. z art. 84 Konstytucji RP nakładanie podatków, innych danin publicznych, określenie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy (zasada wyłączności ustawy do wprowadzania podatków oraz do kształtowania istotnych elementów konstrukcyjnych podatku). Płacenie podatku należy traktować jako zasadę, wszystkie odstępstwa (dotyczy to ulg i zwolnień podatkowych) jako wyjątki od niej (zasada powszechności).

W obowiązującym stanie prawnym istnieje wiele rodzajów podatków: podatek dochodowy, podatek leśny, podatek od spadów i darowizn, podatek akcyzowy itd.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 roku poz. 158).

Zobacz także: