Znajdź interesujący Cię kazus prawny

Zakłócanie przez pracodawcę urlopu wypoczynkowego

Zobowiązanie przez pracodawcę pracownika do pozostawania w gotowości do pracy, czy wymuszenie na nim jej świadczenia, w czasie urlopu wypoczynkowego (werbalne, pozawerbalne – przez presję psychiczną lub spowodowane wadliwą organizacją pracy powodującą konieczność wykonywania obowiązków pracowniczych w tym okresie), stanowi zaprzeczenie istoty urlopu wypoczynkowego przeznaczonego na czas niezakłóconego odpoczynku pracownika.

Jednak pracodawca może skutecznie wykazać, że jakąś pracę pracownik wykonał dobrowolnie w ramach swoich obowiązków lub w istocie nie wykonywał pracy pomimo, że pozostawał w kontakcie mailowym z pracodawcą.

Ważne:

Pamiętaj, że art. 171. kodeksu pracy stanowi :

  • w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny ( art. 171 § 1);
  • pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w § 1, w przypadku gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.(art. 173 § 3).

Stan faktyczny[1]

Pracownica X była zatrudniona w firmie Y na stanowisku głównej księgowej w pełnym wymiarze czasu. Pracownica twierdziła, że świadczyła pracę na rzecz swojego pracodawcy w czasie urlopu wypoczynkowego, na jego polecenie. Zdaniem pracownicy X, pracodawca wymuszał na niej pracę w trakcie urlopu. Pracodawca twierdził, że nie ustalał z pracownicą X, że będzie ona wykonywała pracę w trakcie swojego urlopu.

Zakres obowiązków służbowych pracownicy obejmował m.in.: nadzór nad pracą działu, gospodarką magazynową, czy też zawieranie umów kredytowych i leasingowych. W związku z wykonywaniem swoich obowiązków pracownica X miał dostęp do różnych systemów księgowych. Pracownica mogła się zalogować do tych systemów w dowolnym miejscu i czasie – tylko ona znała dane potrzebne do zalogowania. Systemy te rejestrują logowanie i ich zamknięcie, natomiast nie rejestrują czy były wykonywane jakieś czynności i w jakim czasie. Pracownica X często brała służbowego laptopa do domu oraz nie miała zwyczaju ,,wylogowywania’’ się z systemów księgowych, z których korzystała w ramach wykonywania swoich obowiązków pracowniczych.

Stosunek pracy między stronami ustał w 2012 r. w wyniku rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę z pracownicą X bez wypowiedzenia z winy pracownicy. Z uwagi na orzeczoną wobec pracownicy X niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym roczny wymiar jej urlopu wynosił 36 dni. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę, pracodawca wypłacił pracownicy ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop – 22 dni za 2010 i 2011 rok oraz 25 dni za 2012 r. Pracownica zakwestionowała wysokość ekwiwalentu. Jej zdaniem powinien być on wyższy z uwagi na to, że w czasie niektórych urlopów wykonywała ona pracę na rzecz swojego pracodawcy.

Pracodawca wykazał, że pracownica X składała wnioski urlopowe, natomiast pracownica nie przedstawiła żadnych dokumentów potwierdzających jej pracę w trakcie urlopu wypoczynkowego.

 

Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego[2]:

Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 23 marca 2017 r., oddalił skargę kasacyjną pracownicy X przeciwko pracodawcy Y. Zdaniem Sądu z przedstawionych w sprawie dowodów nie wynika, aby pracownica wykonywała pracę w trakcie swojego urlopu wypoczynkowego, jak również aby pracodawca wymagał od niej pozostawania w gotowości do pracy. Pracownica X nie udowodniła, że pracodawca wiedział że wykonuje ona pracę w trakcie urlopu. Organizacja pracy przez pracodawcę Y nie wymuszała na pracownicy X wykonywania jej w trakcie urlopu wypoczynkowego, jak również nie ustalono, aby wykonywanie ,,sporadycznej’’ pracy w tym zakresie wynikało z obiektywnej konieczności, a więc że pracownica nie miała możliwości zlecenia w okresie swojego urlopu wykonywania należących do niej obowiązków innemu pracownikowi.

Ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w art. 171 § 1 kodeksu pracy, należy się pracownikowi, który był zmuszony wykonywać w trakcie swojego urlopu wypoczynkowego określone czynności z uwagi na polecenie czy oczekiwanie pracodawcy, jak również z powodu obiektywnych i niezależnych okoliczności. Natomiast wykonywanie z własnej i nieprzymuszonej woli swoich obowiązków pracowniczych w trakcie urlopu wypoczynkowego, bez polecenia czy akceptacji pracodawcy oraz bez wyraźnej i obiektywnej konieczności – nie burzy udzielonego przez pracodawcę urlopu. W związku z tym, że urlop wypoczynkowy pracownicy X był niezakłócony, pracodawca nie jest zobowiązany wypłacić jej ekwiwalentu.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy: (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 z późn. zm)
  • Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2017 r. (sygn. akt I PK 130/16, nr LEX 2297411)

--

[1] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2017 r. (sygn. akt I PK 130/16, nr LEX 2297411)

[2] Ibidem.

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT