Porady eksperta

Jak obliczyć urlop przy wypowiedzeniu umowy o pracę?

Pytanie z dnia 10 kwietnia 2013

Jakie są możliwości wykorzystania przez pracownika urlopu w wymiarze 26 dni roboczych w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia umowy o pracę, które kończy się z dniem 31 maja 2013 r.?

Występujący: Przedsiębiorca prowadzący działalność transportową

W odpowiedzi na Pana pytanie informujemy:

Urlop na wypowiedzeniu: podstawa prawna

1) Zgodnie z art. 155 (1) § 1 Kodeksu pracy w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do urlopu, pracownikowi temu przysługuje urlop u dotychczasowego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze. Natomiast na podstawie art. 155 (1) § 2 Kodeksu pracy pracownikowi, który przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikający z § 1 pkt 1, przysługuje u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze; łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być jednak niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców. Jeżeli pracownik ma urlop zaległy za rok poprzedni to powinien ten urlop wykorzystać w pierwszej kolejności.

2) Zgodnie z art. 155 (2a) Kodeksu pracy przy ustalaniu wymiaru urlopu kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi. Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. Natomiast na podstawie art. 155 (3) Kodeksu pracy niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

3) Zgodnie z art. 167 (1) Kodeksu pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu.

W związku z powyższym udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia zależne jest jedynie od woli pracodawcy, której pracownik nie może się sprzeciwić. Obowiązek powyższy ma zastosowanie zarówno do urlopu bieżącego, jak i zaległego. W przypadku urlopu bieżącego uprawnienie pracodawcy do udzielenia pracownikowi urlopu obejmuje wyłącznie część urlopu, jaka odpowiada nabytemu przez pracownika uprawnieniu, które - stosownie do zasady proporcjonalności - wyraża się w relacji 1/12 wymiaru urlopu za każdy miesiąc zatrudnienia u danego pracodawcy.

Jak wskazano w doktrynie[1], pracodawca nie może zobowiązać pracownika do wykorzystania w okresie wypowiedzenia większego wymiaru urlopu, niż wynika z zasady proporcjonalności, albowiem w przeciwnym razie pracownik, po podjęciu pracy u nowego pracodawcy, byłby pozbawiony prawa do wykorzystania urlopu wypoczynkowego w naturze.

4) Na podstawie art. 171 § 1 Kodeksu pracy w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

 

Wypowiedzenie umowy o pracę a urlop: podsumowanie

Z powyższego wynika, iż w przypadku rozwiązania stosunku pracy i nie wykorzystania w okresie wypowiedzenia urlopu wypoczynkowego w rozmiarze przysługującym, pracownikowi należy się ekwiwalent pieniężny odpowiadający urlopowi w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u danego pracodawcy w roku, w którym rozwiązano stosunek pracy.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 15 października 1976 r., sygn. akt I PRN 71/76) wysokość ekwiwalentu oblicza się na podstawie wynagrodzenia z okresu bezpośrednio poprzedzającego miesiąc, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy.

5) Art. 172 Kodeksu pracy reguluje zasady obliczania wysokości ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. Zgodnie z tym przepisem zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

W tym zakresie rekomendujemy także zapoznanie się z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. 1997 nr 2, poz. 14).

W związku z powyższym, odpowiadając na Pańskie pytanie, informujemy, że pracownik nie ma możliwości wykorzystania całego urlopu w wymiarze 26 dni roboczych za rok 2013 w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia umowy o pracę, które kończy się z dniem 31 maja 2013. Pracownikowi przysługuje bowiem prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego w danym roku – w tym przypadku 5 miesięcy.

 

Ważne:

Liczbę dni urlopu, jaka przysługuje pracownikowi w niniejszym przypadku należy policzyć na podstawie poniższego wzoru:

5/12 z 26 dni = 10,83 co daje 11 dni urlopu (zakładając, że pracownik w tym roku nie korzystał jeszcze z urlopu).

Jednak to od pracodawcy zależy czy udzieli urlopu pracownikowi w trakcie okresu wypowiedzenia, czy woli zapłacić mu ekwiwalent pieniężny w momencie rozwiązania umowy o pracę za 11 dni pracy, którego wysokość należy wyliczyć na podstawie Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

[1] M. Barzycka – Banaszczyk, Kodeks pracy. Komentarz, wyd. C.H. Beck, wyd. 5, Warszawa 2008

Rodzaje umów o pracę

Wielokrotnie pracownik i pracodawca stają przed wyborem najwłaściwszej formy zawieranej umowy o pracę.

Jeżeli zadecydowaliście już, że chcecie zawrzeć umowę o pracę regulowaną przepisami kodeku pracy, pozostaje Wam wybór pomiędzy umową zawartą na okres próbny, na czas określony oraz czas nieokreślony.

Wśród pracowników największym zainteresowaniem cieszy się umowa zawierana na czas nieokreślony, dając poczucie największej stabilizacji (m.in. najdłuższy czas wypowiedzenia umowy, obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy przez pracodawcę). Przy czym od 26 kwietnia 2023 r. obowiązek uzasadniania wypowiedzenia dotyczy także umów zawieranych na czas określony. Wybór umowy na czas nieokreślony cieszy się także zainteresowaniem wśród pracowników starających się o kredyt – zwiększa możliwość jego otrzymania, budując wiarygodność pracownika w ocenie banku.


Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT