Rozszerzenie działalności gospodarczej, a VAT - mikroPorady.pl

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej w następującym stanie faktycznym:

Na chwilę obecną prowadzę działalność w PKD 85.59 - jednoosobowa działalność - nauka języków obcych. Planuję założyć firmę, w której będę agentem pośredniczącym w obrocie towarami z Polski na rynki zagraniczne. Czy w związku z powyższym, czy jeżeli dopiszę nowe PKD do tej działalności, to będę musiał być VAT-owcem? Czy usługi agencyjne w tym zakresie są objęte podatkiem VAT? Jakie PKD będzie do tej formy działalności odpowiednie?

Podatek VAT jest podatkiem od towarów i usług. Płacą go podmioty sprzedające towary i usługi. VAT – z angielskiego value added tax, oznacza podatek od wartości dodanej, czyli od różnicy między przychodem ze sprzedaży a poniesionymi kosztami. Podatek VAT został uregulowany w ustawie z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej zwana jako „Ustawa o VAT”).

Co do zasady, zarówno indywidualni przedsiębiorcy (osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą), jak i osoby prawne i tzw. ułomne osoby prawne (w tym spółki prawa handlowego) są zobowiązani do rejestracji do VAT.

Ponadto, podatnikami podatku VAT są także osoby fizyczne, które zajmują się wynajmem lokali na celu użytkowe, czyli takie, gdzie będzie prowadzona działalność gospodarcza – np. salon fryzjerski, czy restauracja. Jest to podatek od wartości dodanej. Podatek od dodatkowego wkładu do wartości dobra lub usługi, obliczanego przez odjęcie od ceny sprzedaży towaru kosztów zaopatrzeniowych oraz cen produktów i usług zużytych do jego wytworzenia; podatek pośredni, pobierany na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami (podatek obrotowy), którego konstrukcja zakłada brak kaskadowego nakładania się podatku poprzez zastosowanie mechanizmu odliczenia podatku pobranego w poprzednich etapach obrotu.Podstawową stawką VAT w Polsce jest stawka 23%.

Czynny podatnik VAT jest zobowiązany do płacenia do Urzędu Skarbowego podatku należnego, który wynika z generowanych przez niego przychodów. W Ustawie o VAT nie ma określonej definicji podatku VAT należnego. VAT należny jest podatkiem, którego wartość wynika ze sprzedaży towarów lub usług. Jest to podatek należny Skarbowi Państwa.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie kraju. Z kolei na podstawie art. 19a Ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zasadą jest, że wszyscy przedsiębiorcy zobowiązani są do odprowadzania podatku VAT. Zgodnie z art. 5 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jednak od powyższej zasady istnieją wyjątki – w niektórych sytuacjach przedsiębiorcy nie są czynnymi podatnikami VAT.

Zwolnienie podmiotowe z VAT zostało uregulowane w art. 113 ust 1 Ustawy o VAT, zgodnie z którym

zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT uzależniona jest od wysokości obrotów osiąganych przez przedsiębiorcę w poprzednim roku podatkowym. Jeżeli więc przedsiębiorca przekroczy w danym roku podatkowym kwotę sprzedaży w wysokości 200.000,00 zł, powinien zarejestrować się jako czynny podatnik VAT.

Niektórzy przedsiębiorcy zobowiązani są do rejestracji jako czynni podatnicy bez względu na to, jaki osiągną obrót. Ustawodawca w art. 113 ust. 13 Ustawy o VAT zdecydował, że z omawianego zwolnienia podmiotowego z VAT nie mogą skorzystać podatnicy, którzy:

1. Dokonują dostaw:

a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

energii elektrycznej (CN 2716 00 00),
wyrobów tytoniowych,
samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

d) terenów budowlanych,

e) nowych środków transportu,

f) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:

preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),
komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),
urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27),
maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),

g) hurtowych i detalicznych części do:

pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),
motocykli (PKWiU 45.4);

2. Świadczą usługi:

a) prawnicze,

b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

c) jubilerskie,

d) ściągania długów, w tym factoringu;

3. Nie posiadają siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Jak wyżej wspomniano, podstawową stawką podatku VAT w Polsce jest stawka 23%. Dla niektórych towarów i usług przewidziano stawki obniżone: 8% oraz 5% (stawka 5% obejmuje produkty żywnościowe, książki na wszystkich nośnikach fizycznych oraz czasopisma). Istnieje również stawka w wysokości 6,5% – jest to naliczana przez nabywcę towarów od rolnika ryczałtowego (art. 115 ust. 2 Ustawy o VAT). Nie jest to w zasadzie stawka, którą są opodatkowane towary lub usługi, ale zryczałtowana kwota zwrotu VAT dla rolnika ryczałtowego, który jest zwolniony z VAT.

Istnieje również stawka 0%, która obowiązuje przy:

wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów,
eksporcie towarów.

Przy świadczeniu usług w handlu i gastronomii podatnik kwota podatku należnego może być obliczana jako iloczyn wartości dostawy stosuje wówczas stawki (art. 85 Ustawy o VAT):

18,03% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 22%;
6,54% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 7%;
4,76% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 5%.

Z uwagi na brak wystarczających danych z zapytaniu nie możemy jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy w przedstawionym stanie faktycznym Użytkownik obowiązkowo będzie płatnikiem VAT. Jeżeli chodzi o przedstawiony rodzaj działalności, którą Użytkownik zamierza prowadzić w takiej sytuacji należałoby rozszerzyć działalność o działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju (PKD 46.19.Z). Jednocześnie wskazujemy, że pytanie w przeważającej części dotyczy zagadnień podatkowych. Udzielanie porad dotyczących prawa podatkowego wykracza poza zakres E-punktu konsultacyjnego, określony w Dziale II pkt. 4 Regulaminu udostępniania informacji i porad w systemie E-punktu konsultacyjnego w ramach serwisu Mikroporady.pl zatem rekomendujemy w tym zakresie ewentualnie konsultacje z doradcą podatkowym.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 16 września 2022 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.).

JDG a umowa o pracę

Osoba, która ktra zamierza rozpocząć własną działalność powinna przeanalizować co jest bardziej korzystne. Prowadzenie swojej firmy ma mnóstwo zalet, ale etat wiąże się z większą stabilizacją. Zanim podejmiemy decyzję w tym zakresie, warto poznać różnice pomiędzy etatem a jdg.

Działalność gospodarcza a umowa o pracę

Praca na etacie najczęściej wiąże się może z ośmiogodzinną zmianą pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu przez niego wyznaczonym. Stanowi także pewność płatnego urlopu, święta, a niekiedy także profity jak darmowy karnet sportowy. Umowa o pracę wiąże się przede wszystkim ze stałą, regularną pensją. Zalet etatu jest wiele i nierzadko trudno przeliczyć je na finanse. Jednak w wielu branżach – takich jak IT, grafika, reklama itp. – gdzie praca odbywa się w systemie projektowym, etatowy pracownik nie jest niezbędny. Pracodawcy preferują wówczas współpracę z osobami posiadającymi własną działalność gospodarczą.

Posiadając własną działalność liczyć się trzeba z nienormowanym czasem pracy, samodzielnymi decyzjami i rozliczaniu się na własny rachunek. Jednak własna działalność daje także znacznie większą swobodę działania, co może przekładać się na większą rozmaitość zleceń i większe zarobki.

Opodatkowanie i składki ZUS

Działalność gospodarcza i umowa o pracę to dwie różne formy zatrudnienia, które różnią się między innymi sumą odliczeń – a więc różnicą między kwotą i brutto i netto. To szczególnie ważne, gdy zastanawiamy się nad przejściem z etatu na działalność i chcemy w ten sposób co najmniej utrzymać dotychczasowy poziom zarobków, a najlepiej zarabiać więcej.

Trzeba wówczas pamiętać, że na etacie realne wynagrodzenie odpowiada kwocie brutto, a nie netto, a realny koszt etatu dla pracodawcy jest jeszcze wyższy. Koszty pracodawcy często są elementem, o którym zapominają pracownicy – a pracodawca odprowadza składki społeczne i zdrowotne do ZUS, opłaca fundusz pracy i zaliczki na podatki. Osoby, które zdecydują się na własną działalność, będą musiały jako przedsiębiorcy robić to samodzielnie.

Pracownicy na etacie nie mają dużego manewru w kwestii optymalizacji podatkowej. Podatki płacą według skali, a zatem jest to albo 18, albo 32% i w większości przypadków mają ustawowo określone koszty uzyskania przychodu. Tymczasem przedsiębiorcy, w zależności od rodzaju wykonywanej działalności, mogą rozliczać się ryczałtowo, korzystać ze skali z uwzględnieniem realnych kosztów uzyskania przychodu albo rozliczać się za pomocą karty podatkowej. Pole manewru do zminimalizowania należnych podatków jest więc bardzo duże, co przekłada się na poziom ich realnych dochodów na rękę. Rozważając etat, czy działalność należy zatem wziąć pod uwagę także i tę zmienną.

Etat i działalność a czas pracy

Najczęściej czas pracy na etacie to średnio 8 godzin dziennie. Zdarzają się jednak również sytuacje, w których pracownik musi pozostać w pracy „po godzinach”. Niekiedy wiąże się to z dodatkowym zarobkiem, ale nie zawsze. W tym wypadku zaletą działalności gospodarczej jest to, że z czasu pracy rozliczamy się sami przed sobą. Większość przedsiębiorców nie ma oporów przed poświęceniem większej ilości czasu na pracę dla siebie i na rzecz własnej firmy, w przeciwieństwie do pozostania dłużej na polecenie pracodawcy. Dlatego też zastanawiając się jak założyć działalność gospodarczą, należy przeanalizować opłacalność przejścia “na swoje” pod kątem czasu pracy – to pozwoli oszacować, jaka była prawdziwa stawka godzinowa i umożliwi wycenianie naszego czas

W tabeli przedstawiliśmy również różnice pomiędzy urlopami oraz zasiłkiem chorobowym. Zapoznaj się z jej treścią, aby podjąć decyzję które rozwiązanie jest dla Ciebie bardziej korzystne.

Pobierz poradnik