Pytanie z dnia 22 stycznia 2018
Przedstawiony problem: umowa o pracę a 50% kosztów uzyskania przychodu.
Odpowiedź na problem prawny:
Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu przy umowie o pracę jest możliwe, gdy uzyskany przychód stanowi wynagrodzenie za wykonanie czynności (utworu) będących przedmiotem praw autorskich w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Stosownie do art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Jednak nie jest to jedyny warunek dla zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie np. z indywidualną interpretacja podatkową Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16 września 2010 r. (nr IBPBII/1/415-607/10/BD), 50% kosztów uzyskania przychodu można zastosować, gdy umowa o pracę nie stanowi inaczej, obowiązki ze stosunku pracy sprowadzają się do działalności twórczej lub ją obejmują, a wynagrodzenie za pracę (lub jego część) stanowi równocześnie wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Osobom zatrudnionym z tytułu umowy o pracę, które uzyskują z tego tytułu przychody przysługuje co do zasady, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.
Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) koszty uzyskania niektórych przychodów określa się w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.
Te koszty w wysokości 50% można zastosować jednak tylko, zgodnie z art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów uzyskiwanych z działalności:
- twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
- badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
- artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
- w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
- publicystycznej.
Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. Do przejścia autorskich praw majątkowych z pracownika na pracodawcę niezbędne jest powstanie utworu lub artystycznego wykonania oraz przychód osiągnięty z tytułu umowy o pracę musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych lub rozporządzania nimi.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 2017, poz. 880 t.j.)
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2018, poz. 200 t.j.)
