Pytanie z dnia 16 września 2016
Przedstawiony problem prawny: wycofanie auta (środka trwałego) z działalności gospodarczej, a darowizna na rzecz małżonka.
Odpowiedź na problem prawny:
Z przedstawionych w stanie faktycznym danych wynika, iż w ramach prowadzonej przez osobę fizyczną działalności gospodarczej nabyty został i wprowadzony do niej jako środek trwały samochód, przy czym auto amortyzowane jest w systemie liniowym. Z uwagi na to, że samochód wymaga kosztownej naprawy Pytający (prowadzący przedmiotową działalność) zamierza wycofać je z działalności gospodarczej w sposób dla niego najkorzystniejszy finansowo (w rozumieniu prawa podatkowego), wskazując przy tym na możliwość dokonania darowizny na rzecz swojego współmałżonka, z którym pozostaje w małżeńskiej wspólności majątkowej (ustawowej). W chwili nabycia i wprowadzenia do działalności gospodarczej samochodu Pytający nie pozostawał w związku małżeńskim.
Rekomendacje: Co do zasady stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT), przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej. Jednakże osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą może wycofać taki składnik majątku i przekazać na cele osobiste, a więc wprowadzić do majątku prywatnego. Tego typu czynność nie stanowi odpłatnego zbycia auta i w konsekwencji nie wywiera skutków prawnych w zakresie podatku dochodowego. Jednakże należy mieć na uwadze, iż stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, odpłatne zbycie wszelkich składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło sześć lat, zalicza się do przychodów z działalności gospodarczej, bez względu na to, czy w chwili sprzedaży działalność gospodarcza będzie prowadzona, czy też zostanie już zlikwidowana.
Ponadto przepisy podatkowe wyraźnie stanowią, że aby doszło do powstania przychodu z działalności gospodarczej musi nastąpić odpłatne zbycie środka trwałego. Niejako innym sposobem aby nie powstał obowiązek podatkowy w podatku dochodowym może być przekazanie samochodu w drodze darowizny osobie bliskiej, w tym przypadku małżonkowi. Darowizna jest umową, przez którą darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Stosownie do art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. małżonka, jeżeli zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek zgłoszenia nie zajdzie jeśli umowa została zawarta w formie aktu notarialnego (zgłoszenia dokonuje notariusz). Oprócz tego, jeśli obdarowany przyjmie przedmiot darowizny to na podstawie wyłączenia z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, nie powstanie u niego obowiązek w podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaż samochodu przez małżonka, bez obowiązku jej opodatkowania, byłaby możliwa po upływie 6 miesięcy od uzyskania go w formie darowizny (licząc od końca miesiąca, w którym podatnik został właścicielem zbywanej rzeczy, art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT). Stąd, gdy obdarowany po upływie wskazanego okresu sprzeda samochód - nie powstanie u niego przychód podatkowy.
Z uwagi na to, że auto zostało nabyte przez Pytającego przed zawarciem związku małżeńskiego, zgodnie z art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego należy ono do majątku osobistego. Dokonanie darowizny na rzecz małżonka doprowadzi do przesunięcia składnika z majątku osobistego do majątku wspólnego obojga małżonków. Wtedy będą oni właścicielami samochodu na prawach majątkowej wspólności małżeńskiej, a zatem niepodzielnej współwłasności łącznej, która może wygasnąć tylko w przypadku śmierci jednego z małżonków, rozwodu, separacji lub dobrowolnego wprowadzenia w małżeństwie rozdzielności majątkowej.
Z uwagi na to, iż skierowane pytanie w przeważającej części dotyczy zagadnień podatkowych w miejscu tym wskazujemy, iż udzielanie porad dotyczących prawa podatkowego wykracza poza zakres E-punktu konsultacyjnego, określony w Dziale II pkt. 4 Regulaminu udostępniania informacji i porad w systemie E-punktu konsultacyjnego w ramach serwisu Mikroporady.pl. Rekomendujemy w tym zakresie ewentualnie konsultacje z doradcą podatkowym.
Podstawa prawna:
- Art. 33 Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. z 2015 poz. 583).
- Art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, art. 14 ust. 2 pkt 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2012 poz. 361).
- Art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tj. Dz. U. z 2015 poz. 86).
Stan aktualny na dzień 30 czerwca 2015 r.
