Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  M

Majątek

W potocznym rozumieniu jest on utożsamiany z dobrami materialnymi przedstawiającymi określoną wartość. Nie jest to pojęcie zdefiniowane w Kodeksie cywilnym, bądź wyrażone expressis verbis w prawie. Kodeks cywilny podaje jednak definicję mienia: mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. Do praw majątkowych zalicza się także wierzytelności i prawa osobiste o charakterze majątkowym. Długi i ciężary nie stanowią części mienia. 

Inaczej jest z majątkiem. Ten bowiem stanowi ogół praw i obowiązków majątkowych przysługujących danemu podmiotowi. Do majątku zatem wchodzą m.in. prawo własności czy długi. Innymi słowy jest to zbiorcza nazwa dla składników tworzących pewną strukturę – aktywów oraz pasywów, które mogą być zbyte, stanowić podstawę za zobowiązania oraz podlegać dziedziczeniu.   

Majątek można podzielić na ze względu na różne kryteria:

a)     przedmioty materialne – biżuteria, książki, ubrania,

b)    wartości niematerialne i prawne – znaki towarowe, patenty, wierzytelności;

c)     majątek trwały – grunty, budowle itp.;

d)    majątek obrotowy – krótkoterminowe inwestycje, środki pieniężne, towary. 

Majątek odnosi się do wielu podmiotów prawa. Wyróżnia się majątek osobisty, majątek wspólny, majątek spółki czy majątek Skarbu Państwa. Jest on niezwykle ważny z perspektywy prawa spadkowego oraz podatkowego.

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym: z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

 Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1)    pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2)    dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3)    środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalne każdego z małżonków;

4)    kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a subkonto w ramach konta ubezpieczonego ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Powyższe uregulowanie nie wyłącza posiadania przez małżonków majątku osobistego. Pomimo trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, istnieje możliwość dokonywania przysporzeń na rzecz majątku osobistego. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje nadto, że jeżeli dobro pozostającego pod opieką tego wymaga, sąd opiekuńczy wydaje niezbędne zarządzenia dla ochrony jego osoby lub majątku aż do czasu objęcia opieki przez opiekuna; w szczególności sąd opiekuńczy może ustanowić w tym celu kuratora.

Także Kodeks spółek handlowych korzysta z pojęcia majątku:

  • Z chwilą wpisu do rejestru spółka, o której mowa w § 4, (spółka cywilna)  staje się spółką jawną. Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników
  • Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.
  • Likwidatorzy powinni zakończyć bieżące interesy spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki.

Osobną kategorię majątku, stanowi majątek Skarbu Państwa.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740);
  2. Ustawa z dnia 15 września 2020 roku Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1526);
  3. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U 2020 r. poz. 1359).

Zobacz także: