Czy pracownik może pracować więcej niż 5 dni w tygodniu? - mikroPorady.pl

Porada powstała w ramach działalności non-profit Fundacji Akademia Liderów.
mikroPorady.pl są projektem Fundacji, który pomaga polskim mikroprzedsiębiorcom na każdym etapie prowadzenia działalności.

Ty też możesz pomóc w rozwoju polskiej mikroprzedsiębiorczości.
Wpłać darowiznę na rzecz Fundacji

Zatrudniając pracownika ustalacie wymiar czasu pracy, przeczytaj poniższą publikację, by dowiedzieć się kiedy Twój pracownik może pracować więcej niż 5 dni w tygodniu.

Czas pracy pracownika: ustawa

Na wstępnie przypominamy, że pracownikiem zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks Pracy, jest jedynie osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

Zgodnie z art. 129 powyżej przytoczonej ustawy:

Czas pracy nie może przekraczać 8 na dobę i 40 godzin przeciętnie w pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy.

W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technicznymi dotyczącymi organizacji pracy, okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.

Zgodnie z powyższym artykułem, czas pracy pracownika, wynosi 8 godzin. W przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy czas pracy pracownika nie może przekraczać w przyjętym okresie rozliczeniowym 40 godz.

Należy przez to rozumieć, że pracodawca może organizować pracę w niektórych tygodniach w jednym okresie rozliczeniowym w wymiarze powyżej 40 godzin, pod warunkiem, że w innym tygodniu lub tygodniach norma czasu pracy w tym samym okresie rozliczeniowym będzie krótsza i przy ostatecznym rozliczeniu czasu pracy w okresie rozliczeniowym przeciętna tygodniowa norma czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy, za okres do 4 miesięcy nie będzie dłuższa od 40 godzin.^[1]

40 godzinny tydzień pracy, a praca w sobotę

Wśród pracodawców powszechnie stosuje się 5 dniowy tydzień pracy, który rozpoczyna się w poniedziałek i kończy w piątek, jednakże należy wskazać, że Kodeks Pracy w brzmieniu nadanym ustawą z 1 marca 2001 r. nie gwarantował pracownikom, jak to czyniły wcześniej obowiązujące przepisy, sobót jako dni wolnych od pracy, pracodawca może więc wprowadzić dowolnie obowiązujący tydzień pracy np. od wtorku do soboty, bądź praca w co drugą sobotę i co drugi poniedziałek.

Należy także wskazać, że to pracodawca w chwili podpisania umowy z pracownikiem ustala czas rozliczeniowy, także przez przywołanie w Umowie postanowień odpowiadającym regulaminowi wewnętrznemu np. regulamin pracy.

Nie jest więc niewłaściwym i niezgodnym z obowiązującymi przepisami ustalenie 4 miesięcznego okresu rozliczeniowego, zgodnie z którym, pracownik przez 2 tygodnie pracuje 3 razy w tygodniu po 8 godzin, następnie przez kolejne dwa tygodnie czas pracy wynosi 2 tygodnie po 6 dni w tygodniu.

Czas pracy pracownika, musi jednak zapewniać czas minimalnego odpoczynku w trakcie doby oraz tygodniu pracy, czyli co najmniej nieprzerwanych 11 godzin poświęconych na odpoczynek pracownika w trakcie doby oraz co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w tygodniu, co powoduje, że praca przez okres dłuższy niż 6 dni w tygodniu jest niemożliwa.

Przepis wyraźnie pozwala, że mówiąc o 5 dniowym tygodniu oraz przeciętnie 40 godzinowej normie czasu pracy, pracodawca może wskazać także, że średniotygodniowy czas pracy pracownika może być niższy w zakresie ilości godzin, a liczba dni wolnych – wyższa (np. pracownik pracuje 4 dni w tygodniu po 10 godzin, a 3 dni ma wolne, bądź w od poniedziałku do środy pracuje 8 godzin, w czwartek 9, a w piątek, ostatni dzień pracujący w tygodniu pracuje godzinę krócej).

Ważne:

Planując okres rozliczeniowy w swoim przedsiębiorstwie, a więc także sporządzając harmonogram czasu pracy pracowników, powinieneś pamiętać, że rozkład czasu pracy dla każdego pracownika powinien zostać sporządzony na czas nie krótszy niż okres rozliczeniowy (co najmniej 1 miesiąc), a także powinien zostać przekazany pracownikowi co najmniej tydzień przed rozpoczęciem okresu, na który został sporządzony.
Harmonogram takiego czasu pracy powinien zostać sporządzony w formie pisemnej bądź elektronicznej oddzielnie dla każdego z pracowników (grupy pracowników) i doręczony indywidualnie każdemu.

Ważne:

Czy można pracować więcej niż 40 godzin tygodniowo?

Jeżeli w Twoim przedsiębiorstwie wystąpi jednak sytuacja, gdy pracownik będzie pracował 6 dni w tygodniu i nie uzyska dnia wolnego w tym samym okresie rozliczeniowym, zgodnie z przepisami za 6 dzień pracy (przekroczenie 40 godzinowej średniej) to pracownikowi będzie przysługiwać dodatek do wynagrodzenia w wysokości:

50% za pracę w godzinach nadliczbowych świadczoną w dzień wolny (za dzień wolny uważa się także sobotę);
100% za pracę w:
- w nocy;
- w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
- w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca może także, na pisemny wniosek pracownika, udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy, w takim przypadku pracownik nie dostaje wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT