Kiedy przedsiębiorca popełnia czyn nieuczciwej konkurencji?

Przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w szczególności polegającej na produkcji przemysłowej i rolnej, budownictwie, handlu i usługach może popełnić czyn nieuczciwej konkurencji. Będzie to miało miejsce w głównej mierze wówczas, gdy przedsiębiorca dopuści się działania sprzecznego z prawem lub dobrymi obyczajami, które to działanie będzie zagrażać lub naruszać interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej reguluje Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.2022.1233 t.j.) (dalej: uznk). Ustawa określa ogólną definicję czynu nieuczciwej konkurencji (tzw. klauzulę generalną) oraz wymienia poszczególne działania przedsiębiorców, które mogą stanowić czyny nieuczciwej konkurencji, tzw. „nazwane czyny nieuczciwej konkurencji”, np. wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, czy nieuczciwa lub zakazana reklama.

Przedsiębiorca, który dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji może ponieść z tego tytułu odpowiedzialność cywilną i karną (nawet do 8 lat pozbawienia wolności).

W zakresie roszczeń cywilnych razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został naruszony lub chociażby zagrożony może żądać m.in. zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia skutków niedozwolonych działań, odszkodowania, czy wydania bezprawnie uzyskanych korzyści.

Przedsiębiorco! Wykonując działalność gospodarczą powinieneś wiedzieć, które zachowania są lub mogą być traktowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, tak aby nie narazić się na zarzut popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji i nie ponosić odpowiedzialności z tego tytułu.

Z niniejszej porady dowiesz się, jakie działania mogą być zakwalifikowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, a jakie nie są traktowane jako czyny nieuczciwej konkurencji w rozumieniu uznk.

 
I. Co to jest czyn nieuczciwej konkurencji?

Czyn nieuczciwej konkurencji stanowi rodzaj czynu niedozwolonego (deliktu) w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Ustawodawca zdecydował się najistotniejsze kwestie dotyczące czynów nieuczciwej konkurencji zawrzeć w odrębnej ustawie, która stanowi tzw. lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu cywilnego dotyczących czynów niedozwolonych (art. 415 i nast. k.c.). Jest to Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.2020.1913 t.j.) (dalej też uznk). Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji reguluje zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej, w szczególności produkcji przemysłowej i rolnej, budownictwie, handlu i usługach - w interesie publicznym, przedsiębiorców oraz klientów.

Ustawa ta określa, jakie zachowania przedsiębiorców są traktowane jako czyn nieuczciwej konkurencji wymieniając poszczególne zachowania przedsiębiorców, które mogą zostać ocenione jako czyn nieuczciwej konkurencji, tzw. „nazwane” czyny nieuczciwej konkurencji. Ponadto uznk zawiera także ogólne określenie czynu nieuczciwej konkurencji, które jest zawarte w tzw. „klauzuli generalnej”.

Zgodnie z klauzulą generalną zawartą w art. 3 ust. 1 uznk czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Przepis ten jest o tyle ważny, że z jednej strony stanowi on wskazówkę definicyjną dla czynów uznanych w uznk za nieuczciwe, a ponadto uzupełnia on katalog czynów niedozwolonych w wymienionych i opisanych w uznk.

Określone zachowanie przedsiębiorcy noszące znamiona czynu nieuczciwej konkurencji powinny być najpierw zbadane w świetle przesłanek określonych w art. 5-17d u.z.n.k., gdzie owe czyny zostały stypizowane, a następnie poddać je ocenie według przesłanek określonych w art. 3 ww. ustawy. Nie ulega bowiem przy tym wątpliwości, że uznanie konkretnego czynu za akt nieuczciwej konkurencji wymaga ustalenia na czym określone działanie polegało oraz zakwalifikowania go pod względem prawnym. [Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 listopada 2014 r., sygn. akt I ACa 479/14].

Oznacza to, że aby działanie przedsiębiorcy mogło być zakwalifikowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, to muszą być kumulatywnie spełnione trzy przesłanki. Po pierwsze działanie przedsiębiorcy musi być podjęte w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą. Po drugie czyn przedsiębiorcy musi być sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Po trzecie działanie przedsiębiorcy musi zagrażać lub naruszać interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

 

II. „Nazwane” czyny nieuczciwej konkurencji

Jako „nazwane” czyny nieuczciwej konkurencji uznk zalicza:

1. wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, 
2. fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, 
3. wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, 
4. naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, 
5. nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, 
6. naśladownictwo produktów, 
7. pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, 
8. utrudnianie dostępu do rynku, 
9. przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, 
10. wytwarzanie i używanie urządzeń niedozwolonych
11. nieuczciwa lub zakazana reklama, 
12. sprzedaż premiowana,
13. organizowanie systemu sprzedaży lawinowej,
14. prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym,
15. czyn nieuczciwej konkurencji dotyczący naruszenia przepisów ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych w zakresie obowiązków wierzyciela i biura informacji gospodarczej

1) Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa lub przedsiębiorcy jako czyn nieuczciwej konkurencji

Jako czyn nieuczciwej konkurencji polegający na wprowadzającym w błąd oznaczeniu przedsiębiorstwa lub przedsiębiorcy mogą być traktowane następujące działania przedsiębiorcy, tj.

• takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa (art. 5 uznk);
• takie oznaczenie przedsiębiorstwa nazwiskiem przedsiębiorcy, które może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości z innym przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia (art. 6 ust. 1 uznk);

Oznaczenie przedsiębiorstwa ma charakter szerszy, niż firma, czyli oznaczenie przedsiębiorcy (rejestrowane w CEiDG lub KRS), oznaczeniem przedsiębiorstwa będzie znak towarowy lub inne oznaczenie, które ma na celu wyróżnianie przedsiębiorcy. Przykładowo duża żółta charakterystyczna litera M jest oznaczeniem (a właściwie w tym przypadku chronionym znakiem towarowym) międzynarodowej sieci lokali gastronomicznych typu fast food, wobec tego przedsiębiorca, który oznacza swoje przedsiębiorstwo taką literą popełnia czyn nieuczciwej konkurencji, ponieważ może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości przedsiębiorcy. Widząc takie oznaczenie potencjalny klient odnosi (mylne) wrażenie, że skorzysta z usług znanej sieci fast food, a przedsiębiorca bezprawnie korzystający z takiego oznaczenia lub oznaczenia tak zbliżonego, że może doprowadzić do pomyłki u przeciętnego klienta korzystając z renomy oznaczenia popełnia czyn nieuczciwej konkurencji.

2) Fałszywe lub oszukańcze oznaczenia pochodzenia geograficznego towarów lub usług jako czyn nieuczciwej konkurencji

Jako czyn nieuczciwej konkurencji polegający na fałszywym lub oszukańczym oznaczeniem pochodzenia geograficznego towarów lub usług mogą być traktowane następujące działania przedsiębiorcy, tj.

• opatrywanie towarów lub usług fałszywym lub oszukańczym oznaczeniem geograficznym wskazującym bezpośrednio albo pośrednio na kraj, region lub miejscowość ich pochodzenia albo używanie takiego oznaczenia w działalności handlowej, reklamie, listach handlowych, rachunkach lub innych dokumentach (art. 8 uznk), np. poprzez zamieszczenie na etykiecie alkoholu produkowanego w Polsce słowa scotch sugerującego pochodzenie trunku ze Szkocji;
• fałszywe lub oszukańcze używanie takich chronionych oznaczeń geograficznych i chronionych nazw pochodzenia, jeżeli towar lub usługa w miejscu pochodzenia korzysta z ochrony, a z pochodzeniem z określonego regionu lub miejscowości są związane ich szczególne cechy lub właściwości (art. 9 ust. 1 uznk); np. oznaczenie wina musującego wyprodukowanego w Polsce „champagne” lub alkoholu wysokoprocentowego „cogniac”
• używanie oznaczeń i nazw chronionych oznaczeń geograficznych i chronionych nazw pochodzenia nawet z dodatkiem "rodzaj", "typ", "metoda" albo równoznacznym – art. 9 ust. 2 uznk; np. czynem nieuczciwej konurencji będzie oznaczenie produkowanego w Polsce sera typu feta lub ser typu oscypek wyprodukowanego na Mazowszu – zarówno feta i oscypek są bowiem chronionymi nazwami pochodzenia, natomiast dopuszczalne jest już określenie ser typu greckiego, ser owczy wędzony, ponieważ nie odnoszą się do oznaczeń i nazw chronionych oznaczeń geograficznych lub chronionych nazw pochodzenia).

3) wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług jako czyn nieuczciwej konkurencji

Jako czyn nieuczciwej konkurencji polegający na wprowadzającym w błąd oznaczeniu towarów lub usług traktowane może być:

• takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich (art. 10 ust. 1 uznk), np. zamieszczenie wizerunku truskawki na dżemie, który nie zawiera w składzie truskawki, oznaczanie zwrotami „bio”, „eco”, „organic” produktów nie spełniających wymogów produktów pochodzących z rolnictwa ekologicznego zgodnie z wymogami rozporządzenia Rady nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych;
• wprowadzenie do obrotu towarów w opakowaniu mogącym wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich, chyba że zastosowanie takiego opakowania jest uzasadnione względami technicznymi (art. 10 ust. 2 uznk), np. czekolada w fioletowym opakowaniu może sprawiać wrażenie pochodzenia od konkretnego renomowanego niemieckiego producenta czekolady.

4) naruszenie tajemnicy przedsiębiorcy lub przedsiębiorstwa jako czyn nieuczciwej konkurencji

Zakres czynu nieuczciwej konkurencji, jakim jest naruszenie tajemnicy przedsiębiorcy lub przedsiębiorstwa uległ ostatnio modyfikacji i doprecyzowaniu dokonanymi przez przepisy Ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw.

Na wstępie należy wskazać, że przez tajemnicę przedsiębiorstwa należy rozumieć informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności (art. 11 ust 2 uznk).

Jako czyn nieuczciwej konkurencji polegający na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa taktowane jest:

• ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa (art. 11 ust. 1 uznk), a w szczególności:
• pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, w szczególności gdy następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i wynika z nieuprawnionego dostępu, przywłaszczenia, kopiowania dokumentów, przedmiotów, materiałów, substancji, plików elektronicznych obejmujących te informacje lub umożliwiających wnioskowanie o ich treści (art. 11 ust. 3 uznk);
• wykorzystanie lub ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, w szczególności gdy następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i narusza obowiązek ograniczenia ich wykorzystywania lub ujawniania wynikający z ustawy, czynności prawnej lub z innego aktu albo gdy zostało dokonane przez osobę, która pozyskała te informacje, dokonując czynu nieuczciwej konkurencji (art. 11 ust. 4 uznk);
• ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie, informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa także wówczas, gdy w chwili ich ujawnienia, wykorzystania lub pozyskania osoba wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła wiedzieć, że informacje zostały pozyskane bezpośrednio lub pośrednio od tego, kto wykorzystał lub ujawnił je w okolicznościach określonych w ust. 4 art. 11 uznk, tj. bez zgody uprawnionego lub w ramach czynu nieuczciwej konkurencji (art. 11 ust. 5 uznk);
• wykorzystywanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa polegające na produkowaniu, oferowaniu, wprowadzaniu do obrotu, a także przywozie, wywozie i przechowywaniu w tych celach towarów, jeżeli osoba dokonująca wskazanej czynności wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła wiedzieć o tym, że właściwości towarów, w tym estetyczne lub funkcjonalne, proces ich wytwarzania lub zbywania zostały w znacznym stopniu ukształtowane w następstwie czynu nieuczciwej konkurencji jakim jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, dokonanego w okolicznościach określonych w ust. 4 art. 11 uznk (art. 11 ust. 6 uznk).

Przy czym nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorcy lub przedsiębiorstwa:

• pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa jeżeli nastąpiło w wyniku niezależnego odkrycia lub wytworzenia albo obserwacji, badania, rozłożenia na części, testowania przedmiotu dostępnego publicznie lub posiadanego zgodnie z prawem przez osobę, która pozyskała informacje i której uprawnienie do pozyskania informacji nie było ograniczone w chwili ich pozyskania;
• ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, gdy nastąpiło w celu ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem, w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi lub w celu ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa dla ochrony interesu publicznego, lub gdy ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa wobec przedstawicieli pracowników w związku z pełnieniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa było niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych funkcji.

5) nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji polegającym na nakłanianiu do rozwiązania lub niewykonania umowy traktowane jest:

• nakłanianie osoby świadczącej na rzecz przedsiębiorcy pracę, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, do niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy (art. 12 ust. 1 uznk);
• nakłanianie klientów przedsiębiorcy lub innych osób do rozwiązania z nim umowy albo niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy (art. 12 ust. 2 uznk);

Przy czym ww. działania podejmowane przez związki zawodowe, zgodnie z przepisami o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie wypełniają znamion czynu nieuczciwej konkurencji.

6) naśladownictwo produktów jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest także naśladowanie gotowego produktu. Czyn ten popełniany jest, gdy za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może to wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu (art. 13 ust. 1 uznk).

Przy czym samo naśladownictwo towarów innego przedsiębiorcy, które nie korzystają ze szczególnej ochrony wynikającej z praw wyłącznych (np. prawa ochronnego na znak towarowy), nie jest sprzeczne z zasadami konkurencji i nie uzasadnia przyjęcia istnienia czynu nieuczciwej konkurencji , nawet w przypadku zgodności wymiarów kopii z pierwowzorem (tak SN w wyroku z dnia 11 lipca 2002 r., sygn. akt I CKN 1319/00).

Innymi słowy produkcja tzw. podróbek, które fizycznie przypominają produkt oryginalny i jednocześnie to podobieństwo może spowodować u klientów przeświadczenie, że kupują produkt oryginalny, np. markową torebkę o charakterystyczny kształcie. Dotyczy to również półproduktów, np. wykorzystanie przy produkcji butów czerwonej podeszwy charakterystycznej dla marki Louboutin (dotyczy to tylko jednego odcieni czerwieni, który został zastrzeżony, tj. Pantone 18-1663TP).

Jednocześnie, nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji naśladowanie cech funkcjonalnych produktu, w szczególności budowy, konstrukcji i formy zapewniającej jego użyteczność. Jeżeli naśladowanie cech funkcjonalnych gotowego produktu wymaga uwzględnienia jego charakterystycznej formy, co może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, naśladowca jest zobowiązany odpowiednio oznaczyć produkt.

7) pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie jako czy nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest również rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.

Takie nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje to w szczególności informacje o:

• osobach kierujących przedsiębiorstwem;
• wytwarzanych towarach lub świadczonych usługach;
• stosowanych cenach;
• sytuacji gospodarczej lub prawnej.

Przykładowo dotyczyć to będzie sytuacji, gdy przedsiębiorca będący w likwidacji nie ujawnia stosownie tego faktu, zgodnie z wymogami prawa lub zamieszcza informacje o „najniższych cenach” na rynku, jeżeli ceny te rzeczywiście nie są cenami najniższymi.
Ponadto jako rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości taktowane jest także posługiwanie się:

• nieprzysługującymi lub nieścisłymi tytułami, stopniami albo innymi informacjami o kwalifikacjach pracowników;
• nieprawdziwymi atestami;
• nierzetelnymi wynikami badań;
• nierzetelnymi informacjami o wyróżnieniach lub oznaczeniach produktów lub usług.

Czynem nieuczciwej konkurencji będzie zatem informowanie przez przedsiębiorcę, że posiada atesty, których w rzeczywistości nie uzyskał lub też, że zdobył wykształcenie lub tytuł lub uprawnienia, którego faktycznie nie posiada, a które wpływa na poziom i zakres świadczonych usług.

8) utrudnianie dostępu do rynku jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez:

• sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców; przy czym sprzedaż poniżej własnych kosztów nie wystarcza do automatycznego zakwalifikowania takiego działania jako czynu nieuczciwej konkurencji, a konieczne jest wykazanie, że do takiej transakcji doszło w celu wyeliminowania konkurencji (innych przedsiębiorców);
• nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców (bojkot);
• rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów (dyskryminacja);
• pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży;
• działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy, w tym czyn ten może w szczególności polegać na:

- ograniczeniu w istotny sposób lub wyłączeniu możliwości dokonywania przez klienta zakupu u innego przedsiębiorcy;
- stworzeniu sytuacji powodujących pośrednio lub bezpośrednio narzucenie klientom przez podmioty trzecie konieczności dokonania zakupu u danego przedsiębiorcy lub u przedsiębiorcy, z którym dany przedsiębiorca pozostaje w związku gospodarczym;
- emisji, oferowaniu oraz realizacji znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi oferowane przez jednego przedsiębiorcę lub grupę przedsiębiorców pozostających w związku gospodarczym, w okolicznościach wskazanych powyżej.

• utrudnianie małym przedsiębiorcom dostępu do rynku przez sprzedaż towarów lub usług w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m² po cenie nieuwzględniającej marży handlowej, chyba że sprzedaż taka dokonywana jest w ramach:

- wyprzedaży posezonowej, dokonywanej dwa razy w roku na koniec sezonu letniego i zimowego, trwającej każdorazowo nie dłużej niż miesiąc;
- wyprzedaży ze względu na upływający termin przydatności towarów do spożycia lub upływającą datę minimalnej trwałości;
- likwidacji obiektu handlowego, o ile sprzedaż taka trwa nie dłużej niż 3 miesiące od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o likwidacji tego obiektu, a w przypadku likwidacji wszystkich obiektów handlowych przedsiębiorcy w związku z zaprzestaniem przez niego działalności handlowej - nie dłużej niż rok.

• Utrudnianie małym przedsiębiorcom dostępu do rynku polegające na:

- emitowaniu oraz realizacji znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi, oferowanych poniżej ich wartości nominalnej;
- emitowaniu oraz realizacji znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi o cenie przewyższającej wartość nominalną znaku.

9) przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji polegającym na przekupstwie osoby pełniącej funkcję publiczną określone w art. 229 Kodeksu karnego, jeżeli jest popełnione przez osobę fizyczną, która :

• jest przedsiębiorcą;
• działa na rzecz przedsiębiorcy w ramach uprawnienia do jego reprezentowania albo podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania nad nim kontroli;
• działa na rzecz przedsiębiorcy, za zgodą osoby uprawnionej, o której mowa powyżej.

Przestępstwo przekupstwa zwane też łapownictwem polega na udzieleniu lub obiecaniu udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcje publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji.

Innymi słowy jeżeli przedsiębiorca lub osoba uprawniona do jego reprezentowania (np. prezes zarządu, członek zarządu, członek rady nadzorczej) lub pełnomocnik lub inna osoba, która działa na rzecz przedsiębiorcy wręczy lub zaproponuje wręczenie urzędnikowi (np. wójtowi) łapówki pieniężnej (określona kwota pieniędzy) lub rzeczowej (np. drogi zegarek, wyjazd zagraniczny) w zamian np. za udzielenie lub szybsze wydanie decyzji lub pozwolenia, zezwolenia (etc.) na wykonywanie określonego rodzaju działalności (np. decyzji środowiskowej, pozwolenia budowlanego, pozwolenia wodnoprawnego, pozwolenia na transport odpadów, zezwolenia na sprzedaż alkoholu, etc.), to wówczas oprócz tego, że działanie takie stanowi przestępstwo określone w art. 229 k.k., to jednocześnie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu uznk.

10) wytwarzanie i używanie urządzeń niedozwolonych jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest wytwarzanie, import, dystrybucja, sprzedaż, najem lub oddawanie do używania pod innym tytułem prawnym oraz posiadanie, w celach zarobkowych, urządzeń niedozwolonych, w rozumieniu przepisów o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym (art. 15b ust. 1 uznk).

Czynem nieuczciwej konkurencji jest także instalacja, serwis lub wymiana urządzeń niedozwolonych, w celach zarobkowych, oraz wykorzystywanie przekazu informacji handlowej do promocji tych urządzeń lub związanych z nimi usług (art. 15b ust. 2 uznk).

Takimi urządzeniami niedozwolonymi będą sprzęt lub oprogramowanie, które zostały zaprojektowane w celu umożliwienia korzystania z usług chronionych bez uprzedniego upoważnienia usługodawcy (art. 2 pkt 6 Ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym, Dz. U. z 2015 r. poz. 1341).

11) nieuczciwa lub zakazana reklama jako czyn nieuczciwej konkurencji

Zgodnie z art. 16 uznk czynem nieuczciwej konkurencji jest również nieuczciwa lub zakazana reklama, a w szczególności:

• reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka; np. reklama leków sprzedawanych na receptę skierowana do pacjentów, reklama alkoholu z udziałem małoletnich, reklama nadmiernie epatująca seksualnością, reklama eksponująca ludzkie cierpienie,
• reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi; np. reklama pomijająca całkowity koszt pożyczki, reklama pomijająca wskazanie terminowości lub zasad promocji dotyczącej określonych produktów;
• reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci; np. reklama wywołująca wrażenie u dziecka odnośnie właściwości reklamowanych zabawek, 
• reklama ukryta, tj. wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji, w tym również tzw. lokowanie produktu, ang. „product placement” tj. otagowany wpis na Instagramie bez zaznaczenia, że jest to wpis sponsorowany, zamieszczenie w serialu puszki znanego napoju z widocznym napisem bez informacji przed serialem lub po serialu o lokowanym produkcie, czy też umieszczenie materiału reklamowego w prasie bez wymaganego oznaczenia „artykuł sponsorowany”, „artykuł promocyjny”, „reklama”
• reklama uporczywa, tj. reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji, np. przesyłanie niezamówionych informacji o świadczonych usługach lub oferowanych produktach, akwizycja produktów pomimo sprzeciwu osoby, do której reklama jest skierowana;
• reklama porównawcza, tj. reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. 

Przy czym reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia następujące przesłanki:

• nie jest reklamą wprowadzającą w błąd, 
• w sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu;
• w sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także cena;
• nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi;
• nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności dotyczących konkurenta;
• w odniesieniu do towarów z chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem;
• nie wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też chronionego oznaczenia geograficznego lub chronionej nazwy pochodzenia produktów konkurencyjnych;
• nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi opatrzonych chronionym znakiem towarowym, chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia albo innym oznaczeniem odróżniającym.

Co istotne czynu nieuczciwej konkurencji zakresie nieuczciwej lub zakazanej reklamy, w rozumieniu art. 16 uznk, dopuszcza się również agencja reklamowa albo inny przedsiębiorca, który reklamę opracował.

12) Sprzedaż premiowana jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest sprzedaż konsumentom towarów lub usług połączona z przyznaniem wszystkim albo niektórym nabywcom towarów lub usług nieodpłatnej premii, w postaci towarów lub usług odmiennych od stanowiących przedmiot sprzedaży, chyba że premie stanowią towary lub usługi:

• o niewielkiej wartości lub próbki towaru;
• wygrane w loteriach promocyjnych, organizowanych na podstawie przepisów o grach hazardowych, lub konkursach, których wynik nie zależy od przypadku (art. 17a ust. 1 i 2 uznk).

13) organizowanie systemu sprzedaży lawinowej jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest organizowanie systemu sprzedaży lawinowej (art. 17c uznk). Czy ten polega na proponowaniu nabywania towarów lub usług poprzez składanie nabywcom tych towarów lub usług obietnicy uzyskania korzyści materialnych w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takich samych transakcji, które to osoby uzyskałyby podobne korzyści materialne wskutek nakłonienia kolejnych osób do udziału w systemie.

Przy czym nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, jeśli spełnione zostaną następujące warunki:

• korzyści materialne uzyskiwane z uczestnictwa w systemie sprzedaży pochodzą ze środków uzyskiwanych z zakupu lub ze sprzedaży dóbr i usług po cenie, której wartość nie może rażąco przekraczać rzeczywistej wartości rynkowej tych dóbr i usług;
• osoba rezygnująca z udziału w systemie sprzedaży ma prawo do odprzedaży organizatorowi systemu za co najmniej 90% ceny zakupu wszystkich nabytych od organizatora nadających się do sprzedaży towarów, materiałów informacyjno-instruktażowych, próbek towarów lub zestawów prezentacyjnych zakupionych w przeciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia rezygnacji organizatorowi systemu sprzedaży.

14) prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym jako czyn nieuczciwej konkurencji

Czynem nieuczciwej konkurencji jest wprowadzanie do obrotu przez sieci sklepów dyskontowych towarów w ilości przewyższającej 20% wartości obrotów z markami stanowiącymi własność właściciela sieci lub podmiotów zależnych (art. 17d uznk).

15) czyn nieuczciwej konkurencji dotyczący naruszenia przepisów ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych w zakresie obowiązków wierzyciela i biura informacji gospodarczej

Stosunkowo nowym czynem nieuczciwej konkurencji, jest czyn dotyczący naruszenia przepisów ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych w zakresie obowiązków wierzyciela i biura informacji gospodarczej (art. 17f uznk). Zgodnie art. 17 ust. 1 i 2 uznk czynem nieuczciwej konkurencji jest:

• przekazanie przez wierzyciela informacji gospodarczej do biura informacji gospodarczej z naruszeniem ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. 2019 poz. 681)
• niezażądanie przez wierzyciela aktualizacji albo usunięcia informacji gospodarczej mimo zaistnienia obowiązku jej aktualizacji albo usunięcia zgodnie z tą ustawą;
• nieusunięcie albo niedokonanie przez biuro informacji gospodarczej aktualizacji informacji gospodarczej w przypadkach, gdy ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych, nakłada na biuro obowiązek usunięcia albo aktualizacji tej informacji.

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:

• zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej;
• łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika niebędącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 500 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 30 dni;
• upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.

 

III. Odpowiedzialność cywilna i karna z tytułu popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji

Przedsiębiorca, który dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji może ponieść z tego tytułu odpowiedzialność cywilną i karną (nawet do 8 lat pozbawienia wolności).
W zakresie roszczeń cywilnych razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został naruszony lub chociażby zagrożony może żądać:

• zaniechania niedozwolonych działań,
• usunięcia skutków niedozwolonych działań, 
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, 
• naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych (czyli najczęściej wypłacenia odszkodowania, 
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych, 
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony. 

Roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat. Bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie co do każdego naruszenia.

W zakresie odpowiedzialności karnej, przestępstwa i wykroczenia stypizowane w art. 23-27 uznk ścigane są na wniosek (przestępstwo) lub żądanie (wykroczenie) pokrzywdzonego. Za popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji zakwalifikowanego jako przestępstwo może grozić nawet do 8 lat pozbawienia wolności (w przypadku organizowania systemu sprzedaży lawinowej).
Patrz też: https://mikroporady.pl/kazusy-prawne/skutki-dokonania-czynu-nieuczciwej-konkurencji