Porady biznesowe

Rozliczenie podatkowe - miesięcznie czy kwartalnie

1. Kiedy i kto może wybrać okres roliczania VAT

Rozpoczynając działalnoś gospodarczą przedsiębiorca powinien w pierwszej kolejności zdecydować się, czy zamierza dokonywać rozliczeń podatkowych miesięcznie, czy kwartalnie. W odniesieniu do podatku od towarów i usług (dalej: “VAT”) przedsiębiorca powinien ustalić, czy przysługuje mu zwolnienie z podatku VAT, a jeżeli tak to czy chce z niego skorzystać. W przypadku rezygnacji ze zwolnienia z podatku VAT przedsiębiorca powinien ustalić, czy przysługuje mu prawo do kwartalnego rozliczania VAT, a jeżeli tak to zdecydować i zadeklarować, którą formę rozliczania podatku wybiera kwartalną czy miesięczną.

Rozliczenie-podatkowe-miesiecznie-czy-kwartalnie

Część przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej może skorzystać z prawa do zwolnienia z VAT na mocy art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 t.j.), dalej u.p.t.u. Zwolnienie z podatku przysługuje ze względu na limit obrotów nieprzekraczający 200 tys. zł (lub proporcjonalnej części tej kwoty, jeżeli działalność została zarejestrowana w trakcie roku). Należy jednak pamiętać, iż zgodnie z art. 113 ust. u.p.t.u., ze wspomnianego zwolnienia z podatku VAT nie mogą skorzystać przedsiębiorcy dokonujący pewnego rozdzaju dostaw (np. nowych środków transportu), wykonujący określonego rodzaju usługi (np. prawnicze, jubilerskie) oraz przedsiębiorcy nie posiadający siedziby działalnosci gospodarczej na terytorium kraju. Należy zaznaczyć, iż jeżeli przedsiębiorca nie dokona zgłoszenia rejestracyjnego na druku VAT-R, to automatycznie uznaje się, że korzysta on ze wskazanego wyżej zwolnienia, o ile na podstawie przepisów u.p.t.u., takie zwolnienie mu przysługuje.W przypadku, gdy podatnik chce zrezygnować ze zwolnienia z podatku VAT, zobowiązany jest złożyć stosowny formularz - druk VAT R.

Podstawową zasadą rozliczania VAT-u, zgodnie z art. 99 u.p.t.u., jest system miesięczny Przedsiębiorca rozliczający się miesięcznie jest obowiązany, kązdego miesiąca składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe VAT-7 i opłacać należny podatek do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym rozliczanym miesiącu .

Dla określonych grup podatników istnieje możliwość dokonywania rozliczeń w trybie kwartalnym. Oświadczenia o kwartalnym wyborze rozliczeń podatku VAT podatnicy dokonują poprzez zaznaczenie pozycji 44 i 51 na druku VAT R lub też w momencie rejestracji firmy – CEIDG-1. Od 1 stycznia 2017 r. zawiadomienie to musi być złożone najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału tego , za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

Podmioty, którym nie przysługuje status małego podatnika nie będą mogły korzystać z kwartalnego rozliczania VAT.

Oznacza to, że wszyscy podatnicy inni niż mali, którzy dotychczas (do roku 2017) składali deklaracje VAT-7D obowiązani są do składania deklaracji VAT-7 za okresy miesięczne. Nie jest tym samym wymagane jakiekolwiek zawiadamianie organu podatkowego o utracie prawa do rozliczenia kwartalnego i przejścia na miesięczny okres rozliczeniowy, ponieważ zmiana ta wprowadzona ustawą zmieniającą obowiązuje z mocy prawa.

 

2. Kwartalne rozliczanie podatku VAT dla małych podatników

O wyborze metody kwartalnej podatnik powinien pisemnie powiadomić naczelnika urzędu skarbowego już z chwilą podjęcia decyzji o tym, czy będzie korzystał ze zwolnienia z podatku VAT, czy też z tego zwolnienia rezygnuje , najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

Zgodnie z art. 96 ust. 12 u.p.t.u., jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana. Obowiązek ten nie dotyczy przypadków, gdy następuje wyłącznie zmiana danych objętych obowiązkiem aktualizacji na podstawie ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników za wyjątkiem sytuacji, gdy zgłaszana zmiana powoduje zmianę właściwości organu podatkowego.

Mali podatnicy

Przez „małego podatnika” należy rozumieć podatnika VAT:

  • u którego wartość sprzedaży brutto (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro.
  • prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro (art. 2 pkt 25 u.p.t.u).

Limit ten oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy roboczy dzień października poprzedniego roku podatkowego, przy czym kwotę w tym przypadku zaokrągla się do 1.000 zł.

Ważne:

Dla limitu 1.200.000 euro, w roku podatkowym w 2017 odpowienio kwota limitu w złotych wynosi 5.157.000 zł. Jeżeli zatem wartość sprzedaży brutto podatnika VAT nie przekroczy w 2016 roku tej kwoty – będzie mógłkorzystać w 2017 roku ze statusu małego podatnika.Natomiast w odniesiesniu do limitu 45.000 euro, kwota tego limitu wyrażona w złotych na 2017 r. wynosi 193.400 zł. Tym samym, jeżeli wartość prowizji lub innych postaci wynagrodzenia brutto podatnika VAT nie przekroczy w 2016 roku tej kwoty – podatnik prowadzący ww. działalność będzie mógł również korzystać ze statusu małego podatnika również w 2017 roku.

Podatnicy, którzy mogą wybrać lub już wybrali kwartalne rozliczenie składają deklaracje podatkowe VAT-7K i dokonują płatności do urzędu skarbowego tylko cztery razy w roku, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

 

3. Metoda kasowa a kwartalne rozliczenie VAT

Kasowa metoda rozliczania podatku od towarów i usług stanowi wyjątek od ogólnej reguły dotyczącej zasad określania obowiązku podatkowego wynikających z art. 19a u.p.t.u.. Metoda ta przewidziana jest tylko dla pewnej grupy podmiotów, określanych na gruncie ustawy jako „mali podatnicy”.

Przy tej metodzie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje nie według zasad ogólnych, ale z dniem uregulowania całości lub części należności.

Jak stanowi art 21 ust.1 u.p.t.u, mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:

1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,

2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1

 

Ważne:

Wcześniejsze uregulowanie całości lub części należności powodować będzie powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Wybór metody kasowej jest możliwy, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik ma zamiar stosować metodę kasową.

A więc termin złożenia informacji o zamiarze korzystania z kasowej metody rozliczeń jest krótszy, niż termin zawiadomienia o zamiarze składania deklaracji za okresy kwartalne przez podatników nierozliczających się kasowo .

Mali podatnicy rozliczający się metodą kasową nie mają obowiązku składania dodatkowego oświadczenia o wyborze kwartalnego rozliczania podatku VAT – wystarczające jest oświadczenie o wyborze kasowej formy rozliczeń co jednocześnie obliguje ich do kwartalnego rozliczania podatku VAT.

Ważne:

W przypadku małych podatników, którzy wybrali kasową metodę rozliczeń podatku VAT kwartalny cykl rozliczeń jest obligatoryjny.

Należy zwrócić uwagę , że wybór metody kasowej wiąże podatnika przez kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych. W tym terminie podatnik nie może skutecznie zrezygnować z tej metody i rozliczać się na zasadach ogólnych. Dopiero po upływie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych może złożyć zawiadomienie o rezygnacji z rozliczania się metoda kasową. Termin złożenia powyższej rezygnacji został określony na koniec kwartału, w którym podatnik stosował metodę kasową. W odniesieniu do terminu rezygnacji z rozliczania się metodą kasową mają zastosowanie uwagi poczynione w stosunku do terminu wyboru tej metody, a mianowicie termin ten nie podlega przywróceniu; ma charakter zawity.

Wyjątkiem jest sytuacja utraty statutu małego podatnika, wówczas podatnik jest zmuszony do rezygnacji ze stosowania metody kasowej i rozliczania podatku od towarów i usług na zasadach ogólnych. Sytuacja taka będzie miała miejsce wówczas, gdy obroty podatnika przekroczą jeden z limitów określonych w art. 2 pkt 25 u.p.t.u.

Ważne:

Pomimo iż deklaracja składana jest kwartalnie, tj .co trzy miesiące, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału obowiązek podatkowy powstaje na zasadzie wyrażonej w art 19a u.p.t.u czyli co do zasady, w dacie dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1 u.p.t.u.. W tej sytuacji następuje jednynie przesunięcie terminu zapłaty podatku należnego.

Przykład:

Mały podatnik nierozliczający się kasowo zdecydował się na rozliczanie podatku VAT za okresy kwartalne od 1 stycznia 2017 r. W dniu 10 stycznia 2017 r. dokonał sprzedaży towarów i usług opodatkowanych według stawki 23% na łączną kwotę netto 10.000 zł plus podatek VAT w kwocie 2.300 zł. Faktura dokumentująca dokonaną sprzedaż została wystawiona w dniu 11 stycznia 2017 r. Obowiązek podatkowy od tej sprzedaży powstał w styczniu 2017 r., jednak kwartalny cykl rozliczeń pozwala na przesunięcie zapłaty zobowiązania podatkowego na 25 kwietnia 2017 r.


4. Wyłączenie z możliwości kwartalnego rozliczania VAT w 2017 roku

Od 1 stycznia 2017 r. w wyniku nowelizacji ustawy o VAT podmioty, którym nie przysługuje status małego podatnika nie będą mogły korzystać z kwartalnego rozliczania VAT. Likwidacja rozliczeń za okresy kwartalne przez podatników innych niż mali podatnicy nastąpiła - zgodnie ze zmianami do ustawy o VAT - począwszy od rozliczenia za pierwszy okres rozliczeniowy 2017 r.

Rozliczenia kwartalnego nie będą mogli zastostować również podatnicy:

  • rejestrowani przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni - przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja lub
  • którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł.

Przewidziany w nowym art. 99 ust. 3a pkt 1 brak możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych dotyczy zatem podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych w ciągu pierwszych 12 miesięcy działalności, począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja.

Dodatkowo, kwartalnych rozliczeń podatku nie mogą stosować podatnicy, którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go czterech kwartałach dokonali dostawy takich towarów jak np.: niektóre wyroby stalowe, paliwowe, emulsje i preparaty stosowane w fotografice, srebro złoto platyna nieobrobione plastycznie, cyfrowe aparaty fotograficzne, kasety z tuszem i głowicą drukującą do drukarek , tonery z głowicą drukującą do drukarek, części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych, i inne.

W poprzednnim stanie prawnym obowiązującym do końca 2016 r. podatnicy ci, jeżeli wartość ich dostaw przekroczyła 50 000 zł miesięcznie i jednocześnie nie przekraczała wartości 1% sprzedaży podatnika mogli wybrać rozliczenie kwartalne.

Jednakże warto pamiętać , że w myśl art 99 ust. 1 pkt 3b, za dostawę towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, nie uznaje się dostawy paliw, o których mowa w poz.10 załącznika nr 13 (benzyny silnikowe, oleje napędowe, gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych – w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym), jeżeli:

  • dostawa ta jest dokonywana na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego do standardowych zbiorników pojazdów;
  • dostawy tej dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych.

Utrata możliwości rozliczenia kwartalnego VAT

Z art 99 ust. 5 u.p.t.u., w brzmieniu obowiązującym do końca 2016 r. wynikało, że podatnicy, którzy utracili prawo do stosowania metody kasowej, składali deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie kwot powodujące utratę prawa do rozliczania się metodą kasową. Przepis ten był w korelacji z art. 21 ust. 4 ustawy o VAT.

Mali podatnicy, u których wartość sprzedaży przekroczyła kwotę określoną w art. 2 pkt 25, czyli 1.200.000 euro, składają deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:

1) w którym przekroczono tę kwotę - jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku, gdy przekroczenie tej kwoty nastąpiło w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału,

2) następującego po kwartale, w którym przekroczono tę kwotę - jeżeli przekroczenie kwoty nastąpiło w trzecim miesiącu kwartału.

W związku z tym, pomimo że mały podatnik, który w trakcie kwartału przekroczy limit z art. 2 pkt 25 (1.200.000 euro), ma prawo do stosowania metody kasowej do końca tego kwartału, to może być zobowiązany do złożenia i wpłacenia podatku już za miesiące kwartału, w którym przekroczono te limity.

Ta sama reguła ta ma zastosowanie także do małych podatników, którzy dobrowolnie rezygnują ze stosowania metody kasowej, z tą różnicą, że podatnicy dobrowolnie rezygnujący ze stosowania metody kasowej mogą wybrać, kiedy powiadomią urząd skarbowy o tej rezygnacji. Najlepszym momentem na złożenie takiej rezygnacji jest ostatni miesiąc kwartału, przed rozpoczęciem miesiąca, od którego będą rozliczać VAT za okresy miesięczne.

Prawo do rozliczenia kwartalnego nie przysługuje również podatnikomrozliczającym VAT metodą kasową w przypadku, gdy miesięczna wartość sprzedaży towarów wrażliwych przekroczy 50.000 zł. Taki podatnik również obowiązany jest rozliczać VAT miesięcznie. Utrata możliwości rozliczania kwartalnego VAT nie powoduje w tym przypadku uprawnienia do kasowej metody rozliczania VAT.

Powyższe potwierdza Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej, pt. "Zmiany wprowadzone ustawą z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw" (która jest dostępna na stronie internetowej www.finanse.mf.gov.pl):

(...) Mały podatnik rozliczający się metodą kasową po przekroczeniu wartości sprzedaży towarów wrażliwych w wysokości przekraczającej kwotę 50.000 zł (bez podatku) traci prawo do składania deklaracji kwartalnych, tj. jest obowiązany do składania deklaracji miesięcznych, nie traci jednakże prawa do stosowania metody kasowej. (...)

Informacje podsumowujące o dokonanych transakcjach

Stosownie do postanowień art.100 ust. 1 u.p.t.u. podatnicy podatku od towarów i usług, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym informacje podsumowujące o dokonanych transakcjach:

  • wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, dla której zastosowanie ma stawka 0% na rzecz podatników od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących podatnikami, zidentyfikowanych dla potrzeb podatku od wartości dodanej,
  • wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o których mowa w art. 9 ust. 1 lub art. 11 ust. 1, od podatników podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
  • dostawach towarów w ramach procedury uproszczonej dla wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
  • świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca.

Zasadniczo informacje podsumowujące składa się za okresy miesięczne. Do końca 2016 roku możliwe było także kwartalne składanie tych informacji w odniesieniu do świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich nabywca, natomiast w pozostałych przypadkach, tj. WDT, WNT oraz dostaw towarów w ramach uproszczonych transakcji trójstronnych tylko wówczas , gdy transakcje te nie przekraczają określonych w ustawie limitów tj:

WDT oraz dostaw towarów w ramach uproszczonych transakcji trójstronnych, bez podatku od wartości dodanej, nie przekracza w danym kwartale i w żadnym z czterech poprzednich kwartałów kwoty 250 000 zł,
całkowita wartość transakcji WNT, bez podatku, nie przekracza w danym kwartale 50 000 zł.
Od stycznia 20017 roku uchylono zapis art 100 ust 4-7 co powoduje brak możliwości skadania deklaracji kwartalnych dla tych transakcji, a więc obligatoryjnie i do tych transacji powstał obowiązek miesięcznego rozliczenia.

 

5. Czy warto rozliczać VAT za okresy kwartalne?

Przed podjęciem tej decyzji trzeba przeanalizować swoją sytuację finansową. Przede wszystkim należy ustalić, czy przysługuje nam statut małego czy dużego podatnika, czy nie wystąpi sytuacja, w której pomimo składania kwartalnych deklaracji będziemy objęci obowiązkiem uiszczania miesięcznych wpłat tytułem zaliczki na podatek. Innymi słowy w przypadku tzw. dużych podatników korzyści z kwartalnego składania deklaracji VAT praktycznie rzadko występują. Należy pamiętać, żę wybór lub przejście z miesięcznego rozliczania VAT na kwartalny wiąże się również z późniejszym otrzymaniem zwrotu bezpośredniego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Kwartalne rozliczenie może być jednak bardzo korzystne dla małych podatników, szczególnie tych, u których kwota podatku należnego jest z reguły wyższa od kwoty podatku naliczonego, oraz tych, których przychody i koszty ulegają znacznym wahaniom w kolejnych miesiącach. Powoduje ona bowiem przesunięcie terminu zapłaty podatku za pierwsze 2 miesiące kwartału, co niekiedy może spowodować, w przypadku czasowej utraty płynnosci finansowej, obniżenie kwoty odsetek podatkowych należnych za opóźnienie płatności. Dzięki przesunięciu terminu zapłaty podatku, podatnik może wykorzystać środki na zakup towarów lub ulokować je na oprocentowanej lokacie.

Rozliczenie i składanie kwartalnych deklaracji VAT zdecydowanie nie będzie korzystne dla podatników, którzy przede wszystkim ze względu na charakter prowadzonej działalności, regularnie wykazują kwoty podatku do zwrotu bowiem wybór takiej formy rozliczenia podatku prowadziłby do wydłużenia okresu oczekiwania na zwrot nadpłaty.

Dlatego też każdorazowo wybór kwartalnego rozliczania VAT powinien być przez podatnika poprzedzony oceną i przemyślany, z uwagi na fakt, iż wybór kwartalnego rozliczania VAT, obliguje do jego stosowania przez minimum 4 kwartały. Dopiero po tym czasie można powrócić do rozliczeń miesięcznych.

Ważne:

Zawsze można zmieć sposób rozliczenia podatku i tym samym płatności zaliczek VAT z kwartalnych na miesięczne, oczywiście zachowując przewidziane ustawą terminy.

O zmianie sposobu rozliczeń podatnik musi pisemnie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie nie później niż do dnia składania (najpóźniej w tym dniu) deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednocześnie nie później niż z dniem upływu ustawowego terminu złożenia tej deklaracji.

 

6. Formy rozliczania podatku dochodowego PIT i CIT

Przepisy ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.) dalej u.p.d.o.f, oraz ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2022.2587 t.j.), dalej u.p.d.o.p., nakładają na podatników CIT i PIT obowiązek odprowadzania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy. Podstawową formą opłacania tych zaliczek są zaliczki miesięczne – o wyborze opłacania tych zaliczek miesięcznych nie trzeba zawiadamiać naczelnika urzędu skarbowego. Jednakże obie ustawy przewidują możliwość opłacania zaliczki na podatek co kwartał albo zaliczek uproszczonych. 

Wybór sposobu opłacania zaliczek należy zatem do przedsiębiorcy.

 

7. Zaliczki miesięczne PIT i CIT

Podstawową formą rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych i osób fizycznych są zaliczki miesięczne . Ich wysokość należy ustalać z uwzględnieniem właściwej stawki podatku i wielkości dochodu, który stanowi różnicę między przychodami a kosztami ich uzyskania.  Sposób ustalania i wyliczenia należnych zaliczek od osób fizycznych( PIT) przedstawia art 26, 27 i 27b u.p.d.o.f. , natomiast stawki podatku dochodowego dla osób prawych( CIT ) wyznacza art 19 u.p.d.o.p .

Zaliczki miesięczne PIT odprowadzane są na konto urzędu skarbowego w wysokości wynikającej z różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek już odprowadzonych za poprzednie miesiące( art 44 ust 3 u.p.d.o.f.).

Ważne:

Podatnicy PIT opodatkowani według skali podatkowej, opłacają miesięczną zaliczkę na podatek dochodowy dopiero począwszy od miesiąca, w którym dochody z działalności gospodarczej przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłaty podatku (tj. w 2017 r. kwotę 3.091 zł). Dopóki dochody nie przekroczą ww. kwoty, obowiązek zapłaty miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy nie wystąpi.

Zarówno u podatników CIT, jak i PIT opodatkowanych według skali podatkowej lub podatkiem liniowym zaliczki miesięczne wpłaca się w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Natomiast zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego wpłacają:

  • podatnicy CIT – w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego; w przypadku podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym (przypomnijmy, że u podatników CIT rok podatkowy może być inny niż rok kalendarzowy), zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego (tj. grudzień) wpłaca się w terminie do 20 stycznia następnego roku.
  • podatnicy PIT – w terminie do 20 stycznia następnego roku.

Jednakże w interpretacji indywidualnej z 10 lipca 2014 r., nr LLPB1/415-412/14-6/IM Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu czytamy : 

(...) aby nie podlegać obowiązkowi wpłaty zaliczki za miesiąc grudzień winien( wnioskodawca), zgodnie z art. 44 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do dnia 20 stycznia złożyć zeznanie podatkowe oraz dokonać zapłaty podatku wynikającego z tego zeznania. Wyżej wskazane warunki winny zostać spełnione łącznie. Dodać jednocześnie należy, iż sformułowanie "dokona zapłaty podatku na zasadach określonych w art. 45" nie oznacza, że w sprawie znajdzie zastosowanie art 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatek wynikający z zeznania złożonego do dnia 20 stycznia płatny będzie do dnia 30 kwietnia. (...)

Również na temat zapłaty zaliczki za ostatni kwartał roku podatkowego wypowiedział się m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 17 maja 2013 r., nr ITPB4/423-19/13/MT wskazując:

(...) Samo złożenie do dnia 20 stycznia (...) zeznania za rok podatkowy (...), bez uiszczenia przed upływem tego terminu należnej kwoty podatku wynikającej z zeznania, nie daje Spółce uprawnienia do niewpłacania ostatniej zaliczki kwartalnej za rok podatkowy (...). Wnioskodawca nie dokona bowiem do dnia 20 stycznia (...) pełnego rozliczenia rocznego podatku dochodowego za rok podatkowy (...). Wnioskodawca postąpi zatem niezgodnie z art 25 ust 1c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uiszczając zaliczki na podatek dochodowy należnej za ostatni kwartał roku podatkowego (...).


8. Zaliczki kwartalne PIT i CIT

Również w podatku dochodowym podatnicy mają możliwość skorzystania z wpłacania zaliczek w okresach kwartalnych. Ale ten przywilej nie dotyczy wszystkich a jedynie wybranej grupy podatników. Kwestie związane z opłaceniem zaliczek kwartalnych uregulowane zostały w art 25 ust1b - 2 u.p.d.o.p. i art 44 ust 3g-6 u.p.d.o.f.

Tak więc prawo do opłacania zaliczek na podatek dochodowy w ww. formie dotyczy podatników CIT jak i PIT opodatkowanych według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, którzy:

  • rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej
  • mają statut małego podatnika.

Status podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej ma ten przedsiębiorca, który w roku rozpoczęcia działalności, a także w okresie dwóch poprzednich lat (licząc od końca roku poprzedzającego rok rozpoczęcia tej działalności) nie prowadził działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki niebędącej osobą prawną, lub działalności takiej nie prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa ( art 44 ust 3g i 3h w związku z art 22k ust11g updof).

Zaliczek kwartalnych nie mogą jednak opłacać podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych jako rozpoczynający działalność ale utworzeni:

  • w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników
  • w wyniku przekształcenia spółki niebędącej osobą prawną,
  • przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowo utworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10.000 euro.

O wyborze kwartalnej metody opłacania zaliczek podatnicy mają obowiązek zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego, na piśmie, w terminie do 20 dnia drugiego miesiąca roku podatkowego.

Zaliczka kwartalna jest ustalana podobnie jak miesięczna - w sposób narastający tzn: na podstawie różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie kwartały.

Obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od kwartału, w którym dochody przekroczyły kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 u.p.d.o.f. oraz najniższej stawki podatkowej określonej w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f..

Termin odprowadzenia zaliczki kwartalnej w przypadku podatku dochodowego na konto urzędu skarbowego upływa 20 dni miesiąca następującego po kwartale, za który ma być wpłacana zaliczka.

 

9. Podsumowanie

Niektórzy podatnicy, zarówno w przypadku podatku VAT, jak i PIT, czy CIT mają możliwość w granicach przewidzianych przepisami ustaw podatkowych dowolnego wyboru opłacania podatków. Mogą wybrać składanie kwartalnych deklaracji VAT, a równocześnie pozostać przy miesięcznym rozliczaniu zaliczek na podatek dochodowy, jak i odwrotnie - kwartalnie rozliczać zaliczki na PIT czy CIT, a miesięcznie VAT.

W każdym przypadku, aby uzyskać prawo do kwartalnych zaliczek, trzeba o wyborze tego sposobu wpłacania zaliczek zawiadomić na piśmie właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie to dotyczy także lat następnych, aż do czasu, gdy podatnik zawiadomi - w formie pisemnej - właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z zaliczek kwartalnych.

Podstawa prawna:

  • ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 t.j.)
  • ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.);
  • ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2020.1406 t.j.);
  • rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 29 października 2019 r. w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 poz. 2174),
  • ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 375).

Autor: Krystyna Dąbrowska, doradca podatkowy, numer wpisu 02200.

Formy opodatkowania działalności

Przedsiębiorca, który planuje rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej powinien wcześniej zapoznać się z możliwymi formami opodatkowania.

Wśród form opodatkowania, aktualnie przedsiębiorcy mogą wybierać pomiędzy:

  • Opodatkowaniem na zasadach ogólnych (tzw. skala podatkowa);
  • Opodatkowaniem liniowym;
  • Opodatkowaniem w formie ryczałtu;
  • Opodatkowaniem w formie karty podatkowej.

Jeżeli prowadzisz już działalność gospodarczą, warto abyś też sprawdził czy wybrałeś najkorzystniejszą dla Ciebie formę opodatkowania. Pamiętaj, że możesz dokonać zmiany w tym zakresie.

Wybór każdej z form ma zarówno swoje plusy jak i minusy. Wybierając formę opodatkowania Twojej działalności powinieneś dokonać analizy m.in. poniższych zagadnień:

  • czy korzystniejsze jest dla Ciebie opodatkowanie przychodu czy dochodu?
  • Czy Twój przychód przekroczy tzw. II próg podatkowy?
  • Czy wolałbyś odprowadzać zaliczki na podatek każdego miesiąca czy kwartalnie?
  • Czy chciałbyś rozliczać się wspólnie z małżonkiem?

W poniższej tabeli staramy się porównać wszystkie formy opodatkowania, które może wybrać przedsiębiorca, porównując najważniejsze informację związane z wyborem każdej z nich.


Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT