Sprzedaż lub zakup w walucie obcej - różnice kursowe
Porada powstała w ramach działalności non-profit Fundacji Akademia Liderów. mikroPorady.pl są projektem Fundacji, który pomaga polskim mikroprzedsiębiorcom na każdym etapie prowadzenia działalności.
Zawarcie przez przedsiębiorcę umowy w walucie obcej rodzi po jego stronie, przynajmniej na gruncie prawa podatkowego obowiązek przeliczenia tej waluty na polską złotówkę (PLN).
Ustawy: z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej u.p.d.o.p.), z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f). oraz Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej u.o.r). - w podobny sposób regulują zasady kwalifikowania i ustalania różnic kursowych.
Różnice kursowe według prawa podatkowego i na podstawie ustawy o rachunkowości (tzw. prawo bilansowe) można podzielić na stanowiące przychody (różnice dodatnie) i stanowiące koszty (różnice ujemne).
Jak wynika art. 9b ust 1 u.p.d.o.p. i art. 14b ust 1 i 2 u.p.d.o.f., przedsiębiorcy prowadzący księgi rachunkowe mają możliwość wyboru metody ustalania różnic kursowych wpływających na wysokość dochodu podatkowego. Mogą oni mianowicie wybrać:
1) metodę podatkową, wynikającą z u.p.d.o.p. i u.p.d.o.f. polegającą na zaliczaniu do przychodów i kosztów podatkowych zrealizowanych różnic kursowych (ustalonych według zasady kasowej);
2) metodę księgową (rachunkową/bilansową) opartą na u.o.r. lub międzynarodowych standardach rachunkowości (MSR i MSSF), a w tym
3) zrealizowane, przy zapłacie w walucie obcej (kasowe),
4) niezrealizowane, wynikające z memoriałowej wyceny składników aktywów i pasywów, a także z wyceny pozabilansowych (memoriałowe).
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów nie mają wyboru – muszą stosować metodę podatkową.
Jak wynika z § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tj.: Dz. U. 2017 r. poz. 728) zapisy w księdze dokonywane są w języku polskim i tylko w walucie polskiej.
2. Uzyskanie przychodu lub poniesienie kosztu.
Dla potrzeb różnic kursowych, za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku), a za dzień zapłaty - dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym również w wyniku potrącenia wierzytelności.
Zasadniczo otrzymane przychody i poniesione koszty w walucie obcej wycenia się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego na dzień uzyskania przychodu (art. 12 ust. 2 u.p.d.o.p.) lub poniesienia kosztu (art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.)
Dla celów podatkowych podatnicy mogą jednak przyjąć faktycznie zastosowany kurs walut (bankowy, kantorowy, wskazany w umowie), ale nie powinien on odbiegać o więcej niż 5% od wartości kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, ponieważ organ podatkowy może wówczas wezwać strony umowy do zmiany wartości kursu lub do wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie takiego kursu waluty. W razie nie dokonania zmiany wartości lub nie wskazania przyczyn takiego stanu rzeczy, organ podatkowy ma prawo określić ten kurs, opierając się na kursach ogłaszanych przez NBP (art. 15a ust. 5 u.p.d.o.p.).
Ważne:
Aby „rozpoznawać” przychód w walucie obcej faktycznie otrzymane świadczenie musi być także wyrażone, a więc otrzymane w tej walucie. Nie będzie zatem możliwe ustalenia przychodu w walucie obcej, jeśli strony na podstawie umowy lub uzgodnienia pozaumowne rozliczać się mają w polskich złotych, nawet jeśli kwota zapłaty wynikająca z faktury określona została w walucie obcej.
3. Moment uzyskania przychodu lub kosztu w księgach rachunkowych.
Ponieważ do przeliczenia waluty obcej należy brać pod uwagę, co do zasady, kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, istotne jest ustalenie momentu powstania tego przychodu. Za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej uważa się przykładowo dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi (daty mogą różnić się w zależności od tego, jak termin spełnienia świadczenia został określony w umowie), nie później jednak niż dzień:
1) wystawienia faktury albo
2) uregulowania należności.
Jeżeli strony umowy ustalą, że wynagrodzenie za wykonanie usług ma być wypłacane okresowo, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub wskazanego na wystawionej fakturze, nie rzadziej jednak niż raz w roku. W takim przypadku dla ustalenia wysokości przychodu należy przyjąć kurs z dnia poprzedzającego ostatni dzień okresu rozliczeniowego.
Również moment poniesienia kosztu jest istotny dla ustalenia kursu waluty. W przypadku przedsiębiorców prowadzących księgi rachunkowe zastosowanie będą miały przepisy, zgodnie, z którymi za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, w którym ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, w którym ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych, jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Przykład:
Podatnik prowadzący księgi rachunkowe otrzymał w dniu 10 marca 2014 r. fakturę wystawioną w EURO w dniu 28 lutego 2014 r. Dokonując księgowania w dniu 10 marca 2014 r. zastosował kurs z dnia 9 marca 2014 r.
W przypadku natomiast przedsiębiorców prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów zastosowanie znajduje reguła, zgodnie z którą za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
Przykład:
Podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów otrzymał w dniu 10 marca 2014 r. fakturę wystawioną w EURO w dniu 28 lutego 2014 r. Dokonując księgowania w dniu 10 marca 2014 r. zastosował kurs z dnia 27 lutego 2014 r.
4. Metody ustalania różnic kursowych.
Metoda bilansowa.
Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mają dwie możliwości w zakresie ustalania różnic kursowych, co zostało już zasygnalizowane wyżej:
1 ) na zasadach podatkowych, zgodnie z art. 15a u.p.d.o.p. (metoda podatkowa), albo
2) na podstawie przepisów o rachunkowości (metoda rachunkowa/bilansowa), jednak w tym przypadku
pod warunkiem, że w okresie nie krótszym niż trzy lata podatkowe, licząc od początku roku podatkowego, w którym została przyjęta ta metoda, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania.
Wybór metody rachunkowej wymaga dodatkowych formalności np. konieczności zawiadomienia o wybranej metodzie naczelnika właściwego urzędu skarbowego.
Ważne:
Jeżeli przedsiębiorca nie stosuje metody rachunkowej rozliczania różnic kursowych, to różnice kursowe z wyceny bilansowej nie są uwzględniane dla celów podatkowych.
W takim przypadku powstaną przejściowe różnice pomiędzy wartością podatkową i bilansową składnika aktywów i przedsiębiorca będący podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych powinien utworzyć rezerwę lub aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Chyba, że przedsiębiorca skorzystał z uproszczenia dla podmiotów nieobjętych obowiązkiem poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego.
Ważne:
Decydując się na rachunkową metodę ustalania różnic kursowych musisz pamiętać o tym, że wybór ten obowiązuje, przez co najmniej trzy lata podatkowe.
Uregulowana w przepisie art. 9b ust. 2 u.p.d.o.p. i art. 14b ust. 3 u.p.d.o.f. tzw. metoda rachunkowa (bilansowa) ustalania różnic kursowych polega na odpowiednim włączeniu do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów różnic kursowych zrealizowanych oraz niezrealizowanych, a także różnic z wyceny pozycji pozabilansowych. Tym samym, przedsiębiorcy zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej.
Zgodnie z art. 30 ust. 1 u.o.r., nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w walutach obcych:
1) składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów - po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem pkt 2;
2) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.
W wyniku ujęcia powyższej wyceny w księgach rachunkowych powstaną niezrealizowane różnice kursowe. W przypadku wyboru metody rachunkowej ustalania różnic kursowych kosztem lub przychodem podatkowym będą różnice kursowe zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane (w przeciwieństwie do metody podatkowej, w której niezrealizowane różnice kursowe nie będą zaliczane ani do przychodów, ani do kosztów uzyskania przychodu).
Jeżeli zatem według zasad wynikających z rachunkowości różnice kursowe powinny być wykazane, to mimo że nie są one uznawane za różnice kursowe według przepisów podatkowych, będą one wpływać na wynik podatkowy.
Z punktu widzenia rachunkowości naliczone różnice kursowe, ustalone na dzień bilansowy, czyli różnice kursowe powstałe z wyceny wpływają na wynik finansowy tego roku, za który sporządzane jest sprawozdanie. Zatem różnice te w kolejnym roku nie stanowią już naliczonych różnic kursowych tego roku. Naliczonymi różnicami kursowymi ustalonymi na podstawie przepisów o rachunkowości na ostatni dzień danego roku podatkowego są różnice kursowe z wyceny dokonanej w tym roku.
Ważne:
Na pierwszy dzień roku podatkowego, w którym podatnik wybiera metodę rachunkową, odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów zaliczone powinny być tylko i wyłącznie różnice kursowe naliczone w poprzednim roku, a zatem z wyceny dokonanej na ostatni dzień tego roku.
W praktyce oznacza to, że jeżeli metodę bilansową przyjęto by od 1 stycznia 2014 r., to w przychodach lub kosztach podatkowych w 2014 r. należy uwzględnić statystycznie, różnice kursowe naliczone na poprzedni dzień bilansowy, a więc 31 grudnia 2013 r.
Zasadę tę stosuje się tylko w pierwszym roku podatkowym, w którym wybrano metodę bilansową. W kolejnych latach, różnice z wyceny bilansowej, stanowią odpowiednio przychody lub koszty ich uzyskania danego roku podatkowego, np. różnice z wyceny bilansowej na dzień 31 grudnia 2014 r. będą zaliczone odpowiednio do przychodów lub kosztów ich uzyskania w 2014 r. (nie zostaną zatem uwzględnione w 2015 r.).
W przypadku rezygnacji z metody ustalania różnic kursowych, na warunkach określonych w ustawie o podatku dochodowym, podatnicy zaliczają na ostatni dzień roku podatkowego, w którym stosowali tę metodę, odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów naliczone różnice kursowe ustalone na podstawie przepisów o rachunkowości oraz od pierwszego dnia następnego roku podatkowego stosują omówioną wyżej metodę podatkową.
Metoda podatkowa.
Różnice kursowe wiążą się zawsze z właściwymi przychodami lub kosztami podatkowymi. Dodatnie różnice kursowe wpływają na przychody, a ujemne różnice kursowe na koszty podatkowe, w zależności od zmiany kursu waluty obcej. Za dzień zapłaty dla potrzeb ustalania różnic kursowych uznawany jest dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności
Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli:
wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu) jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, po przeliczeniu według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu) jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem przewidzianym w dwóch następnych punktach,
wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
Kwotę dodatniej różnicy kursowej zaliczamy do przychodów.
Natomiast ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli:
wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu) jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu) jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem przewidzianym w dwóch następnych punktach,
wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
Kwotę ujemnej różnicy kursowej zaliczamy do kosztów uzyskania przychodów.
Odnosząc się do wyżej opisanej możliwości rozliczania różnic kursowych według faktycznego kursu waluty, a nieogłaszanego przez NBP wskazać należy, że ustawy podatkowe i ustawa o rachunkowości nie zawierają definicji pojęcia „kurs faktycznie zastosowany". Dlatego też sprawa wyceny operacji gospodarczych na rachunku walutowym budzi pewne wątpliwości, ponieważ organy podatkowe i sądy różnie interpretują przepisy dotyczące wyceny operacji w walutach obcych.
Z wyjaśnień organów podatkowych wynika, iż kursem faktycznie zastosowanym są wszelkie kursy walutowe, rzeczywiście, a przy tym zasadnie, przyjęte przez jednostkę do wyceny walut, w tym bankowe, kantorowe, jak również wynikające z indywidualnej umowy z bankiem. Faktycznie zastosowany kurs walutowy nie jest kursem wyłącznie „faktycznie zrealizowanym", dlatego nie należy go wiązać jedynie z sytuacjami związanymi z zakupem lub sprzedażą walut.
Jako przykład można podać wyrok NSA z dnia 3 lutego 2011 r., sygn. akt II FSK 1682/09, w którym sąd wskazał, że faktyczne zastosowanie kursu odnosi się do kursu zastosowanego w rzeczywistości, do konkretnej transakcji. Sąd przyjął również, że określenie „faktycznie zastosowany kurs waluty" oznacza taki kurs waluty, „po jakim podatnik rzeczywiście sprzedał lub nabył walutę”.
Czyli za faktycznie zastosowany kurs waluty można w szczególności przyjmować, w zależności od sytuacji:
„kurs kupna” banku, także wynegocjowany indywidualnie przy wpływie do banku waluty obcej – uzyskanej z tytułu zapłaty należności za sprzedane towary i usługi, bądź spłaty udzielonej pożyczki (całości, rat, odsetek) – odsprzedanej bankowi,
„kurs sprzedaży” banku, także wynegocjowany indywidualnie, kiedy zapłaty zobowiązania – z tytułu zakupu towarów i usług bądź spłaty zaciągniętego kredytu lub pożyczki (całości, rat, odsetek) – dokonuje się walutą obcą zakupioną w banku,
„kurs sprzedaży” zastosowany przez bank lub kantor, przy zakupie waluty obcej wpłaconej następnie na własny rachunek walutowy,
„kurs sprzedaży” policzony w kantorze, przy zapłacie zobowiązania za zakupione towary lub usługi, walutą w ten sposób nabytą,
„kurs waluty, ustalony przez strony w zawartej umowie, przy kupnie lub sprzedaży walut obcych, zabezpieczonych przed ryzykiem walutowym transakcją terminową.
Ważne:
Ustalając różnice kursowe od należności czy zobowiązań w walucie obcej, w rachunku podatkowym należy uwzględnić tylko różnice kursowe przypadające na wartość netto tych należności/zobowiązań. Różnice kursowe przypadające na podlegający odliczeniu VAT naliczony nie stanowią przychodu ani kosztu podatkowego.
5. Różnice kursowe od własnych środków pieniężnych.
Przedsiębiorcy dokonujący transakcji w walutach obcych posiadają często tzw. konto walutowe. Różnice kursowe od własnych środków stanowią źródło przychodu lub kosztu w następstwie wzrostu lub spadku wartości posiadanych przez podatnika środków finansowych w walutach obcych.
W świetle przepisów podatkowych podatnik prowadzący rachunek walutowy powinien przeliczać znajdujące się na nim środki pieniężne według faktycznie zastosowanego kursu waluty z dnia ich wpływu na rachunek walutowy i wypływu z rachunku walutowego. Dopiero gdy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Inaczej będzie, gdy podatnik nie kupuje ani nie sprzedaje waluty i nie dochodzi do jej "przewalutowania", a waluta wpływa na rachunek tytułem otrzymania zapłaty od kontrahenta lub wypływa w związku z wykonaniem zobowiązania. W tych przypadkach nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanych kursów waluty z tych dni. Wówczas operacje wpływu i wypływu środków pieniężnych z rachunku walutowego powinny być wycenione według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego odpowiednio dzień ich wpływu i wypływu.
Ważne:
Organy podatkowe w najnowszych interpretacjach indywidualnych, np. : Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z 7 stycznia 2013 r., nr IPTPB1/415-611/12-2/AG; Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lutego 2013 r., nr IPPB1/415-1543/12-2/ES potwierdzają, że jeśli nie dochodzi do rzeczywistej transakcji zakupu lub sprzedaży waluty (w związku z otrzymaniem należności i regulowaniem zobowiązań bezpośrednio na i z konta walutowego), zastosowanie kursu średniego NBP, przy obliczaniu różnic kursowych od własnych środków, jest jedyną możliwością.
Trzeba jednak pamiętać, że interpretacje indywidualne nie chronią tych, którzy zastosowali się do nich, a nie byli ich adresatami.
Zgodnie z art. 24c ust 4 u.p.d.o.f. oraz art. 15a ust 4 u.p.d.o.p., przy obliczaniu różnic kursowych, uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Przykład:
Na rachunek walutowy podatnika wpłynęła w dniu 28 lutego 2014 r. tytułem zapłaty należności przez kontrahenta kwota 1.000 euro. W dniu wpływu została ona wyceniona według średniego kursu NBP z 27 lutego 2014 r., który wynosił 4,1658 zł/euro (podane kusy są przykładowe).
W dniu 8 marca 2014 r. podatnik zapłacił z firmowego rachunku walutowego zobowiązanie wobec kontrahenta zagranicznego w kwocie 2.000 euro. Rozchód waluty wycenił po średnim kursie NBP z 7 marca 2014 r., który wynosił 4,1472 zł/euro.
Powstała ujemna różnica kursowa od własnych środków pieniężnych w wysokości 37,20 zł.2.000 euro x (4,1658 zł/euro - 4,1472 zł/euro).
6. Zaliczki w walucie obcej.
Otrzymanie od kontrahenta zaliczki na poczet przyszłych dostaw czy wykonania usług nie spowoduje u otrzymującego powstania przychodu bilansowego ani podatkowego. Przychód ze sprzedaży powstanie dopiero w dacie zrealizowania umowy w całości.
Mimo iż otrzymanie zaliczki nie powoduje powstania przychodu podatkowego, to zaliczkę w walucie obcej należy wycenić, bowiem wycena ta jest niezbędna do ustalenia różnic kursowych, które powstaną w momencie uzyskania przychodu, tj. przykładowo wystawienia faktury.
Jeśli zaliczka wyrażona jest w walucie obcej, przedsiębiorca posiadający własny rachunek walutowy, jej wpływ wycenia według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień otrzymania zaliczki. Z kolei fakturę wystawioną na okoliczność otrzymania zaliczki przelicza się po kursie średnim ogłoszonym przez NBP w dniu poprzedzającym dzień jej wystawienia.
Ważne:
Przeprowadzanie takiej transakcji w walutach obcych wiąże się więc z dwukrotnym przeliczaniem ich wartości na złote. Następnie tak ustaloną wartość przychodu porównuje się z kwotą otrzymaną, a powstałe różnice stanowią różnice kursowe (dodatnie lub ujemne).
7. Różnice kursowe przy zakupie w walucie obcej w księdze podatkowej.
Jeżeli w dowodzie księgowym sprzedaży (fakturze) podane jest wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, podatnik posiadający taki dokument jest obowiązany przeliczyć walutę obcą na złote, po obowiązującym w dniu dokonania operacji kursie, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym (patrz wyżej punkt 2.).
Przy rozliczaniu transakcji wyrażonych w walutach obcych, za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury lub rachunku albo innego dowodu w przypadku ich braku (art. 24c ust 7 u.p.d.o.f.). Wynik tego przeliczenia umieszcza się na dokumencie bądź na załącznikach do dokumentu. Dla transakcji dokonanych poza krajem charakterystyczne są rozbieżności czasowe dotyczące przychodów uzyskanych memoriałowo (według dokumentów) i faktycznie otrzymanych (kasowo lub na konto i z wymiany waluty) oraz kosztów poniesionych i zarachowanych. Związane z różnicami kursu na dzień księgowania obrotu (przychodu), a na dzień wpłaty, zarachowania na koncie banku wachania kursów walut w stosunku do złotego prowadzą zawsze do powstania różnic kursowych (ze względu na dzień przeliczenia), które nie pozostają bez wpływu na wysokość przychodów i kosztów.
Różnice kursowe ujmuje się w księdze z chwilą ich zrealizowania. Dodatnie różnice kursowe stanowią przychody i podlegają wpisaniu w księdze w kolumnie 8 "Pozostałe przychody", natomiast ujemne różnice kursowe wykazuje się w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki".
Przykład:
Podatnik nabył 20 marca 2014 r. towary handlowe i otrzymał fakturę na kwotę 1.000 euro. Do jej przeliczenia przyjęto średni kurs NBP z 19 marca, który wyniósł 4,3140 zł/euro (podane kursy są przykładowe). Zatem w księdze przychodów i rozchodów pod datą 20 grudnia 2014 r. w kolumnie 10 przedsiębiorca zewidencjonuje w kolumnie 10 p.k.p.i.r. koszt w wysokości 4.3140 zł (1.000 zł x 4,3140 zł/euro).
Zapłaty za otrzymany towar podatnik dokonał 25 marca 2014 r., płacąc z własnego rachunku walutowego. Do wyceny rozchodu tej waluty przyjął średni kurs euro z 24 marca 2014 r., który wyniósł 4,4150 zł/euro.
Przy zapłacie powstała ujemna różnica kursowa na rozrachunkach w kwocie 101 zł [1.000 euro x (4,4150 zł/euro - 4,3140 zł/euro)], którą podatnik wykazał w podatkowej księdze w kolumnie 13.
Podstawa prawna:
art. 9b ust. 1 i 2, art. 12 ust. 2, art. 15 ust. 1, art. 15 ust. 4 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2022.2587 t.j.)
art. 14b ust. 1, 2 i 3, art. 24c ust. 4 i ust. 7 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.)
art. 30 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.)
§ 12 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. 2017 poz. 728 t.j.)
Wyrok NSA z dnia 3 lutego 2011 r., II FSK 1682/09,
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 7 stycznia 2013 r. nr IPTPB1/415-611/12-2/AG;
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lutego 2013 r., nr PB1/415-1543/12-2/ES
Autor: Krystyna Dąbrowska, doradca podatkowy, numer wpisu: 02200.
Rodzaje Umów sprzedaży
Umowa sprzedaży jest jedną z najczęściej zawieranych umów. Stronami takiej umowy są kupujący i sprzedający. Umowa zobowiązuje sprzedawcę do przeniesienia na kupującego własności rzeczy lub wykonania usługi i przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz. Kupujący natomiast jest zobowiązany do zapłaty uzgodnionej ceny oraz odebrania rzeczy.
Umowa sprzedaży jest uregulowana w Kodeksie cywilnym (k.c.). Z kolei Ustawa o prawach konsumenta definiuje także:
Umowę zawartą poza lokalem przedsiębiorstwa;
Umowę zawartą na odległość.
Regulacja nakłada obowiązki na sprzedawców w szczególności w zakresie informacyjnym zarówno przed zawarciem umowy jak i na jej kolejnych etapach.
W myśl aktualnie obowiązujących przepisów, konsumentom należy się wzmożona ochrona, ponieważ nie występują w transakcjach jako podmiot profesjonalny. Wprowadzenie ustawy miało na celu zmniejszenie przewagi przedsiębiorcy jako podmiotu profesjonalnego oraz wyrównanie pozycji obu stron.
Wskazujemy, że z godnie z art. 221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny k.c. (dalej jako: "k.c.") za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Sformułowanie to nie dotyczy osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą lub zawodową traci status konsumenta jeżeli dokonuje czynności prawnej – w stosunku do przedsiębiorcy – w bezpośrednim związku z tą działalnością.
Zgodnie z regulacją przedstawioną w k.c. innym rygorem prawnym objęte są tzw. potocznie klasyczne formy sprzedaży (czyli sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcą (sprzedawcą) i konsumentem (kupującym) niż sprzedaż w obrocie profesjonalnym (pomiędzy przedsiębiorcą (sprzedawcą) i przedsiębiorcą (kupującym)). W drugiej wśród wymienionych sytuacji nie może być bowiem mowy o wyrównywaniu pozycji stron.
W naszej tabeli przedstawiamy i porównujemy:
Umowę zawartą poza lokalem przedsiębiorstwa;
Umowę zawartą na odległość;
Umowę zawartą w lokalu przedsiębiorcy;
Umowę zawartą pomiędzy przedsiębiorcami;
wskazując ich definicje, podstawę prawną oraz uwzględniając najbardziej charakterystyczne dla nich różnice.
Rekomendujemy szczegółowe zapoznanie się z przygotowanym poradnikiem i dostosowanie regulaminów sprzedaży przedsiębiorstwa pod obowiązujące wymogi i przepisy prawa.
Twoja odpowiedź pozwala nam poprawić jakość naszych materiałów.
Tę poradę udostępniamy całkowicie bezpłatnie.
Jeżeli wesprzesz nas drobną darowizną,
stworzymy więcej jakościowych materiałów.
Warto wiedzieć
Komunikat w związku realizacją obowiązku z art. 13 RODO Informacja nt. Cookies
Drogi Użytkowniku!
zanim zaczniesz korzystać z naszego Serwisu mikroPorady.pl, prosimy zapoznaj się uważnie z naszym Regulaminem, Polityką Prywatności oraz Polityką Cookies, w których szczegółowo opisaliśmy zasady korzystania z naszego Serwisu oraz sposób gromadzenia, wykorzystania i udostępnienia danych osobowych. Korzystając z Serwisu zgadzasz się z Regulaminem, Polityką Prywatności i Polityką Cookies.
Twoja prywatność i bezpieczeństwo to nasz priorytet, dlatego informujemy Cię, że nasz Serwis wykorzystuje pliki cookies, które przetwarzają dane, w tym dane, które mogą być zakwalifikowane jako dane osobowe, w celu zebrania i przetwarzania zagregowanych danych dla celów statystycznych, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości, doskonalenia jakości i treści naszych Usług, szerzenia misji edukacyjnej (w tym analizowania i profilowania danych grup użytkowników dla celów badawczych i marketingu naszych Usług).
Pamiętaj, możesz w każdej chwili wyrazić sprzeciw na przetwarzanie Twoich danych osobowych. Jeżeli nie wyrażasz zgody na korzystanie przez nasz Serwis z plików cookies, zmień ustawienia przeglądarki internetowej w zakresie plików cookies w swoim urządzeniu końcowym.
Kto jest Administratorem Twoich danych?
Administratorem Twoich danych jesteśmy my, czyli Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr B. Federa, ul. Orzeszkowej 2, 05-827 Grodzisk Mazowiecki. Jesteśmy organizacją pożytku publicznego i prowadzimy nieodpłatną działalność pożytku publicznego.
Inspektor Ochrony Danych
Aby zagwarantować, że Twoje dane zawsze będą przetwarzane w sposób transparentny i zgodny z prawem, wyznaczyliśmy Inspektora Ochrony Danych. Jest to osoba, z którą możesz się kontaktować we wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z tym przetwarzaniem. Naszym Inspektorem Ochrony Danych jest Janusz Kosakowski. Dane kontaktowe: e-mail: <mailto:inspektor@wiedza3g.pl> inspektor@wiedza3g.pl; adres korespondencyjny: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa, ul. Orzeszkowej 2, 05-827 Grodzisk Mazowiecki
Odbiorcy Twoich danych
Nigdy nie przekazujemy Twoich danych, nie sprzedajemy ich ani nie wymieniamy się nimi w jakichkolwiek celach, także marketingowych z innymi podmiotami. Twoje dane mogą być przekazywane jedynie Zaufanym Partnerom. W większości dane dotyczące ruchu naszych użytkowników gromadzone są przez naszych Zaufanych Partnerów. Prawo daje nam także możliwość przekazania danych podmiotom, które będą je przetwarzać na nasze zlecenie. Mogą to być na przykład podwykonawcy naszych usług, np. firmy IT oraz oczywiście organy typu sądy czy policja, które mogą żądać danych na podstawie obowiązującego prawa.
W związku z korzystaniem przez nas z narzędzia Google Analitycs Twoje dane zgromadzone w plikach cookies mogą być przekazywane Google Inc. z siedzibą w USA, tj. poza Europejski Obszar Gospodarczy. Przykazywanie odbywać się będzie na podstawie regulacji zabezpieczających ochronę danych osobowych, zatwierdzonych przez Komisję Europejską.
Podstawy prawne przetwarzania Twoich danych
W każdym przypadku przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na podstawie prawnej na bazie obowiązujących przepisów. Jedną z nich może być konieczność przetwarzania danych do wykonania lub zawarcia umowy, której jesteś stroną. Taką umowę stanowo Regulamin Serwisu mikroPorady.pl. W przypadku pozostałych celów, takich jak analityka ruchu, zapobieganie nadużyciom, szerzenie misji edukacyjnej (w tym analizowanie i profilowanie danych grup użytkowników dla celów badawczych i marketingu naszych Usług), podstawą prawną jest nasz uzasadniony interes jako Administratora danych. Nasz prawnie uzasadniony interes polega na ułatwieniu korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną oraz na poprawie ich funkcjonalności, w tym na konieczności dostosowania zawartości Serwisu do potrzeb i preferencji Usługobiorców (Użytkowników) oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych, a także na konieczności tworzenia statystyk i badań, które stanowią podstawę do analizy, w jaki sposób Ty i inny Usługobiorcy korzystacie z Serwisu i na tej podstawie m.in. przygotowywać takie treści, które cieszą się największym zainteresowaniem lub na które jest największe zapotrzebowanie.
Okres przez jaki dane będą przetwarzane
Po zakończeniu korzystania przez Ciebie z naszych Usług, nie będziemy przetwarzać Twoich danych osobowych, za wyjątkiem tych danych, które są dopuszczone do przetwarzania na podstawie przepisów prawa lub umowy lub niezbędne do wyjaśnienia okoliczności niedozwolonego korzystania z Usług. Dane osobowe niezbędne do wykonania Umowy będziemy przetwarzać do czasu wygaśnięcia tej umowy, z tym zastrzeżeniem, że czasami, dane te mogą być przetwarzane również po wygaśnięciu tej umowy, jednak tylko wyłącznie jeżeli jest to dozwolone lub wymagane w świetle obowiązującego prawa np. przetwarzanie w celach statystycznych, rozliczeniowych lub w celu dochodzenia roszczeń.
Dane przetwarzane z uwagi na nasz uzasadniony interes będziemy przetwarzać do czasu ewentualnego zgłoszenia przez Ciebie skutecznego sprzeciwu.
Również skorzystanie przez Ciebie z prawa do bycia zapomnianym będzie skutkowało usunięciem Twoich danych na Twoje wyraźne żądanie.
Jakie masz prawa w stosunku do swoich danych?
Masz m.in. prawo żądania dostępu do danych, sprostowania danych, do usunięcia danych (prawo do bycia zapomnianym), do ograniczenia przetwarzania danych, do przenoszenia danych. Możesz także zgłosić sprzeciw do przetwarzania danych oraz wycofać udzieloną zgodę do przetwarzania danych. Masz także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego (Prezesa UODO), jeżeli uważasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe w niewłaściwy sposób. Jak skorzystać ze swoich praw opisujemy w Polityce prywatności.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zasadach przetwarzania i ochrony danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu mikroPorady?
Nasza strona używa plików Cookies. Korzystając z niej akceptujesz naszą Politykę Cookies i wyrażasz zgodę na używanie plików Cookies według aktualnych ustawień swojej przeglądarki. Poznaj szczegóły i możliwości ustawień w plików Cookies.
//=hUrl::getPageUrl(getConfig('mikroporady', 'paymentsPageId'))?>
//=t('!_DONATE_FORM_HEADER')?>
//=TPL_URL?>
//=TPL_URL?>
//=t('Wybierz lub wpisz kwotę darowizny')?>
//=t('Wesprzyj nas i odbierz poradnik:')?>
//=TPL_URL?>
Załóż konto, by w pełni korzystać z bezpłatnego wsparcia w prowadzeniu firmy
Rejestracja zajmie Ci 1 minutę.
Dostajesz bezpłatny dostęp do niezbędnej wiedzy i informacji.
pobieraj za darmo wzory dokumentów z komentarzem prawnym,
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Gromadzimy tylko te dane osobowe, które są niezbędne do świadczenia usługi mikroPorady.pl, takie jak np. Twój adres e-mail.
Aby rozwijać aplikację i zapewniać lepszą jakość bezpłatnych usług, gromadzimy anonimowe dane zbiorcze w zakresie sposobu korzystania z mikroPorady.pl.
Dobroczynny serwis mikroPorady.pl należy wyłącznie do nas. Ale wszystko, co zamieścisz na swoim koncie, pozostaje Twoją 100% własnością. Bez Twojej zgody nigdy nie udostępnimy tych materiałów podmiotom trzecim.
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Gromadzimy tylko te dane osobowe, które są niezbędne do świadczenia usługi mikroPorady.pl, takie jak np. Twój adres e-mail.
Aby rozwijać aplikację i zapewniać lepszą jakość bezpłatnych usług, gromadzimy anonimowe dane zbiorcze w zakresie sposobu korzystania z mikroPorady.pl.
Dobroczynny serwis mikroPorady.pl należy wyłącznie do nas. Ale wszystko, co zamieścisz na swoim koncie, pozostaje Twoją 100% własnością. Bez Twojej zgody nigdy nie udostępnimy tych materiałów podmiotom trzecim.
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Na podany adres e-mail wysłany został link aktywujący konto.
Przypomnienie hasła
Na podany adres e-mail wysłany został link do zmiany hasła.
Gdy potrzebujesz
porady, u nas zawsze
ją otrzymujesz*
*Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju? A czy wiesz, że tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok z powodu braku dostatecznej wiedzy, znajomości przypisów i kompetencji?
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś dla nas
zrobić, abyśmy mogli dalej działać
i skutecznie Cię wspierać?
KRS 0000318482
Skopiuj KRS
Wpisz nasz KRS w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT!
Przechodzisz właśnie do usługi Twój e-PIT Ministerstwa Finansów
Aby skutecznie przekazać 1,5% na Projekty Fundacji
mikroPorady.pl i jestemSzefem.pl
wystarczy wpisać:
KRS 0000318482
Skopiuj KRS
lub wyszukać na liście:
Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości
Fundacja dr Bogusława Federa