Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej w następującym stanie faktycznym:
Na terenie działki, do której użytkownik posiada tytuł własności, planuje prowadzić działalność polegającą na zbieraniu odpadów o kodach 17 01 01 , 17 01 07 i 17 05 04. Są to odpady obojętne. Na działce planuje postawić dwa połączone ze sobą kontenery o łącznej powierzchni 30m2 z przeznaczeniem na biuro i pomieszczenie higieniczno-sanitarne. Przygotowuje wniosek do Wydziału Administracji Budowlanej celem uzyskania decyzji o warunkach zabudowy. W związku z powyższym, zwrócił się o udzielenie odpowiedzi na pytania: czy w naszej ocenie kontener jest budynkiem? oraz jak należy interpretować definicję „budynku użyteczności publicznej”.
Poniżej porada naszych ekspertów.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że sądy wielokrotnie rozpatrywały to, co jest budynkiem, budowlą czy obiektem budowlanym. Kwestia ta budzi znaczne kontrowersje w orzecznictwie i doktrynie, a przede wszystkim w praktyce m.in. z uwagi na obowiązek opodatkowania podatkiem od nieruchomości.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 z późn. zm.). przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. W rozumieniu tej ustawy obiekt kontenerowy zaliczany jest do kategorii tymczasowych obiektów budowlanych. Pojęcie tymczasowego obiektu budowlanego precyzuje dokładnie art. 3 pkt 5 Prawa Budowlanego, zgodnie z którym jest to obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, na przykład: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe.
Przepis, jak widać, wskazuje dwie kategorie budowlanych obiektów tymczasowych:
- przeznaczone do czasowego użytkowania w okresie krótszym od ich trwałości technicznej, przewidziane do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki;
- niepołączone trwale z gruntem, takie jak między innymi obiekty kontenerowe.
Zatem kontener należy do tymczasowych obiektów budowlanych, charakteryzując się tym, że jest niepołączony trwale z gruntem, a jego montaż jest budową. Budową jest bowiem wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, przy czym wykonywanie obiektu w określonym miejscu może polegać na usytuowaniu obiektu, którego konstrukcja została wykonana poza miejscem budowy, co przecież może dotyczyć w szczególności kontenerów, barakowozów.
W art. 29 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy przewidziano, że pozwolenia na budowę nie wymaga budowa tymczasowych obiektów, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy podanego w zgłoszeniu. A zatem, aby można było zakwalifikować tymczasowy obiekt budowlany do grupy wymienionej w art. 29 ust. 1 pkt 7 ustawy, konieczne byłoby spełnienie warunku „rozebrania lub przeniesienia w inne miejsce nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu”. Jednocześnie należy pamiętać, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa przepisy Prawa budowlanego zwalniają z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę kontenery w sensie ścisłym, tj. pojemniki do przechowywania towaru czy innych przedmiotów, ale nie obiekty, które z kontenerów jedynie (w sensie budulca) zostały wykonane, same zaś mają cechy budowli stanowiącej gospodarczą całość i wyposażonych w dostarczaną zewnętrznie energię elektryczną. A zatem tymczasowy obiekt budowlany, który ma być usytuowany w jednym miejscu dłużej niż 180 dni, i spełnia cechy gospodarcze, przestaje być obiektem, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 7 Prawa budowlanego i wymaga pozwolenia na budowę jako tymczasowy obiekt budowlany, o którym mowa w art. 3 pkt 5 ww. ustawy. Zatem za niewymagające pozwolenia na budowę można uznać tylko takie kontenery, które służą realizacji innego obiektu w ramach prowadzonych robót budowlanych i są położone na terenie placu budowy. Jeżeli natomiast służą innym celom, ich budowa wymaga pozwolenia na budowę
Niemniej jednak istotny jest jeszcze jeden aspekt: jeżeli przeznaczenie kontenera wskazywałoby na charakter trwałości, to wówczas o konieczności uzyskania pozwolenia może decydować też powierzchnia użytkowa – pozwolenia na budowę nie wymaga bowiem budowa budynków gospodarczych, wiat i altan o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki – art. 29 ust. 14 pkt a Prawa budowlanego.
W tym miejscu należy wskazać, czym jest budynek gospodarczy o którym mowa w art. 29 ust. 14 pkt a Prawa budowlanego. Określenie takie znajduje się w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 z późn. zm.). Nie jest to definicja legalna, o której mowa w art. 29 Prawa Budowlanego, ale zgodnie z § 3 ust. 8. Rozporządzenia
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o budynku gospodarczym – należy przez to rozumieć budynek przeznaczony do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi, sprzętu i płodów rolnych służących mieszkańcom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji indywidualnej, a także ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony również do przechowywania środków produkcji rolnej i sprzętu oraz płodów rolnych.
Czyli budynkiem gospodarczym jest budynek niemieszkalny, służący przede wszystkim do przechowywania rzeczy i wykonywania prac warsztatowych na potrzeby własne. Natomiast zgodnie z art. 3 pkt. 2 ustawy
budynek – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach; (…).
Obiektu budowlanego, w którym dolna płaszczyzna fundamentu znajduje się na poziomie terenu, a jego przeniesienie lub rozebranie nie wiąże się z wykonywaniem robót ziemnych, nie można uznać za trwale związany z gruntem. Takie stanowisko wynika z wyroku WSA w Szczecinie z 10 października 2012 r. Należy jeszcze podkreślić, że kontener, który nie jest budynkiem, a pełni taką funkcję użytkową, należy sytuować w odpowiednich odległościach od granicy z sąsiednią działką budowlaną, to jest zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Reasumując: jeśli kontener nie jest trwale związany z gruntem, jest tymczasowym obiektem budowlanym. Można go wybudować dokonując jedynie zgłoszenia, jeśli ma zostać rozebrany lub przeniesiony w inne miejsce przed upływem 180 dni. Jeśli ma stać w jednym miejscu dłużej niż 180 dni, wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
Odnosząc się do drugiego pytania należy stwierdzić, że zgodnie z § 3 ust. 6 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie przez budynki użyteczności publicznej należy rozumieć budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji. Jednocześnie zastrzeżono, że za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny. W związku z powyższym należy uznać, że przy wszelkich wątpliwościach o zaliczeniu danego obiektu do kategorii użyteczności publicznej decyduje w pierwszej kolejności zaspokajanie zbiorowych i powszechnych, a nie indywidualnych lub grupowych potrzeb społecznych. W naszej ocenie przez budynek biurowy lub socjalny, o którym mowa w przepisie należy rozumieć taki budynek, który jest przeznaczony do realizacji potrzeb administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości i pozostałych gałęzi, o których mowa w przepisie – czyli pozostaje w związku ze wskazaną w definicją.
Stan prawny na dzień: 26 stycznia 2022 r.
Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 z późn. zm.).
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 z późn. zm.).
