Porady eksperta

Nie poinformowanie klienta, będącego konsumentem, przez pośrednika nieruchomości o prawie odstąpienia od umowy

Pytanie z dnia 7 grudnia 2017

Przedstawiony problem: Nie poinformowanie klienta, będącego konsumentem, przez pośrednika nieruchomości o prawie odstąpienia od umowy.

Odpowiedź na problem prawny:

W sytuacji, gdy umowa pośrednictwa zawierana jest poza lokalem przedsiębiorstwa (np. w mieszkaniu, które klient chce kupić od pośrednika) lub na odległość (np. przez stronę internetową), pośrednik ma obowiązek zgodnie z art. 12 ustawy o prawach konsumenta, poinformować swojego klienta w sposób jasny i zrozumiały m.in. o:

  • głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem;
  • łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie ich wysokości - sposobie, w jaki będą one obliczane, a także opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach, a gdy nie można ustalić wysokości tych opłat - o obowiązku ich uiszczenia; w razie zawarcia umowy na czas nieoznaczony lub umowy obejmującej prenumeratę przedsiębiorca ma obowiązek podania łącznej ceny lub wynagrodzenia obejmującego wszystkie płatności za okres rozliczeniowy, a gdy umowa przewiduje stałą stawkę - także łącznych miesięcznych płatności;
  • sposobie i terminie zapłaty;
  • sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
  • sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 27, a także wzorze formularza odstąpienia od umowy, zawartym w załączniku nr 2 do ustawy;
  • braku prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 38 lub okolicznościach, w których konsument traci prawo odstąpienia od umowy;
  • czasie trwania umowy lub o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy - jeżeli umowa jest zawarta na czas nieoznaczony lub jeżeli ma ulegać automatycznemu przedłużeniu.

Ustawa o prawach konsumenta nie przewiduje co do zasady ogólnej sankcji za naruszenie przez pośrednika obowiązków informacyjnych wynikających z art. 12 ustawy. Nie będzie więc sankcji niedojścia umowy do skutku lub sankcji nieważności umowy w związku z niewykonaniem obowiązków informacyjnych. Jednakże należy brać pod uwagę ogólną odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu naruszenia umowy oraz art. 29 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, który przewiduje negatywne skutki naruszenia niektórych obowiązków informacyjnych tj. jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 27 ustawy, czyli od upływu ostatniego dnia ustawowego terminu na odstąpienie przy zawieraniu umów poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, który wynosi 14 dni.

Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta prawo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy. W związku z tym prawo do odstąpienia od umowy nie będzie przysługiwało konsumentowi, gdy zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki tj:

  • konsument został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po jego spełnieniu utraci on prawo do odstąpienia od umowy oraz
  • została wyrażona wyraźna zgoda przez konsumenta na rozpoczęcia świadczenia przed upływem terminu na odstąpienie od umowy.

W przypadku odstąpienia od umowy, strony zwracają sobie wzajemnie świadczenia (np. zwrot ceny produktu za produkt). W tym przypadku przedmiotem świadczenia była usługa, która została już wykonana przez pośrednika. Do umów o świadczenie usług stosuje się art. 746 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym konsument odstępujący od umowy powinien uiścić pośrednikowi część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom.

Ogólne zasady odpowiedzialności odszkodowawczej wynikają z art. 361 kodeksu cywilnego.

Co do zasady strony mogą, o ile obie wyrażą zgodę, uzupełnić umowę o odpowiednie zapisy poprzez sporządzenie aneksu.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tj. Dz. U. 2017, poz. 683)
  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2017, poz. 459)

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT