Ulga na zakup mieszkania

Użytkownik zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie w następującym stanie faktycznym:

Sprzedano mieszkanie będące współwłasnością małżonków przed upływem 5 lat od jego zakupu. Małżonkowie posiadają dom mieszkalny w budowie. Czy można skorzystać z ulgi w podatku na zakup (budowę) mieszkania (budynku mieszkalnego do 3 lat jego budowy)?

Kwestie dotyczące ulgi mieszkaniowej zostały uregulowane w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (dalej: „Ustawa”). Zgodnie z Ustawą z ulg mieszkaniowych można skorzystać na następujących zasadach:

1. Darowizna pieniężna lub rzeczowa otrzymana przez osobę z I grupy podatkowej o wartości, która nie przekracza kwoty 11 095 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 22 189 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jest zwolniona z podatku jeżeli obdarowany przeznaczy ją w ciągu 12 miesięcy od otrzymania na: wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami ^[1],
2. Odziedziczone prawa do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej przez osobę z I lub II grupy podatkowej są zwolnione z podatku, jeżeli spółdzielcze prawo do tego lokalu będzie przysługiwało nabywcy wkładu przez co najmniej 5 lat od jego ustanowienia. Warunek ten uważa się za zachowany także w przypadku przeniesienia przez spółdzielnię własności tego lokalu na nabywcę,
3. W przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, który stanowi odrębną nierucho­mość, spółdzielczego własnościowego pra­wa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:
• w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby z I grupy podatkowej,
• w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby z II grupy podatkowej,
• w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby z III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

- do podstawy opodatkowania nie wlicza się ich wartości do łącznej wysokości, która nie przekracza 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Ulgi mieszkaniowe przysługują osobom, które spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4, a w przypadku ulg 2 i 3 łącznie spełniają także następujące warunki:

1. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, który stanowi odrębną nieruchomość. Jeśli są właścicielami, muszą przenieść własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w ciągu 6 miesięcy od złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego,
2. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego albo prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, które wynikają z przydziału spółdzielni mieszkaniowej. Jeśli przysługują im takie prawa, muszą przekazać je zstępnym lub do dyspozycji spółdzielni, w ciągu 6 miesięcy od złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego,
3. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego,
4. będą mieszkać w nabytym lokalu lub budynku, będą w nim zameldowani na pobyt stały i nie dokonają jego zbycia - przez okres 5 lat:
• od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
• od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Nie stanowi podstawy do utraty ulgi mieszkaniowej:

1. zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych, albo
2. zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym albo wybudowanym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Warunek zamieszkiwania określony w 16 ust. 2 pkt 5 lit. b Ustawy uważa się za spełniony również wtedy, gdy budynek lub lokal mieszkalny (udział w budynku lub lokalu) albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (udział w takim prawie) został zbyty przed rozpoczęciem zamieszkiwania, ze względu na konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia.

Zwolnione od podatku jest także nabycie przez repatrianta w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego lub darowizny własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, który stanowi odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie.

Od podatku zwolnione jest również nabycie w drodze darowizny pieniędzy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 2000 zł miesięcznie od jednego darczyńcy albo łącznie od wielu darczyńców, wpłaconych przez darczyńcę lub darczyńców na rachunek oszczędnościowy obdarowanego prowadzony na podstawie umowy, o której mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe.

Odpowiadając zatem na pytanie Użytkownika należy wskazać, że z ulgi mieszkaniowej na zakup (budowę) mieszkania (budynku mieszkalnego do 3 lat jego budowy) można skorzystać wyłącznie po spełnieniu wymogów określonych w ustawie.

Pamiętaj!

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy

Stan prawny na dzień: 27 września 2023 r.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 z późn. zm.).