Porady eksperta

Zakaz konkurencji w przypadku braku klauzuli w umowie B2B.

Użytkownik naszego portalu zwrócił się z pytaniem dotyczącym zakazu konkurencji
w ramach umowy B2B. W ramach tzw. samozatrudnienia współpracuje z trzema podmiotami. Na zasadach outsourcingu wykonuje usługi dla podmiotu numer 2. Kontrahent numer 2 również na zasadach outsourcingu, „przekazał” Użytkownika do podmiotu numer 3. Aktualnie Użytkownik chciałby pracować wyłącznie dla ostatniego podmiotu. Nie posiada on
w umowie klauzuli o zakazie konkurencji w trakcie jej trwania oraz po ustaniu zobowiązania. Podaje jednak, że podmiot 2 i podmiot 3 posiadają porozumienie w sprawie niekonkurowania ze sobą. Zastanawia się czy w tym świetle postanowienia tego porozumienia mogą go dotyczyć.

Poniżej nasza odpowiedź.

Sytuację Użytkownika naszego portalu można umiejscowić w orbicie oddziaływania przepisów prawa cywilnego i ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Na początku należy wskazać, że ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (dalej jako: „kodeks pracy”) i zawarte w nim postanowienia o zakazie konkurencji (art. 1011-1014) nie mają zastosowania do umów cywilnoprawnych.

B2B nie jest rodzajem stosunku pracy, zatem nie można rozciągać na niego stosowania zakazów konkurencji o których mowa w przywołanym powyżej akcie prawnym. Poza tym klauzule dotyczące niekonkurowania nie działają z mocy samego prawa. Powinny one być sporządzane bezwzględnie na piśmie jako osobny dokument lub jako jedno z postanowień umowy o pracę.

Business-to-business jest umową nienazwaną, do której stosuje się przepisy Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (dalej jako „k.c.”) dotyczące umowy zlecenia.

Zgodnie z art. 3531 k.c. strony mogą swobodnie ułożyć stosunek prawny, byleby jego treść i cel nie sprzeciwiały się ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W Kodeksie pracy istnieje przepis pozwalający na stosowanie odpowiednio przepisów z k.c. gdy w tym pierwszym istnieje luka, nie jest to sprzeczne z zasadami prawa pracy i dotyczy stosunku pracy. Powyższe nie ma zastosowania w sytuacji odwrotnej.

Użytkownik naszego portalu nie jest pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy Nie dotyczy go zatem reżim art. 231 wspomnianej ustawy – outsourcing pracowniczy. Łączące go ze wszystkimi podmiotami: 1,2,3 relacje są oparte na zasadach przewidzianych w Kodeksie cywilnym, ale przede wszystkim w postanowieniach zawartej pomiędzy nimi umowy.

Porozumienia jego partnerów biznesowych, abstrahując od trybu ich zawarcia, nie mogą bezpośrednio go dotyczyć, ponieważ nie jest ich stroną. Jeśli zainteresowany nie podpisywał zobowiązań w przedmiocie zakazu konkurencji w trakcie trwania umowy lub po jej zakończeniu, nie jest objęty tym zakazem. Dzięki temu może on swobodnie kształtować relacje z każdym z podmiotów.

Sytuacja Użytkownika wymaga jeszcze analizy pod kątem nieuczciwej konkurencji. Materia ta została uregulowana w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Przywołany powyżej akt, wprowadza otwarty katalog czynów niedozwolonych. Wskazuje, że do tej kategorii zachowań zalicza się m.in. naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa oraz działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Zainteresowany jest programistą i wykonywał zadania zlecone dla trzech podmiotów. Prawdopodobnie są to uczestnicy obrotu o zbliżonym profilu działalności. Jednak samo wykonywanie usług na rzecz takich podmiotów nie przesądza o tym, że Użytkownik dopuszcza się czynów nieuczciwej konkurencji. Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa musi faktycznie zaistnieć, podobnie należy wykazać naruszenie przepisów prawa.

Po drugie użyty powyżej zwrot zagraża ma charakter abstrakcyjny; ów zagrożenie musi zostać uprawdopodobnione przez podmiot, który czuje się pokrzywdzony. Skoro zatem wszyscy trzej kontrahenci Użytkownika wiedzieli o sobie nawzajem, a nawet inicjowali outsourcing, można przypuszczać, że nie obawiali się czynów nieuczciwej konkurencji.

Konkludując, przedsiębiorca może swobodnie przejść wyłącznie do jednego z podmiotów, z którymi do tej pory współpracował. Nie musi obawiać się złamania klauzuli konkurencyjnej, bowiem takiej nie podpisywał. Nie musi także obawiać się posądzenia o czyn nieuczciwej konkurencji, jeśli nie będzie dopuszczał się naruszania tajemnicy przedsiębiorcy lub swoimi usługami zagrażał lub naruszał interesów pozostałych dwóch.

Rekomendujemy jednak, aby użytkownik serwisu przed podjęciem ostatecznych decyzji o przejściu upewnił się, że przedsiębiorca, na rzecz którego użytkownik ma wykonywać zlecenie, nie będzie obciążony karami umownymi związanymi z pojęciem współpracy z użytkownikiem serwisu ze strony 3 podmiotu bądź jest tych kar świadomy i nie stanowią podstawy dla niemożności nawiązania nowej współpracy.

Stan prawny na dzień 04.02.2021

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U 2020r. poz. 1740)
  2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (t.j. Dz.U 2020r. poz. 1320)
  3. Ustawa z dnia 16 kwietna 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U 2020r. poz. 1913)

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Rodzaje umów o pracę

Wielokrotnie pracownik i pracodawca stają przed wyborem najwłaściwszej formy zawieranej umowy o pracę.

Jeżeli zadecydowaliście już, że chcecie zawrzeć umowę o pracę regulowaną przepisami kodeku pracy, pozostaje Wam wybór pomiędzy umową zawartą na okres próbny, na czas określony oraz czas nieokreślony.

Wśród pracowników największym zainteresowaniem cieszy się umowa zawierana na czas nieokreślony, dając poczucie największej stabilizacji (m.in. najdłuższy czas wypowiedzenia umowy, obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy przez pracodawcę). Przy czym od 26 kwietnia 2023 r. obowiązek uzasadniania wypowiedzenia dotyczy także umów zawieranych na czas określony. Wybór umowy na czas nieokreślony cieszy się także zainteresowaniem wśród pracowników starających się o kredyt – zwiększa możliwość jego otrzymania, budując wiarygodność pracownika w ocenie banku.


Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT