Zakładanie działalności gospodarczej

Poniżej odpowiedź:

działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Z kolegi na gruncie tej ustawy przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.

Ustawodawca jedynie „sugeruje” równość udziału w zyskach i w stratach, pozostawiając do kwestię do uregulowania w umowie. Co ważne, umowa spółki cywilnej powinna być sporządzona na piśmie. Kodeks cywilny reguluje również kwestię dotyczącą wkładów do spółki. Może nim być zarówno wniesienie do spółki własności lub innych praw, jak i świadczenie usług. Zatem Użytkowniczka wraz z partnerką biznesową może partycypować w początkowym utrzymaniu przedsiębiorstwa w zróżnicowany sposób. Jedna z nich wnosi np. pieniądze, a druga świadczy na rzecz spółki usługi. Zgodnie z art. 860 §2 k.c.

domniemywa się, że udziały wspólników mają jednakową wartość.

Umowa spółki cywilnej jest prostą formą dla prowadzenia działalności gospodarczej. Nie chroni jednak majątku osobistego jej uczestników przed wierzycielami spółki. Podobnie również teza o konieczności wysokiego zaufania między wspólnikami jest uzasadniona przez kodeksową regulacje dotycząca reprezentacji spółki i prowadzenia jej spraw. Być może z tych właśnie powodów, Użytkowniczka powinna rozważyć inną formę prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest to oczywiście forma kategorycznie niewskazana bądź nieuzasadniona gospodarczo, ale najsłabiej chroniąca majątek osobisty wspólników i wymagająca największej dozy zaufania względem wspólnika.

Przechodząc do spółek prawa handlowego, warto na początku wykluczyć założenie dwóch z nich: akcyjnej i partnerskiej. Co do pierwszej – skala planowanego przedsięwzięcia jest niewspółmiernie niska do nakładów niezbędnych do założenia i prowadzenia spółki akcyjnej. Ta forma prawna przewidziana jest raczej dla podmiotów działających na większą skalę. Natomiast spółka partnerska odnosi się do tzw. wolnych zawodów. Na próżno szukać w art. 88 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej jako „k.s.h.”) i w ustawach szczegółowych, stwierdzenia o tym, że florysta lub barista, uznawani są przedstawicieli wolnego zawodu. Wydaje się również, że zawiązywanie spółki komandytowo-akcyjnej dla tego rodzaju działalności, choć prawnie dopuszczalne, jest niecelowe. Warto natomiast przyjrzeć się spółce jawnej. Zawarcie umowy spółki jawnej powinno być sporządzone w formie pisemnej. Pomijając sposób reprezentacji spółki, wymogi umowy, firmę spółki, odnosimy się do kwestii, która najbardziej interesuje Użytkowniczkę – odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Zgodnie z art. 22 §2 k.s.h.

każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.

W dalszej części ustawodawca precyzje, że odpowiedzialność wspólników spółki jawnej jest subsydiarna.

Wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna

bezskuteczna (art. 31 k.s.h.) W odróżnieniu od spółki cywilnej, w tym przypadku egzekucja prowadzona jest najpierw z majątku spółki, a gdy jest bezskuteczna, z majątku osobistego wspólników - solidarnie. Kolejną różnica wyraża się w podmiotowości prawnej. Zgodnie z art. 8 k.s.h.

spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana; spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.

Odnosząc się na koniec do wkładów wspólników warto zaznaczyc, że może on polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Zgodnie z art. 48 §21 k.s.h.

gdy umowa spółki zawierana jest lub zmieniana z wykorzystaniem wzorca umowa, wkład wspólnika może być wyłącznie pieniężny. W razie wątpliwości uważa się, że wkłady wspólników są równe

(art. 48 §1 k.s.h.).

Spółka jawna prawdopodobnie jest lepszym od spółki cywilnej rozwiązaniem dla Użytkowniczki. Dosyć elastyczne zasady prowadzenia spraw spółki, a także subsydiarna odpowiedzialność za zobowiązania, przeważają na jej korzyść. Podobnie kwestia rodzajów dopuszczalnych wkładów może pomóc w „rozliczeniu” nakładów na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej.

Kolejną spółką, która powinna rozważyć Użytkowniczka jest spółka komandytowa. Ma ona podmiotowość prawną, służy do prowadzenia przedsiębiorstwa, występuje pod własną firmą, istnieje w niej zróżnicowany sposób odpowiedzialności wspólników: komplementariusza i komandytariusza, a jej zawarcie wymaga umowy w formie aktu notarialnego i wpisu do rejestru. Spółka komandytowa posiada odrębny majątek odrębny od majątków osobistych wspólników, tworzony przez wniesione wkłady i mienie nabyte w czasie jej trwania. Wkład komplementariusza może być tworzony przez składniki takie same jak w spółce jawnej. Świadczenie niepieniężne nie mogą być wkładem komandytariusza do spółki, chyba że ich wartość nie jest niższa od wysokości sumy komandytowej. Gdy umowa spółki została zawarta przy pomocy wzorca, udostępnionego w systemie teleinformatycznym, wkład może mieć tylko charakter pieniężny. Odpowiedzialność za zobowiązania w tej spółce jest skomplikowana i zależna od rodzaju wspólnika. Komplementariusz odpowiada osobiście za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Jest to odpowiedzialność nieograniczona i solidarna względem pozostałych komplementariuszy. W przeciwieństwie do spółki cywilnej, nie ma ona charakteru pierwszorzędnego. Wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku komplementariusza, gdy okaże się ona nieskuteczna z majątku spółki. Nieco inaczej wygląda kwestia odpowiedzialności komandytariuszy. Jest ona bezpośrednia, solidarna, subsydiarna i osobista. Komandytariusz odpowiada w sposób ograniczony do wysokości określonej sumy komandytowej. Uwalnia się jednak od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki w granicach wartości wniesionego wkładu. Gdy wartość wkładu wnoszonego do spółki jest równa sumie komandytowej, komandytariusz nie odpowiada majątkiem osobistym. Natomiast jeżeli wartość wniesionego wkładu jest niższa od sumy komandytowej, komandytariusz ponosi odpowiedzialność osobistą i bezpośrednią w granicach różnicy między tymi sumami.

Warto zaznaczyć, że w każdej takiej spółce musi być co najmniej jeden komandytariusz i komplementariusz, a suma komandytowa jest określana w umowie spółki. Spółka komandytowa byłaby właściwa dla Użytkowniczki, o ile wraz z przyszłą wspólniczką, będą mogły dojść do satysfakcjonującego rozwiązania w zakresie ustalenia sumy komandytowej i ustalenia tożsamości komandytariusza i komplementariusza. Nie ma również przeszkód, aby Użytkowniczka założyła spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z art. 151 k.s.h. jest to spółka kapitałowa, która

może być utworzona prze jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Ustawa wymaga minimalnego kapitału zakładowego 5000.00 zł, a nominalna wartość udziału nie może być niższa niż 50 zł. Szczegółowe omówienie spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością znacznie przekracza możliwości złożonego zapytania. Streszczając obszerną regulację Kodeksu spółek handlowych, można stwierdzić, że wspólnicy spółki z o. o. nie ponoszą odpowiedzialności za jej zobowiązania, a ich ryzyko ogranicza się do wartości udziałów. Inaczej jest, gdy wspólnik pełni funkcję członka zarządu.

W przypadku bezskuteczności egzekucji z majątku spółki, członkowie jej zarządu odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki. Można się jednak od niej uwolnić
w przypadkach przewidzianych w ustawie. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością została szczegółowo uregulowana w Kodeksie spółek handlowych art. 150 – 300
dostępnym za darmo na stronie Internetowy System Aktów Prawnych (ISAP) http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20000941037/U/D20001037Lj.pdf

Analizując profil planowanej działalności i jej rozmiar, wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem będzie zawiązanie spółki jawnej. Jest ona relatywnie prosta do założenia, odpowiedzialność osobista jest subsydiarna, a prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie łatwe do ustalenia. Inną, równie interesującą formą, może okazać się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Jej wspólnicy są uwolnieni od odpowiedzialności osobistej, o ile nie są członkami zarządu. Powstaje jednak pytanie czy Użytkowniczkę i jej partnerkę biznesową będzie stać na powołanie i wynagradzanie zarządu. Kwestia rozliczania się za wkłady jest dowolna. Decydując się na spółkę, można to rozwiązać poprzez określenie wkładów.

Na koniec załączamy podobną analizę dostępną na naszym portalu

Stan prawny na dzień: 25.03.2021 r.

Podstawa prawna

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz 1740 ze zm.).
2. Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek cywilnych (t.j. Dz.U z 2020 r. poz. 1526 ze zm.).