Porady eksperta

Zatrudnienie na etacie i rozpoczęcie prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w przypadku zatrudnienia na etacie może świadczyć te same usługi na rzecz innych podmiotów w ramach działalności gospodarczej.

W obowiązującym stanie prawnym nie ma przeszkód, aby łączyć zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. Bez wątpienia praca na etacie gwarantuje dostęp do wielu korzyści niedostępnych w przypadku umów cywilnoprawnych.

Jednak przed podjęciem decyzji o założeniu dzaiałalności gospodarczej i rozpoczęciem świadczenia usług należy przeanalizować swoją umowę o pracę. Zgodnie z art. 1011 Kodeksu pracy „W zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji)”.

Przepis ten przewiduje możliwość zawarcia umowy zakazującej pracownikowi prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy w czasie trwania stosunku pracy. Umowa ta może być zawarta jednocześnie z umową o pracę, a w sensie technicznym może być częścią umowy o pracę. Ma ona jednakże samodzielny byt prawny jako klauzula autonomiczna. Może być tak, że umowa o pracę jest skuteczna, a formalnie będąca jej częścią umowa o zakazie konkurencji okaże się nieważna (w szczególności z uwagi na niezachowanie formy pisemnej).

Działalnością konkurencyjną wobec pracodawcy są czynności zarobkowe podejmowane na własny rachunek (jako przedsiębiorca) lub na rachunek osoby trzeciej (jako pracownik, zleceniobiorca i tym podobne), jeżeli te czynności pokrywają się, przynajmniej częściowo, z zakresem działalności pracodawcy. Dotyczy to zarówno produkcji towarów lub świadczenia usług tego samego rodzaju, jak i towarów i usług zbliżonych do działalności pracodawcy, które mogą je zastąpić (usługi lub towary o charakterze substytucyjnym). Umowa powinna określać rodzaje działalności zakazanej dla pracownika oraz terytorium objęte tym zakazem.

Definiując naruszenie omawianego zakazu, Sąd Najwyższy stwierdził w wyroku z 12 września 2008 r., I PK 27/08, OSNP 2010/3–4, poz. 34, że obowiązkom wynikającym z umowy o zakazie konkurencji (art. 1011 i 1012 k.p.) uchybia jedynie taka działalność pracownika, która jest przez niego rzeczywiście prowadzona, adresowana do tego samego kręgu odbiorców i która choćby częściowo pokrywa się z działalnością pracodawcy i realnie zagraża jego interesom.

Warto pamiętać, że wiele pracodawców uwzględnia w swoich umowach takie postanowienia, uniemożliwiajac pracownikowi możliwość przejścia do konkurencyjnego przedsiębiorstwa lub założenia działalności o takim charakterze. Jeżeli mimo zakazu konkurencji w umowie dojdzie do takiej sytuacji, wówczas pracodawca ma prawo dochodzić swoich praw i oczekiwać odszkodowania za działanie na jego szkodę.

Jeżeli pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę, pracodawca ma obowiązek opłacania składek ZUS. Dzięki temu decydując się na otwarcie własnej działalności gospodarczej, osoba zatrudniona zostanie zwolniona z opłacania ubezpieczenia społecznego, ponieważ nie ma obowiązku podwójnego oskładkowania. Jednak w tym przypadku należy liczyć się z limitem uzyskiwanych dochodów. Jeśli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze, czyli przykładowo na pół etatu, wówczas obowiązek ubezpieczenia społecznego tylko na podstawie umowy o pracę jest możliwy w przypadku wynagrodzenia równemu lub wyższemu niż minimalne wynagrodzenie w danym roku. W innej sytuacji należy liczyć się z obowiązkiem oskładkowania z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Odpowiadając zatem na pytanie Użytkownika wskazujemy, że w pierwszej kolejności powinien przeanalizować swoją umowę o pracę. Jeżeli nie wynika z niej zakaz konkurencji (oraz nie został wprowadzony w drodze odrębnej umowy) może świadczyć usługi o takim samym zakresie w ramach działalności gospodarczej na rzecz innych podmiotów. W przypadku jednoczesnego zatrudnienia i prowadzenia działalności gospodarczej to pracodawca ma obowiazek odprowadzania składek ZUS. Przedsiębiorca będzie wówczas zobligowany jedynie do opłacania składki zdrowotnej.

Pamiętaj!

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa
w  https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy :)

Stan prawny na dzień: 7 lutego 2023 r.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 z późn. zm.).

Umowa o dzieło - umowa zlecenie

Wielokrotnie spotykamy się z problematyką, jaką jest wybór właściwego rodzaju umowy. Najczęściej mylonymi i błędnie stosowanymi umowami są umowa o dzieło/umowa zlecenie. Zarówno umowa o dzieło, jak i umowa zlecenie są umowami cywilnoprawnymi, pełnią jednakże zdecydowanie inne funkcje i powodują różne skutki. Istotą zawarcia umowy o dzieło jest zobowiązanie się przyjmującego zamówienie do wykonania określonego, szczegółowo w umowie dzieła, zaś strony zmawiającej do zapłaty wynagrodzenia. Istotą umowy zlecenia jest wykonanie nie przez przyjmującego zlecenie określonej czynności prawnej lub faktycznej.


Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT