Porady biznesowe

Likwidacja działalności gospodarczej

Zakładając firmę dokonujemy jej rejestracji w CEIDG czyli w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Również zamknięcie firmy zmusza nas do wizyty w Urzędzie Gminy w celu jej wyrejestrowania z bazy CEIDG.W tym celu należy złożyć wniosek CEIDG-1 informujący o zamknięciu działalności gospodarczej , gdzie w polu 01 należy zakreślić punkt 5. „wniosek o wykreślenie wpisu w CEIDG".

Likwidacja dziaalnoci gospodarczej

Formularz CEIDG-1 można złożyć również za pośrednictwem strony www.ceidg.gov.pl – ale trzeba mieć zaufany profil lub podpis elektroniczny. Jeśli nie mamy dostępu do internetu wniosek można wysłać pocztą, ale pamiętajmy, że w przypadku przesłania wniosku listem poleconym (a najlepiej, choć nie jest to wymóg ustawowy, za dodatkowo zwrotnym potwierdzeniem odbioru, tzw. "żółtą kartką") powinien być on opatrzony własnoręcznym podpisem wnioskodawcy, potwierdzonym przez notariusza.

Wniosek o wykreślenie wpisu składa się w terminie 7 dniu od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej tj dnia przypadającą na ostatni dzień wykonywania działalności gospodarczej.

Ważne:

Data zaprzestania działalności gospodarczej nie może być późniejsza niż data złożenia wniosku.

Złożony druk o wykreślenie wpisu w CEIDG jest jednocześnie zgłoszeniem aktualizacyjnym do Urzędu Skarbowego, wnioskiem o wykreślenie firmy GUS-sie ( REGON), oraz zmianę zgłoszenia płatnika składek w ZUS. 

Co prawda Centralna Ewidencja powinna przekazać informację dotyczącą likwidacji do ZUS, jednakże można osobiście złożyć w ZUS wypełniony formularz ZUS ZWUA, tym bardziej, gdy  ubezpieczeniem objęta była także rodzina. Wyrejestrowania dokonuje się nie później niż 7 dni od daty wygaśnięcia tytułu do ubezpieczenia. Czynni podatnicy VAT muszą ponadto urzędowi skarbowemu dostarczyć zgłoszenie VAT-Z powiadamiające o zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych.

Do dnia 25 -go miesiąca po miesiącu lub, kwartale, w którym zlikwidowano działalność należy złożyć deklarację VAT 7 obejmującą podatek za bieżący okres rozliczeniowy oraz podatek obliczony na podstawie danych ze sporządzonego wcześniej spisu z natury (art. 14 ust. 1 w zw. Z 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.).

 

Obowiązki wobec Urzędu Skarbowego

Likwidacja działalności wiąże się z szeregiem innych czynności, które należy dopełnić oprócz zawiadomienia do CEIDG.

W zależności od statutu podatnika, w związku z likwidacją przedsiębiorstwa, należy przede wszystkim sporządzić wykaz i spis majątku firmy pozostającego na dzień likwidacji. 

I tak podatnik musi sporządzić:

1) wykaz składników majątku (uwaga! nie mylić z ewidencją środków trwałych o której mowa w art. 22n ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof).,

  2) spis dla celów podatku dochodowego,

  3) spis z natury dla celów VAT.

Ważne:

Spisów nie składa się w żadnym z urzędów , wykorzystuje się je do rozliczenia podatków należnych w związku z likwidacją.


Wykaz składników majątku

Wykaz składników majątku firmowego mają obowiązek sporządzić na dzień likwidacji zarówno podatnicy prowadzący księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, jak też podatnicy opodatkowani ryczałtem ewidencjonowanym, którzy prowadzą ewidencję.  W wykazie tym należy ująć pozostałe na dzień likwidacji działalności gospodarczej wszystkie środki trwałe wykazane przez podatnika w ewidencji środków trwałych, wyposażenie, towary handlowe, wyroby gotowe, półwyroby, materiały (surowce), itp. Elementy, jakie powinien zawierać taki wykaz, określa art. 24 ust. 3a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.), dalej updof.

Według powyższego przepisu, wykaz składników majątkowych powinien zawierać co najmniej:

  1. liczbę porządkową,
  2. określenie (nazwę) składnika majątku,
  3. datę nabycia składnika majątku,
  4. kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,
  5. wartość początkową,
  6. metodę amortyzacji,
  7. sumę odpisów amortyzacyjnych,
  8. wysokość wypłaconych środków pieniężnych należnych wspólnikom z tyt. udziału w spółce niebędącej osobą prawną na dzień likwidacji.

Wykaz ten powinien również obejmować wszystkie rzeczy i wartości niematerialne (np. licencje) rozliczone w ramach działalności. Będzie on pomocny przy  w ustaleniu dochodu ze sprzedaży składników majątku po likwidacji działalności gospodarczej. Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. a updof, przychodami z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie.

Ważne:

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów w dniu 17 lutego 2014r., sygn. akt II FPS 8/13, podjął uchwałę, że w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2004 r. nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. "a" updof, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, które nie były ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a które nie stanowią składników majątku wskazanych w art. 14 ust. 2c tej ustawy.

Tym samym Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela poglądu zawartego w wyroku NSA z dnia 25 października 2011 r. sygn. akt: II FSK 739/10, że kwestia braku wpisu do ewidencji środków trwałych pozostaje kwestią drugorzędną i nie może przesądzić o kwalifikacji danego przychodu w świetle art. 10 updof, bowiem ów brak jest konsekwencją uchybienia prawu przez podatnika."

W uzasadnieniu uchwały z dnia 17 lutego 2014 r. czytamy: (...) uzasadniona jest teza, iż w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2004 r. nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. "a" ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, które nie były ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, oraz które nie stanowią składników majątku wskazanych w art. 14 ust. 2c tej ustawy.

Tak więc do opodatkowania dochodu ze sprzedaży środka trwałego niezbędne jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

  • sprzedaż musi dotyczyć środka trwałego (przesłanka pierwsza),ujętego w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (przesłanka druga).

Dochodem, który podatnik będzie zobligowany wykazać jako dochód z działalności będzie kwota stanowiąca różnicę pomiędzy przychodem a wydatkiem na nabycie danej rzeczy, niezaliczonym do kosztów uzyskania przychodu. W przypadku środków trwałych ustalając dochód z ich zbycia należy uwzględnić niezamortyzowaną część odpisów amortyzacyjnych.

Przykład:

Przedsiębiorca w lutym 2015 r. nabył samochód ciężarowy, który w tym samym miesiącu zaliczył do środków trwałych i oddał do używania. Wartość początkowa pojazdu wynosiła 64.000 zł. Pojazd był amortyzowany według 20% rocznej stawki amortyzacyjnej.

W lutym 2016 r. przedsiębiorca na skutek likwidacji sprzedał samochód i uzyskał z tej transakcji przychód w wysokości 55.000 zł.

Dochód ze sprzedaży samochodu wyniósł 4866,66 zł, co wynika z wyliczenia:

* suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych w okresie od lutego 2015 r. do lutego 2016r. (64.000 zł x 20% : 12 m-cy x 13 m-cy) = 13.866,66 zł

*koszty uzyskania przychodów (64.000 zł – 13. 866,66zł)=50.133,34 zł

dochód (55.000zł -50.133,34 zł = 4866,66 zł

Przychód ze sprzedaży składnika majątku należy wykazać w odpowiednim zeznaniu rocznym, w zależności od tego, jak była opodatkowana działalność gospodarcza tj w:

PIT-36 - gdy działalność była opodatkowana na zasadach ogólnych,
PIT-36L - gdy działalność była opodatkowana na zasadach ogólnych,
PIT-28 - gdy działalność była opodatkowana ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych o którym mowa w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 43 t.j.)


Spis z natury

Przepis § 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. 2019 r. poz. 2544 t.j.), dalej Rozporządzenie PKPiR stanowi, że podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej "spisem z natury", na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. 

Przepisy nie przewidują ogólnie obowiązującego wzoru spisu z natury - określono jedynie, jakie dane powinien on zawierać - (§ 25 ust. 2 Rozporządzenia PKPiR).

Zatem spis z natury co do do zasady powinien zawierać co najmniej:

  • imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),
  • datę sporządzenia spisu,
  • numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury,
  • szczegółowe określenie towaru i innych składników wymienionych w § 24 rozporządzenia PKPiR ,
  • jednostkę miary,
  • ilość stwierdzoną w czasie spisu,
  • cenę w złotych i groszach za jednostkę miary,
  • wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,
  • łączną wartość spisu z natury,
  • wartość pomniejszenia, o którym mowa w § 29 rozporządzenia, ze wskazaniem pozycji spisu z natury i pozycji w księdze, z którymi związane jest pomniejszenie, oraz
  • klauzulę "Spis zakończono na pozycji...", podpisy osób sporządzających spis oraz podpiswłaściciela zakładu (wspólników).

Podatnik jest obowiązany dokonać wyceny składników objętych tym spisem w terminie czternastu dni od dnia jego zakończenia (par. 26 ust. 7 Rozporządzenia PKPiR).

Tak wyceniony spis z natury wpisuje się do podatkowej księgi w jednej pozycji i przechowuje się razem z księgą.

Jeżeli na dzień likwidacji działalności przedsiębiorca nie posiada już żadnych składników majątku, które podlegają wykazaniu w spisie z natury - to do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, wpisuje "zerową" wartość remanentu .

Dokonany na dzień likwidacji spis z natury jest równoznaczny z remanentem końcowym i służy - prawidłowemu rozliczeniu dochodu uzyskanego za okres od początku roku podatkowego do dnia likwidacji działalności gospodarczej. Dochód ten rozlicza się bowiem z uwzględnieniem różnic remanentowych, o których mowa w art 24 ust 2 updof.

Od tak obliczonego dochodu podatnik powinien zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy za ostatni miesiąc (bądź ostatni kwartał) prowadzenia działalności.

Ważne:

O zamiarze sporządzenia spisu z natury na dzień zakończenia działalności gospodarczej należy zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika, w terminie co najmniej siedmiu dni przed datą rozpoczęcia tego spisu (par. 28 ust. 4 Rozporządzenia PKPiR).

Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe, którzy likwidują działalność gospodarczą, nie muszą sporządzać spisu z natury dla celów podatku dochodowego, lecz na dzień zakończenia tej działalności muszą przeprowadzić inwentaryzację art. 26 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U.2021 poz.217 t.j.).

 

Spis z natury dla celów VAT

Jak wynika z treści art 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 poz. 106 t.j.) - dalej ustawa o VAT, opodatkowaniu podlega dostawa towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku: m.in. zaprzestania przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, będącego osobą fizyczną, wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Dokonywany zatem dla potrzeb podatku VAT spis z natury obejmie wszystkie elementy firmy np. grunty, wyposażenie, środki trwałe, towary handlowe oraz te części majątku przedsiębiorstwa, od których wcześniej odliczono VAT. Ten remanent wycenia się na podstawie obowiązujących cen rynkowych co może spowodować, iż kwota należna podatku Vat będzie niższa niż odliczony wcześniej podatek naliczony.

Nie muszą dokonywać spisu towarów podatnicy, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł, oni,co do zasady, są zwolnieni podmiotowo z podatku Vat i nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego, a zatem nie muszą naliczać podatku na dzień likwidacji.

Ważne:

Do opodatkowania towarów w przypadku likwidacji działalności wystarczające jest, że podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do tych towarów. Nie ma więc znaczenia, czy faktycznie podatek został odliczony czy też podatnik dobrowolnie zrezygnował z jego odliczenia.


Kasa fiskalna

Podatnicy likwidujący działalność gospodarczą, jeśli dokonywali sprzedaży za pośrednictwem kasy rejestrującej powinni również pamiętać o ewentualnej konieczności zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej. Kwestia ta została uregulowana w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT.

Z treści tego przepisu wynika, że podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania lub nie dokonują w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis, a także w przypadku naruszenia warunków związanych z odliczeniem tych kwot, określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7 pkt 1 i 2.  

Jak stanowi treść § 5 ust 1 pkt 1 rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r. poz. 820 dalej Rozporządzenie dot. odliczania kas), podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadkach gdy w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania:

  • trwale zaprzestaną działalności;
  • nie zapewnią połączenia umożliwiającego przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas lub (gdyby to okazało się niemożliwe)
  • czasowo – będą prowadzić ewidencję sprzedaży i zapewnią to połączenie niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn;
  • trwale – będą prowadzić ewidencję sprzedaży i za zgodą naczelnika urzędu skarbowego zapewnią to połączenie w ustalonych z naczelnikiem urzędu skarbowego odstępach czasowych.

 Zwrotu odliczonych lub zwróconych kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących należy dokonać na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie:

a) do 25. dnia miesiąca następującego po po danym okresie rozliczeniowym, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu,

b) do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu - w przypadku podatników, o których mowa w art. 111 ust. 5 ustawy.

Ważne:

W przypadku, kiedy minął okres 3 lat, o którym mowa w ustawie nie ma konieczności zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej na konto US.

W świetle § 15 ust 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r. poz. 816) dalej Rozporządzenie dot. kas, w przypadku zakończenia przez kasę pracy w trybie fiskalnym podatnik nie może prowadzić ewidencji przy użyciu tej kasy.

 

Sprzedaż towarów po likwidacji działalności gospodarczej

Na podstawie art 14 ust. 7 ustawy o VAT, w okresie 12 miesięcy od dnia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez osobę fizyczną sprzedaż towarów objętych spisem z natury jest zwolniona z VAT, pod warunkiem rozliczenia podatku od towarów objętych spisem z natury. W tej sytuacji sprzedaż traktowana jest jako sprzedaż majątkuprywatnego. Sprzedaż ta nie powoduje również obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych po stronie nabywcy (wyjątek - kupno nieruchomości) - art. 2 pkt 4 lit. a) oraz b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1519 t.j.). Wedle wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt: I FSK 675/12; LEX nr: 1281466: 

osoby, które były wspólnikami w spółce cywilnej i po jej rozwiązaniu podzieliły się towarami z magazynu spółki, mogą je sprzedać bez naliczania podatku od towarów i usług. Zwolnienie przysługuje im przez dwanaście miesięcy od dnia rozwiązania spółki.

Ważne:

Warunkiem zastosowania tego zwolnienia jest rozliczenie podatku VAT od towarów objętych spisem z natury.

W podatku dochodowym natomiast sprzedaż środków trwałych objętych wykazem składników majątku sporządzonym na dzień likwidacji firmy jest obojętna podatkowo, gdy następuje po upływie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności (art. 10 ust. 2 pkt. 3 updof). Jeżeli podatnik dokona zbycia środka trwałego przed upływem 6 lat ma obowiązek wykazać przychód ze sprzedaży w rocznym rozliczeniu PIT36, wykazując kwotę jaką uzyskał ze sprzedaży jako przychód z działalności gospodarczej.

W praktyce przyjmuje się, że pomimo iż na dzień uzyskania takiego przychodu podatnik nie prowadzi już działalności gospodarczej, to jednak rozliczenia powinien dokonać na takich zasadach, jakie stosował w roku likwidacji działalności. Potwierdził to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 13 kwietnia 2015 r., nr IBPBI/1/4544-86/15/BK: 

(…) jeżeli Wnioskodawca dokona zbycia wskazanych we wniosku praw użytkowania wieczystego gruntów przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności, zobowiązany będzie do opodatkowania uzyskanego z tego tytułu przychodu (dochodu) wg zasad właściwych dla źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, stosownie do stosowanej przez niego na dzień zbycia formy opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej.(...)

Sposób ustalania dochodu ze sprzedaży środka trwałego pozostałego na dzień likwidacji działalności gospodarczej określa art 24 ust 3b updof. Z uregulowań tego przepisu wynika, że dochód stanowi różnica między:

  • przychodem z odpłatnego zbycia takiego składnika majątku a
  • wydatkami na jego nabycie, niezaliczonymi do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.

Tym samym, kosztem uzyskania przychodu ze sprzedaży środka trwałego będzie jego wartość początkowa wykazana w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych ujętych do kosztów podatkowych.

Nie podlega opodatkowaniu natomiast odszkodowanie otrzymane już po likwidacji działalności za ewentualny utracony składnik majątkowy. Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 marca 2015 r., nr IBPBI/1/415-1468/14/ŚS. Sprawa dotyczyła odszkodowania za spalony budynek: 

(…) że skoro 30 sierpnia 2012 r. Wnioskodawczyni zakończyła prowadzenie działalności gospodarczej, co oznacza że z tą datą budynek przestał być składnikiem majątku związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą, to odszkodowanie wypłacone 27 października 2014 r. w związku ze spaleniem (7 września 2014 r.) budynku nie jest odszkodowaniem za szkody dot. składnika majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, co oznacza że przychód ten korzysta ze zwolnienia z opodatkowania określonego w art. 21 ust. 1 pkt4 lit.a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (...)

Sposób na uniknięcie zapłaty podatku Vat.

Aby uniknąć zapłaty podatku VAT od majątku wykazanego w spisie z natury, należy wyprzedać towar i doprowadzić spis likwidacyjny w miarę możliwości do zera. Wprawdzie z tytułu sprzedaży również powstaje obowiązek podatkowy, jednak przedsiębiorca może obniżyć jego wysokość poprzez obniżenie ceny netto np. przeceniając towar.

Również w przypadku środków trwałych należy podjąć działania w celu sprzedaży składników majątku trwałego. Pamiętajmy, że przy sprzedaży podatek VAT jest obliczany od ceny, za którą sprzęt został sprzedany natomiast w remanencie likwidacyjnym konieczne jest podanie ceny nabycia, od której jest obliczany podatek według właściwej stawki. Można też majątek firmyłącznie z towarami pozostałymi na dzień likwidacji zutylizować, jeżeli przedmioty te utraciły w trakcie działania firmy swoją wartość rynkową. Największy kłopot sprawiają samochody osobowe, od których odliczono tylko 50 % podatku naliczonego, gdyż w przypadku przekazania go na użytek własny w dniu likwidacji ustawodawca nakazuje zapłacić 23% Vat od całej wartości samochodu.

W związku z tym podatnicy dokonujący spisu z natury, w którym ujmowany jest samochód osobowy, mogą albo sprzedać samochód osobowego przed likwidacją działalności gospodarczej, z jednoczesnym zwiększeniem kwoty podatku naliczonego (w związku ze zmianą przeznaczenia samochodu wyłącznie dla celów działalności gospodarczej); ograniczenie dotyczy przy tym samochodów osobowych o wartości początkowej do 15 000 zł netto, albo też ująć samochód w spisie z natury i wykazać kwotę podatku należnego z tego tytułu, bez możliwości wykazania odliczenia całego podatku VAT.

W przypadku,wybrania pierwszej opcji, zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, podatnik jest zobowiązany do korekty odliczonego wcześniej podatku VAT.

Korekta ta następuje w oparciu o zasady przewidziane w przepisach art. 91 ust. 1-6 ustawy o VAT, a jej warunkiem jest zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT w tzw. okresie korekty. I tak długość okresu korekty wynosi dla:

  • środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa przekracza 15.000 zł - 5 lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowaniagruntu - 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania (art. 91 ust. 7a ustawy o VAT),
  • środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł - 12 miesięcy, licząc od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania (art. 91 ust 7b-7c ustawy o VAT).

Jeżeli zatem od zakupu składnika majątku ( np samochodu) o wartości poniżej 15.000 zł nie upłynął rok a powyżej 15.000 zł pięć lat i nie odliczono całego podatku VAT, istnieje możliwość skorygowania odliczonego podatku.

Ponieważ w przepisie odwołano się do odliczenia "całej kwoty podatku", pojawiły się wątpliwości, czy regulacje zawarte w art. 91 ustawy o VAT należy stosować również do samochodów osobowych , przy nabyciu których przysługuje prawo do odliczenia jedynie części VAT.

Kwestię tę rozstrzygnął WSA w Kielcach w wyroku z 31 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Ke 145/11. Sąd uznał, że (...) w przypadku zakupu samochodów podatkiem naliczonym jest jedynie 60% kwoty podatku wykazanej w fakturze, nie więcej niż 6.000 zł (a nie cała kwota podatku). Pozostała część tej kwoty (tj. VAT niepodlegający odliczeniu) nie ma przymiotu podatkunaliczonego w rozumieniu art. 86 ust. 2 ustawy VAT.( ...).W konsekwencji oznacza to, że VATpodlegający odliczeniu przy zakupie samochodu osobowego stanowi "całą kwotę podatkunaliczonego", o której mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o VAT.

Ważne:

Jeżeli podatnik odliczył VAT od zakupu samochodu osobowego tylko część kwoty podatku, , zmiana przeznaczenia tego samochodu w tzw. "okresie korekty" zobowiązuje do skorygowania VAT odliczonego przy zakupie tego pojazdu.

Przykład:

Przedsiębiorca kupił samochód osobowy w sierpniu 2014 r. za 90 000 zł netto ( 23% VAT, czyli 20700 zł) i odliczył z tego tytułu 10.350zł VAT. Następnie zdecydował się na sprzedaż tego auta w kwietniu 2015 r. za 75 000 zł netto . W związku ze sprzedażą musi wykazać do zapłaty VAT w wysokości 17250 zł (23% VAT). Jednocześnie ma prawo do skorygowania VAT-u nieodliczonego przy zakupie, w odpowiedniej proporcji:

- 20 700 zł - 10350 zł = 10350 zł.
- 10350 zł x 52 (miesiące liczone od nabycia wraz z miesiącem sprzedaży)/60 = 8970 zł.

A zatem w związku ze sprzedażą przedsiębiorca musi zapłacić 8280 zł VAT (17 250 zł - 8970 zł).

Korekty można dokonać w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który jest to korekta. Jeśli zamykamy działalność gospodarczą, korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Ważne:

Prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w przypadku sprzedaży samochodu osobowego a nie ujęcia go w spisie z natury.

Pamiętajmy, że przez 5 lat od zakończenia roku, w którym firma została zamknięta, trzeba przechowywać dokumenty księgowe, podatkowe i związane z zakończeniem działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 74 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości:

1. Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe podlegają trwałemu przechowywaniu.

2. Pozostałe zbiory przechowuje się co najmniej przez okres:

  1) księgi rachunkowe - 5 lat;

  2) karty wynagrodzeń pracowników bądź ich odpowiedniki - przez okres wymaganego dostępu do tych informacji, wynikający z przepisów emerytalnych, rentowych oraz podatkowych, nie krócej jednak niż 5 lat;

  3) dowody księgowe dotyczące wpływów ze sprzedaży detalicznej - do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy, nie krócej jednak niż do dnia rozliczenia osób, którym powierzono składniki aktywów objęte sprzedażą detaliczną;

  4) dowody księgowe dotyczące środków trwałych w budowie, pożyczek, kredytów oraz umów handlowych, roszczeń dochodzonych w postępowaniu cywilnym lub objętych postępowaniem karnym albo podatkowym - przez 5 lat od początku roku następującego po roku obrotowym, w którym operacje, transakcje i postępowanie zostały ostatecznie zakończone, spłacone, rozliczone lub przedawnione;

  5) dokumentację przyjętego sposobu prowadzenia rachunkowości - przez okres nie krótszy od 5 lat od upływu jej ważności;

  6) dokumenty dotyczące rękojmi i reklamacji - 1 rok po terminie upływu rękojmi lub rozliczeniu reklamacji;

  7) dokumenty inwentaryzacyjne - 5 lat;

  8) 107 pozostałe dowody księgowe i sprawozdania, których obowiązek sporządzenia wynika z ustawy - 5 lat.

3. Okresy przechowywania ustalone w ust. 2 oblicza się od początku roku następującego po roku obrotowym, którego dane zbiory dotyczą.

W przypadku wielu dokumentów pracowniczych i płacowych okres przechowywania może wynosić nawet 50 lat. Jest to konieczne z tego względu, że nawet po dniu zamknięcia przedsiębiorstwa uprawnione do tego urzędy nadal mogą kontrolować firmowe dokumenty. Natomiast dostęp do dokumentów kadrowych może być istotny dla ustalenia prawa pracownikado emerytury lub renty.

 

Podstawa prawna :

- Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.),

- Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U.2021.217 t.j.),

- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2020.106 t.j.),

- Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U.2019.1519 t.j.),

- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (Dz. U. z 2019 r. poz. 820 t.j.),

- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. 2019.2544 t.j.),

- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących  (Dz. U. z 2019 r. poz. 816),

- Uchwała Naczelneg Sądu  Administracyjnego   z dnia 17 lutego 2014r. , sygn. akt II FPS 8/13,

- Wyrok  Sądu  Administracyjnego z dnia 25 października 2011 r. sygn. akt II FSK 739/10 ,

- Wyrok WSA w Kielcach z 31 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Ke 145/11 ,

- interpretacja  indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach  z 13 kwietnia 2015 r., nr   IBPBI/1/4544-86/15/ ,

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 marca 2015 r., nr IBPBI/1/415-1468/14/ŚS.

 

Autor: Krystyna Dąbrowska, doradca podatkowy, nr wpisu 02200.

Formy wypowiedzenia umowy o pracę

Umowa o pracę jest umową dwustronną, która zawierana jest pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Teoretycznie, jeśli strony umowy nie postanowią inaczej, to każdej ze stron przysługuje prawo wypowiedzenia umowy. 

Umowa o pracę może zostać wypowiedziana z zachowaniem bądź bez zachowania okresu wypowiedzenia w zależności od wystąpienia konkretnych przesłanek.

Umowa o pracę może także zostać rozwiązane na mocy porozumienia stron.

Ponadto, umowa o pracę może wygasnąć z chwilą upływu terminu na który została zawarta być np. w przypadku śmierci pracownika / pracodawcy.

W załączonym poradniku zebraliśmy w tabeli wszystkie możliwe formy rozwiązania umowy o pracę porównując je do siebie.

Po zapoznaniu się z zawartością tabeli będziesz wiedział m.in. kiedy przysługuje ci okres wypowiedzenia, czy możliwe jest zwolnienie pracownika w wieku przedemerytalnym w danej formie a także z jakim roszczeniem możliwe jest wystąpienie do sądu pracy w przypadku niewłaściwego rozwiązania umowy o pracę.

Zachęcamy do pobrania tabeli i poszerzania swojej wiedzy!


Pobierz poradnik

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT