Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	C
Czyn niedozwolony	Wiele elementów współczesnego prawa cywilnego zostało zaczerpniętych z prawa rzymskiego (recepcja prawa rzymskiego). Obecnie określa się go również jako delikt. Kwestia ta została uregulowana przede wszystkim w Kodeksie cywilnym (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku). Zgodnie z art. 415 przywołanego aktu prawnego: kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Podobnie i osoba prawna jest zobowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Także Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykorzystywaniu władzy publicznej. Za czyn niedozwolony uznaje się działanie, bądź zaniechanie człowieka, w wyniku którego powstała szkoda, a także zdarzenia, za które prawo czyni kogoś odpowiedzialnym. W reżimie prawa cywilnego odpowiedzialność sprawcy ustalana jest na zasadzie winy lub ryzyka. Do przesłanek przypisania sprawcy odpowiedzialności zalicza się: powstanie szkody, popełnienie przez sprawcę czynu niedozwolonego oraz związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy nimi. Delikt występuje w wielu gałęziach prawach m.in. w prawie karnym. Ważnym dla ustalenia odpowiedzialności sprawcy jest to, czy jego zachowanie spełnia kryteria przestępstwa tzn: czyn człowieka bezprawny, zawiniony, zabroniony, karalny i karygodny. Nie każdy czyn zabroniony jest przestępstwem, ale każde przestępstwo jest czynem zabronionym. Zaś jego sprawcą jest ten kto działał lub zaniechał działania, gdy był do tego zobowiązany. Podobnie sytuacja wygląda w prawie wykroczeń. Katalog czynów niedozwolonych jest zamknięty. Wspólną cechą, pozwalającą na ich wskazanie jest kryterium nielegalności. Władze publiczne nie mogą stosować wykładni rozszerzającej ani łamać generalnej zasady skierowanej do obywateli, wedle której wszystko co nie jest zakazane, jest dozwolone. Nadużywanie władzy, działanie poza granicami prawa bądź bez podstawy prawnej jest również deliktem. Dopuszczanie się czynów niedozwolonych jest wystąpieniem przeciwko porządkowi prawnemu i domaga się odpowiedniej reakcji. Sprawca czynu niedozwolonego powinien zostać pociągnięty do odpowiedzialności, a także zobowiązany do naprawienia szkody, wypłaty odszkodowania bądź zadośćuczynienia. Jeszcze inną kategorią czynu niedozwolonego jest delikt konstytucyjny. Rozumie się przez niego zawinione, nawet nieumyślne naruszenie Konstytucji bądź ustawy przez podmioty wskazane w ustawie z dnia 26 marca 1982 roku o Trybunale Stanu. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740); Ustawa z dnia 26 marca 1982 roku o Trybunale Stanu (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 2122); Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (t.j. Dz.U 2020 r. poz. 1444); Zobacz także: Odpowiedzialność deliktowa Czyn nieuczciwej konkurencji

Czyn niedozwolony

Wiele elementów współczesnego prawa cywilnego zostało zaczerpniętych z prawa rzymskiego (recepcja prawa rzymskiego). Obecnie określa się go również jako delikt. Kwestia ta została uregulowana przede wszystkim w Kodeksie cywilnym (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku). Zgodnie z art. 415 przywołanego aktu prawnego: kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Podobnie i osoba prawna jest zobowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Także Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykorzystywaniu władzy publicznej.

Za czyn niedozwolony uznaje się działanie, bądź zaniechanie człowieka, w wyniku którego powstała szkoda, a także zdarzenia, za które prawo czyni kogoś odpowiedzialnym. W reżimie prawa cywilnego odpowiedzialność sprawcy ustalana jest na zasadzie winy lub ryzyka. Do przesłanek przypisania sprawcy odpowiedzialności zalicza się: powstanie szkody, popełnienie przez sprawcę czynu niedozwolonego oraz związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy nimi.

Delikt występuje w wielu gałęziach prawach m.in. w prawie karnym. Ważnym dla ustalenia odpowiedzialności sprawcy jest to, czy jego zachowanie spełnia kryteria przestępstwa tzn: czyn człowieka bezprawny, zawiniony, zabroniony, karalny i karygodny. Nie każdy czyn zabroniony jest przestępstwem, ale każde przestępstwo jest czynem zabronionym. Zaś jego sprawcą jest ten kto działał lub zaniechał działania, gdy był do tego zobowiązany. Podobnie sytuacja wygląda w prawie wykroczeń.

Katalog czynów niedozwolonych jest zamknięty. Wspólną cechą, pozwalającą na ich wskazanie jest kryterium nielegalności. Władze publiczne nie mogą stosować wykładni rozszerzającej ani łamać generalnej zasady skierowanej do obywateli, wedle której wszystko co nie jest zakazane, jest dozwolone. Nadużywanie władzy, działanie poza granicami prawa bądź bez podstawy prawnej jest również deliktem. Dopuszczanie się czynów niedozwolonych jest wystąpieniem przeciwko porządkowi prawnemu i domaga się odpowiedniej reakcji. Sprawca czynu niedozwolonego powinien zostać pociągnięty do odpowiedzialności, a także zobowiązany do naprawienia szkody, wypłaty odszkodowania bądź zadośćuczynienia.

Jeszcze inną kategorią czynu niedozwolonego jest delikt konstytucyjny. Rozumie się przez niego zawinione, nawet nieumyślne naruszenie Konstytucji bądź ustawy przez podmioty wskazane w ustawie z dnia 26 marca 1982 roku o Trybunale Stanu.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740);
Ustawa z dnia 26 marca 1982 roku o Trybunale Stanu (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 2122);
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (t.j. Dz.U 2020 r. poz. 1444);

Zobacz także:

Słownik pojęć

Czyn niedozwolony

Masz problem? Potrzebujesz porady?

Chcesz poszerzyć swoją wiedzę?

Chcesz pomóc w rozwoju mikro firm?

Najpopoularniejsze terminy

Masz nietypowy problem?