Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  I

Instrumenty kapitałowe

Instrumenty kapitałowe zostały zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, jako rodzaj kontraktów. Z kontraktów tych ma wynikać prawo do majątku jednostki, który powstaje po zaspokojeniu wszystkich jej wierzycieli albo dokonaniu ich zabezpieczenia lub dostarczenia własnych instrumentów kapitałowych. Ustawodawca wskazuje, że zobowiązanie to w szczególności dotyczyć może dostarczenia: własnych udziałów, opcji na akcje własne oraz warrantów. 

Instrumentami kapitałowymi są więc:

  • akcje i udziały,
  • prawo do akcji
  • warranty.

Przez akcje rozumie się papier wartościowy, zawierający uprawnienia majątkowe i niemajątkowe, które wynikają z uczestnictwa akcjonariusza w spółkach kapitałowych: akcyjnej lub komandytowo-akcyjnej. Terminem tym określa się również fragment kapitału akcyjnego oraz zespół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce. 

Udział jest podstawą dla uczestnictwa wspólnika w spółce ( a więc wyznacza jego status prawny), nadto udział określa ogół uprawnień i obowiązków wspólnika spółki. Udział, co do zasady, odzwierciedla wysokość wniesionego do spółki wkładu.

Prawo do akcji ma charakter zbywalny, co za tym idzie może być przedmiotem obrotu nawet jeśli jeszcze nie wydano jej subskrybentowi. Powstaje ono z  chwilą przydzielenia jej przez emitenta. Prawo do akcji ma wartość rynkową, po dokonaniu wpisu akcji na rachunku papierów wartościowych, przekształca się ono w prawo akcyjne.

Warranty na akcje z kolei do rodzaj dokumentu, który potwierdza zobowiązanie emitenta, do sprzedaży ustalonej ilości własnych akcji z przyszłej emisji we wskazanym terminie i po z góry znanej cenie (cenie bazowej). Nabywca warrantu na akcje nie jest bezwzględnie ni związany, bowiem może do ustalonego terminu z prawa do nabycia go zrezygnować. Skutkuje to nieważnością dokumentu. 

Z instrumentami kapitałowymi bezpośrednio związane jest pojęcie instrumentów finansowych, przez które zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt. 24 przedmiotowej ustawy rozumie się: „kontrakt, który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy”.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 217),

Zobacz także: