Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Patent

Jest to prawny sposób ochrony własności intelektualnej, udzielany dla wynalazków. Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie definicji legalnej wynalazku, natomiast wskazał przesłanki do objęcia go ochroną patentową. Zgodnie z art.24 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. (dalej jako: „Ustawa”): „patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania”.

Wynalazek jest „nowy” wtedy gdy nie jest on już częścią znanego stanu techniki (art. 25 ust. 1 Ustawy).  Z kolei przez „stan techniki” rozumie się wszystko co jest powszechnie znane (art. 25 ust. 2 Ustawy), zaś co do części stanu techniki: „za stanowiące część stanu techniki uważa się również informacje zawarte w zgłoszeniach wynalazków lub wzorów użytkowych, korzystających z wcześniejszego pierwszeństwa, nieudostępnione do wiadomości powszechnej, pod warunkiem ich ogłoszenia w sposób określony w ustawie”(art. 25 ust. 3 Ustawy).

Uzyskanie patentu powoduje nabycie wyłącznego prawa do korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na terenie całego obszaru RP. Zakres przedmiotowy patentu jest określony w jego opisie (art. 63 ust. 2 Ustawy). Czas trwania patentu wynosi 20 lat od momentu zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej.  Co warte podkreślenia – na mocy art. 64 ust. 1 Ustawy patent na sposób wytwarzania obejmuje również to co zostało dzięki niemu wytworzone.„ 

Jak już wspomniano uzyskanie patentu powoduje nabycie wyłącznego prawa do korzystania z rzeczy w sposób zarobkowy i zawodowy. Ponadto może być on zbyty w drodze pisemnej umowy (ad solemitatem) oraz podlega dziedziczeniu. Można ustanowić na nim zastaw rejestrowy. Skuteczność przeniesienia patentu wobec osób trzecich jest uzależnione od wpisu do rejestru patentowego. Uprawnienia właściciela patentu podlegają ochronie na podstawie art. 66 Ustawy. Uprawniony ma prawo do zakazania innym korzystania z jego wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy. Nieuprawnione korzystanie może polegać na: wytwarzaniu, używaniu, wprowadzaniu do obrotu, eksportowaniu, importowaniu, a także wykorzystywanie sposobu, który jest wynalazkiem. 

Ponadto, zgodnie z przepisami uprawniony z patentu może w drodze umowy udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku (umowa licencyjna). Uprawniony może na towarze umieścić oznaczenie, że korzysta on z ochrony patentowej (art. 73 Ustawy).

Prawa do patentu nie narusza:

    1. Korzystanie z wynalazku związanego z komunikacją, który znajduje się czasowo na terytorium RP lub w ramach komunikacji tranzytowej,
    2. Korzystanie z wynalazku w niezbędnym wymiarze da celów państwowych (bez prawa wyłączności) o ile jest to konieczne z uwagi na bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny,
    3. Wykorzystywanie wynalazku do celów badawczych i doświadczalnych aby dokonać jego oceny, analizy albo nauczania,
    4. Lek wykonany w aptece na zlecenie lekarza,,
    5. Korzystania z materiału biologicznego celem odkrywania nowych odmian roślin i ich produkcji,

Postępowanie w sprawie udzielenia patentu wszczynane jest na wniosek i charakteryzuje się silnym sformalizowaniem. Szczegółowe jego etapy zostały przedstawione na stronie internetowej Urzędu Patentowego RP: 

 https://uprp.gov.pl/pl/przedmioty-ochrony/wynalazki-i-wzory-uzytkowe/wynalazki-i-wzory-uzytkowe-procedura-krajowa

Na koniec warto wskazać wyłączenie przedmiotowe w przyznawaniu patentu:

Art. 29. 1. Ustawy: „patentów nie udziela się na: 

1) wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo; 

2) odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt, a także wytwory uzyskiwane takimi sposobami; przepis ten nie ma zastosowania do sposobów mikrobiologicznych lub innych sposobów technicznych ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami, o ile nie są to odmiany roślin lub rasy zwierząt; 

3) sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu.

 2. Sposób hodowli roślin lub zwierząt, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jest czysto biologiczny, jeżeli w całości składa się ze zjawisk naturalnych, takich jak krzyżowanie lub selekcjonowanie.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 324).

Zobacz także: