Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Pożytki cywilne

Księga I ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „k.c” lub „Kodeks cywilny”, reguluje między innymi kwestię pożytków z rzeczy. Za rzecz uznaje się ruchomości i nieruchomości. Pożytki dzieli się na:

  • Pożytki rzeczy: pożytkami naturalnymi rzeczy są jej płody i inne odłączone od niej części składowe, o ile według zasad prawidłowej gospodarki stanowią normalny dochód z rzeczy; (art. 53 §1 k.c.)
  • Pożytki prawa: pożytkami prawa są dochody, które prawo to przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem (art. 54 k.c.)
  • Pożytki cywilne: pożytkami cywilnymi rzeczy są dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego. (art. 53 §2 k.c.). 

Te ostatnie są efektem wykorzystania danego prawa w obrocie i mają charakter dobra określonej wartości. Zatem do tej kategorii zalicza się m.in.: czynsz najmu, czynsz dzierżawny, opłatę licencyjną. Okresem pobierania pożytków cywilnych jest okres trwania uprawnienia do ich tytułu. Zaś tytułem – stosunek prawny. 

Podmiotem uprawnionym do pobierania pożytków jest:

  • Właściciel rzeczy – własność to najważniejsze prawo rzeczowe. Zapewnia ono także najszerszy zakres uprawnień. Właściciel swobodnie dysponuje rzeczą i decyduje o niej. 
  • Samoistny posiadacz w dobrej wierze – np. ten kto zasiedział rzecz w dobrej wierze. 

Jak już wspomniano uprawniony pobiera pożytki cywilne z rzeczy przez cały okres trwania danego stosunku prawnego. Ma on do tego prawo  niezależnie od tego czy pożytki zostały pobrane. Innymi słowy, jeśli przedmiot umowy najmu został zbyty, zbywcy przysługuje prawo do żądania zapłaty czynszu do momentu sprzedaży.

Kodeks cywilny zapewnia ochronę podmiotu uprawnionemu do pobierania pożytków. Jeśli poczynił on nakłady w celu uzyskania pożytków, które jednak przypadły innej osobie, należy mu się za to wynagrodzenie do wysokości wartości pożytków. 

Pożytki, zarówno naturalne, cywilne jak i z  prawa, są dochodami. Dotyczą one rzeczy głównej i jej części składowych. Nie ma przeszkód, aby dochody osiągane z przynależności, również zostały uznane za pożytki. 

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740 ze zm.)

Zobacz także: