Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Przynależność

Współczesne polskie prawo cywilne w dużej mierze opiera się na rozwiązaniach wypracowanych przez starożytnych Rzymian. W nauce prawa proces ten nazywany jest recepcją prawa rzymskiego. Zazwyczaj o omawianym zagadnieniu mówi się w liczbie mnogiej: przynależności. Należy przez nie rozumieć rodzaj lub raczej kategorię rzeczy, które w sposób funkcjonalny związane są z rzeczą główną. Nie są one fizycznie związane z rzeczą główną, ale np. umożliwiają korzystanie z niej. W prawie rzymskim czynność prawna, której przedmiotem była rzecz główna wywoływała skutek także do jej przynależności. W umowie można było oczywiście zastrzec postanowienie przeciwne. 

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny reguluję materię przynależności. Zgodnie z art. 51: Przynależnościami są rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi.

Jak więc wskazuje przywołana powyżej ustawa, jedynie rzecz ruchoma może być przynależnością. I to taka rzecz, która jest potrzebna do korzystania z rzeczy głównej. Taka konstrukcja wyklucza również przyjęcie, że budynek wzniesiony na gruncie jest jego przynależnością. W tej sytuacji zastosowanie ma zasada superficies solo cedit. Wszystko co jest na trwale związane z gruntem jest jego częścią składową.

Nie można także uznać za przynależność rzeczy głównej, zwierząt. Te bowiem nie są uznawane za rzecz, choć stosuje się do nich przepisy dotyczące rzeczy. Od przynależności należy odróżnić także pożytki z rzeczy (płody naturalne i inne odłączone od niej części składowe, o ile według zasad prawidłowej gospodarki stanowią normalny dochód z rzeczy) oraz pożytki prawa (dochody, które prawo przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem). 

Zgodnie z art. 52 Kodeksy cywilnego: czynność prawna mająca za przedmiot rzecz główną odnosi skutek także względem przynależności, chyba że co innego wynika z treści czynności albo z przepisów szczególnych. Przepis ten chroni potencjalnego nabywcę rzeczy przed absurdalnymi sytuacjami, w których musiałby on ponosić dodatkowy koszt zakupu przynależnej rzeczy. Strony jednak jak również wskazano, mogą dowolnie kształtować swój stosunek prawny. 

Co ważne, aby dana rzecz miała charakter przynależności, musi występować tożsamość podmiotowa jej i rzeczy głównej właściciela. Ponadto charakteru tego nie traci poprzez przemijające pozbawienie jej faktycznego związku z rzeczą główną. 

Dla przykładu przynależnością będzie pilot do telewizora, natomiast nie można uznać za nią ściany, na której umieszczono telewizor.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740). 

Zobacz także: