Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	S
Świadczenie przez osobę trzecią	Przez pojęcie świadczenia należy rozumieć zachowanie dłużnika polegające na działaniu albo zaniechaniu działania, zgodne z treścią zobowiązania i czyniące zadość zasługującemu na ochronę interesowi wierzyciela. Do podstawowych czynności, które służą spełnianiu świadczenia zalicza się: czynienie czegoś, nieczynienie czegoś, danie czegoś oraz znoszenie czegoś. Współczesna teoria i konstrukcja świadczeń swoje pochodzenie znajduje w prawie rzymskim. We współczesnym prawie polskim, pojęcie świadczenia odnosi się przede wszystkim do prawa cywilnego, a także do innych gałęzi prawa: podatkowego, pracy, rodzinnego itd. W prawie prywatnym istnieje wiele rodzajów świadczeń. Jednym z jego rodzajów jest świadczenie przez osobę trzecią. Uregulowano je w art. 391 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: „jeżeli w umowie zastrzeżono, że osoba trzecia zaciągnie określone zobowiązanie albo spełni określone świadczenie, ten, kto takie przyrzeczenie uczynił, odpowiedzialny jest za szkodę, którą druga strona ponosi przez to, że osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo nie spełnia świadczenia. Może jednak zwolnić się od obowiązku naprawienia szkody spełniając przyrzeczone świadczenie, chyba że sprzeciwia się to umowie lub właściwości świadczenia”. W tym miejscu należy wskazać, że stroną umowy o świadczenie przez osobę trzecią jest wierzyciel i dłużnik, nie zaś osoba trzecia. Przyrzeczenie nie ma dla niej charakteru wiążącego. Konstrukcja tej umowy, wywodzona wprost z ustawy, bezpośrednio odnosi się do zasady względnego charakteru zobowiązań – tzn. umowy wiążą tylko tych, którzy są jej stronami, a także do zasady alteri stipulari nemo potest (nie można zobowiązywać się za kogoś innego). Podmiot, który składa przyrzeczenie spełnienia określonego świadczenia lub zaciągnięcia określonego zobowiązania, nazywany jest przyrzekającym. Zgodnie z powołanym przepisem, odpowiada on za szkodę poniesioną przez drugą stronę przez to, że osoba trzecia nie postąpi zgodnie z treścią przyrzeczenia. Zawarcie omawianej umowy powoduje powstanie zobowiązania gwarancyjnego, ponadto jest to umowa kauzualna i rezultatu. Świadczeniem głównym w art. 391 Kodeksu cywilnego jest naprawienie szkody przez dłużnika (składającego przyrzeczenie). Dzięki upoważnieniu przemiennym z art. 391 zdanie drugie Kodeksu cywilnego, dłużnik może uwolnić się od tej odpowiedzialności poprzez spełnienie świadczenia. Dość dodać, że odpowiedzialność odszkodowawcza powstaje, co do zasady, na skutek dwóch wydarzeń: osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo spełnienia świadczenia po złożeniu przyrzeczenia lub nie wykonuje go. Umowa o świadczenie przez osobę trzecią jest przedmiotem orzecznictwa Sądy Najwyższego. Przykładowo w wyroku z 9 października 2014 r. sygn. IV CSK 29/14, SN stwierdził, że z umowy tej zawsze wynika zobowiązanie gwarancyjne przyrzekającego, służące zabezpieczeniu innego zobowiązania – zobowiązania podstawowego. Osoba trzecia nie może zostać obciążona bez swojej zgody obowiązkiem spełnienia świadczenia albo zaciągnięcia zobowiązania. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), Źródła: Wyrok Sądu Najwyższego z 9 października 2014 r. sygn. IV CSK 29/14. Zobacz także: Świadczenie w miejscu wykonania Świadczenie na rzecz osoby trzeciej

Świadczenie przez osobę trzecią

Przez pojęcie świadczenia należy rozumieć zachowanie dłużnika polegające na działaniu albo zaniechaniu działania, zgodne z treścią zobowiązania i czyniące zadość zasługującemu na ochronę interesowi wierzyciela. Do podstawowych czynności, które służą spełnianiu świadczenia zalicza się: czynienie czegoś, nieczynienie czegoś, danie czegoś oraz znoszenie czegoś. Współczesna teoria i konstrukcja świadczeń swoje pochodzenie znajduje w prawie rzymskim. We współczesnym prawie polskim, pojęcie świadczenia odnosi się przede wszystkim do prawa cywilnego, a także do innych gałęzi prawa: podatkowego, pracy, rodzinnego itd.

W prawie prywatnym istnieje wiele rodzajów świadczeń. Jednym z jego rodzajów jest świadczenie przez osobę trzecią. Uregulowano je w art. 391 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: „jeżeli w umowie zastrzeżono, że osoba trzecia zaciągnie określone zobowiązanie albo spełni określone świadczenie, ten, kto takie przyrzeczenie uczynił, odpowiedzialny jest za szkodę, którą druga strona ponosi przez to, że osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo nie spełnia świadczenia. Może jednak zwolnić się od obowiązku naprawienia szkody spełniając przyrzeczone świadczenie, chyba że sprzeciwia się to umowie lub właściwości świadczenia”. W tym miejscu należy wskazać, że stroną umowy o świadczenie przez osobę trzecią jest wierzyciel i dłużnik, nie zaś osoba trzecia. Przyrzeczenie nie ma dla niej charakteru wiążącego. Konstrukcja tej umowy, wywodzona wprost z ustawy, bezpośrednio odnosi się do zasady względnego charakteru zobowiązań – tzn. umowy wiążą tylko tych, którzy są jej stronami, a także do zasady alteri stipulari nemo potest (nie można zobowiązywać się za kogoś innego).

Podmiot, który składa przyrzeczenie spełnienia określonego świadczenia lub zaciągnięcia określonego zobowiązania, nazywany jest przyrzekającym. Zgodnie z powołanym przepisem, odpowiada on za szkodę poniesioną przez drugą stronę przez to, że osoba trzecia nie postąpi zgodnie z treścią przyrzeczenia. Zawarcie omawianej umowy powoduje powstanie zobowiązania gwarancyjnego, ponadto jest to umowa kauzualna i rezultatu. Świadczeniem głównym w art. 391 Kodeksu cywilnego jest naprawienie szkody przez dłużnika (składającego przyrzeczenie). Dzięki upoważnieniu przemiennym z art. 391 zdanie drugie Kodeksu cywilnego, dłużnik może uwolnić się od tej odpowiedzialności poprzez spełnienie świadczenia. Dość dodać, że odpowiedzialność odszkodowawcza powstaje, co do zasady, na skutek dwóch wydarzeń: osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo spełnienia świadczenia po złożeniu przyrzeczenia lub nie wykonuje go.

Umowa o świadczenie przez osobę trzecią jest przedmiotem orzecznictwa Sądy Najwyższego. Przykładowo w wyroku z 9 października 2014 r. sygn. IV CSK 29/14, SN stwierdził, że z umowy tej zawsze wynika zobowiązanie gwarancyjne przyrzekającego, służące zabezpieczeniu innego zobowiązania – zobowiązania podstawowego. Osoba trzecia nie może zostać obciążona bez swojej zgody obowiązkiem spełnienia świadczenia albo zaciągnięcia zobowiązania.

Podstawa prawna: