Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  W

Współuczestnictwo formalne

Jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego jest jego dwustronność. Postępowania sądowe toczą się pomiędzy pozwanym i powodem. Czasami dochodzi jednakże do sytuacji, gdy po jednej ze stron (strony pozwanej bądź strony powodowej) występuje więcej niż jeden podmiot. 

Taka sytuacja została opisana w art. 72 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku kodeks postępowania cywilnego, który stanowi, że: „Kilka osób może w jednej sprawie występować w roli powodów lub pozwanych, jeżeli przedmiot sporu stanowią:

  • prawa lub obowiązki im wspólne lub oparte na tej samej podstawie faktycznej i prawnej (współuczestnictwo materialne);
  • roszczenia lub zobowiązania jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej, jeżeli ponadto właściwość sądu jest uzasadniona dla każdego z roszczeń lub zobowiązań z osobna, jako też dla wszystkich wspólnie (współuczestnictwo formalne).

Jeżeli przeciwko kilku osobom sprawa może toczyć się tylko łącznie (współuczestnictwo konieczne), przepis wskazane powyżej, co do osób których udział w sprawie uzasadniałby jej rozpoznanie w postępowaniu odrębnym.”

O współuczestnictwie formalnym mówimy, w sytuacji gdy kilka osób może w jednej sprawie występować w roli powodów lub pozwanych, gdy przedmiot sporu stanowią roszczenia lub zobowiązania jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej. Aby mówić o współuczestnictwie formalny poza wskazanymi powyżej przesłankami musi występować także wspólna właściwość sądu uzasadniona dla każdego z roszczeń lub zobowiązań z osobna, jak też dla wszystkich wspólnie. 

Jako źródło współuczestnictwa formalnego należy więc wskazać przepisy proceduralne. Jednym z argumentów dla prowadzenia jednego postępowania jest tzw. ekonomika procesowa, której celem jest usprawnienie i przyspieszenie pracy sądu polegające na skumulowaniu oddzielnych roszczeń w jednym postępowaniu. 

Jako przykład współuczestnictwa formalnego możemy wskazać pozew skierowany przez właściciela lokali użytkowych do ich najemców, którego przedmiotem będzie zapłata nieopłaconego w terminie czynszu. 

W przedstawionym powyżej przykładzie mamy takie samo roszczenie (o zapłatę zaległego czynszu) wynikające z takiej samej podstawy prawnej i faktycznej (umowa najmu) przeciwko odmiennym podmiotom (lokatorom, różnych lokali usługowych). W takiej sytuacji, powód wnosząc pozew, może zdecydować się na wniesienie jednego pozwu przeciwko kilku pozwanym. Powinien on wnosząc pozew uiścić opłatę od pozwuskładającą się z sumy opłat, które wniósłby wnosząc odrębnie pozew przeciwko każdemu z wynajmujących. Jeżeli powód reprezentowany byłby w przedstawionym przykładzie przez jednego pełnomocnika (adwokata bądź radcę prawnego) to należy mu się zwrot kosztów procesu obejmujących jego wynagrodzenie ustalone odrębnie w stosunku do każdego współuczestnika.

 

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku kodeks postępowania cywilnego (Dz.U 2020.1575 t.j.).

Zobacz także: