Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  Z

Zadośćuczynienie

Zadośćuczynienie to świadczenie należne poszkodowanemu, który doznał szkody niemajątkowej.

Należy na wstępie odróżnić zadośćuczynienie od odszkodowania, pojęcia te są bowiem powszechnie mylone w języku potocznym.

Odszkodowanie stanowi rekompensatę za szkody materialne poniesione przez pokrzywdzonego, które da się wyliczyć, określić ich wartość. Zadośćuczynienie należne jest za krzywdy, szkody niematerialne.

Podstawę prawną zadośćuczynienia za krzywdę stanowi, art. 24 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”). Zgodnie z jego brzmieniem „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.”

Poprzez pojęcie dóbr osobistych, ustawodawca ma na myśli w szczególności: „zdrowie, wolność, cześć, swobodę sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnicę korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukową, artystyczną, wynalazczą i racjonalizatorską, pozostające ochrone prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Zadośćuczynienie stanowi jednorazową wypłatę sumy pieniężnej.

Zadośćuczynienie posiada zindywidualizowany charakter, a jego wysokość powinna być zależna od okoliczności istotnych dla sprawy.

Zadośćuczynienie powinno uwzględniać rozmiar trwałych negatywnych następstw doznanego urazu dla zdrowia poszkodowanego oraz wywołanych nimi dolegliwości i cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia (cierpienie fizyczne oraz cierpienie psychiczne), zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Zadośćuczynienie ma więc charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego, mowa jest bowiem o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”, przyznawanej jednorazowo'' (G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006, s. 267 i nast.). Zgodnie z poglądami wyrażonymi w bogatej judykaturze SN „ocena kryteriów decydujących o wysokości zadośćuczynienia zależy od okoliczności konkretnej sprawy, natomiast natężenie doznanych krzywd zależy od indywidualnych cech poszkodowanego” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2008 r., II CSK 78/08, LEX nr 420389).

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz.U 2020.1740 t.j.)

Zobacz także: